Réttur - 01.04.1987, Side 35
svari fyrir þá stefnu gagnvart Nikaragúa
að styðja stjórn Sandinista í stað þess að
standa með Bandaríkjunum gegn Níkara-
gúa.
Palme stóð framarlega meðal vest-
rænna leiðtoga í baráttunni gegn aðskiln-
aðarstefnunni í Suður-Afríku, bæði í al-
þjóðasambandi krata og hjá Sameinuðu
þjóðunum. Stjórnvöld í Suður-Afríku
óttuðust að Palme yrði aðalritari Samein-
uðu þjóðanna.
Palme var sáttasemjari í stríðinu milli
íraks og írans, stríði sem Bandaríkin vilja
gjarnan að haldi áfram því óstöðugleiki í
þessum heimshluta hentar þeim vel m.a.
vegna Palestínu og Afganistans.
Palme stóð að svokallaðri Palmenefnd
ásamt m.a. Willy Brandt og Arbatov sem
á sæti í miðstjórn sovéska kommúnista-
flokksins. Nefnd þessi lét til sín taka í
ýmis konar friðarmálum.
Palme var einhver fremsti forsvarsmað-
ur fimmmeginlandahópsins svokallaða en
í honum eru pólitískir forustumenn alls
staðar að úr heiminum. Hefur þessi hóp-
ur beitt sér fyrir afvopnun og fyrir kjarn-
orkuvopnalausum svæðum víðsvegar um
heim og eru tillögur hans gjörsamlega á
skjön við stríðsæsingastefnu Reagans.
Reyndar er Paime ekki fyrsti forustumað-
ur þessa hóps sem fellur fyrir morðingja-
hendi. Indira Ghandi, forsætisráðherra
Indlands, var einnig myrt fyrir nokkrum
árum og hefur sonur hennar látið að því
liggja að CIA hafi átt þar hlut að máli.
Palme var í miklum metum víða í
þriðja heiminum og mörg þriðjaheimsríki
lýstu yfir þjóðarsorg við fráfall hans, t.d.
var lýst yfir 7 daga þjóðarsorg í Mósam-
bik. Hann var ófeiminn við að heimsækja
framsækin ríki sem ekki eru í náðinni hjá
Bandaríkjunum, s.s. Nikaragúa og Kúbu,
og Yassir Arafat forustumanni PLO bauð
hann í heimsókn til Stokkhólms.
Um það leyti sem hann var myrtur stóð
fyrir dyrum opinber heimsókn til Sovét-
ríkjanna og voru allar líkur á að hann
myndi taka undir afvopnunartillögur
Sovétríkjanna og lýsa yfir stuðningi við
stöðvun þá á tilraunasprengingum sem
þau stóðu að einhliða síðastliðið ár.
Um áramótin 85/86 tók nýr bandarísk-
ur sendiherra, Gregory Newell, við em-
bætti í Svíþjóð. Þeir Palme hittust tvisvar
til að ræða hugsanlega opinbera heim-
sókn Palme til Bandaríkjanna. Sendi-
herrann setti fram ákveðin skilyrði í því
sambandi. Eitt skilyrðið var það að Sví-
þjóð færi að haga sér rétt hjá Sameinuðu
þjóðunum og öðrum alþjóðastofnunum.
Þegar Svíþjóð ætti engra eiginhagsmuna
að gæta á tilteknu svæði ætti hún að
greiða atkvæði eins og Bandaríkin eða
sitja hjá. Palme brást eðlilega hinn versti
við og sagði að þetta væri ótrúleg ósvífni.
Bandaríkin - CIA
- WACL - EAP - herinn
- SÁPO - lögreglan?
Fráfall Palme var augljóslega fagnaðar-
efni fyrir bandarísk stjórnvöld og sé haft í
huga að þar á bæ víla menn ekki fyrir sér
að ryðja forustumönnum annarra þjóða
úr vegi, — eða alla vega að reyna það sbr.
loftárásina á Líbýu í fyrra svo nýlegt og
hrikalegt dæmi sé tekið, — þarf ekkert
sérstaklega frjótt ímyndunarafl til að láta
sér detta í hug að CIA standi að baki
morðinu á Palme. Ástæðan fyrir því að
grípa varð til loftárásar gegn Kadaffi var
m.a. sú að í Líbíu gat CIA ekki beitt fyrir
sig WACL og öðrum handbendum eins
og auðvelt er í Svíþjóð.
Skyldi eitthvað vera til í því sem verið
er að ýja að hér að framan? Skýtur eitt-
83