Morgunblaðið - 25.03.2006, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. MARS 2006 21
ERLENT
Gullna stýrið 2005
Sími 517 7040 • www.hobbyhusid.is
Hobbyhúsið opnar að Dugguvogi 12
Mest seldu hjólhýsi í heimi
Gæði — Þjónusta
Netsalan ehf.
laugardag kl. 13-17 • sunnudag kl. 13-17 • virka daga kl. 10-18
Í GÆRKVÖLDI dró til tíðinda í
Minsk, höfuðborg Hvíta-Rússlands,
þegar hundruð mótmælenda voru
dæmd í 10 til 15 daga fangelsi fyrir
að taka þátt í „ólöglegum“ mótmæl-
um gegn úrslitum forsetakosning-
anna sem fram fóru á sunnudag.
Að sögn mannréttindasamtak-
anna Viasna höfðu allt að 100 rétt-
arhöld þegar farið fram í Minsk í
gær. „Vitnin eru frá lögreglunni,“
sagði Ales Bilatski, sérfræðingur
hjá Viasna. „Sumir hafa lögfræðinga
en aðrir ekki, sem er ólöglegt.“
Koma dómarnir í kjölfar þess að
óeirðalögregla handtók nokkur
hundruð mótmælendur sem höfðu
krafist þess að endi yrði bundinn á
það sem andstæðingar Alexanders
Lúkasjenkós, forseta landsins, telja
einræðisstjórn forsetans.
Ráðamenn Evrópusambandsins
(ESB) voru harðorðir í garð Lúkasj-
enkós eftir handtökurnar í gær,
jafnframt því sem þeir samþykktu
að herða viðskiptaþvinganir gegn
Hvíta-Rússlandi vegna eftirmála
kosninganna.
„Við hvetjum yfirvöld í Hvíta-
Rússlandi til að virða lýðræðið og
láta fangana lausa,“ sagði Ursula
Plassnik, utanríkisráðherra Austur-
ríkis, núverandi forysturíkis Evr-
ópusambandsins. Þá hefur stjórn
George W. Bush, forseta Bandaríkj-
anna, einnig boðað hertar viðskipta-
þvinganir gegn Hvít-Rússum.
Mótmælin halda áfram
Flest bendir til að reyna muni
frekar á harða afstöðu Lúkasjenkós
til andstæðinga sinna, en talsmenn
stjórnarandstæðinga sögðust í gær
ætla að efna til mótmæla í Minsk í
dag, laugardag.
Að sögn fréttavefs BBC vita ætt-
ingjar hinna handteknu sáralítið um
afdrif þeirra, en vefurinn hermir að
fjölskyldur þeirra hafi beðið grát-
andi utan við fangelsi í borginni.
Rússar gagnrýna ÖSE
Yfirvöld í Rússlandi hafa allt frá
árinu 1996 unnið að nánari sam-
vinnu við Hvít-Rússa á ýmsum svið-
um. Jókst sá áhugi mjög eftir sigur
Viktors Jústsjenkós, forseta Úkr-
aínu, í kjölfar „rauðgulu“ bylting-
arinnar svokölluðu í fyrra og hitt-
iðfyrra.
Sergei Lavrov, utanríkisráðherra
Rússlands, sakaði í gær Öryggis-
stofnun Evrópu (ÖSE) um að kynda
undir spennu í nýafstöðnum forseta-
kosningum í Hvíta-Rússlandi. Kem-
ur gagnrýnin í kjölfar heillaóska
Vladímírs Pútíns, forseta Rúss-
lands, til Lúkasjenkós eftir sigurinn
í kosningunum sem eftirlitsmenn
ÖSE telja ólögmætar.
„Því miður byrjuðu eftirlitsmenn
ÖSE með hlutdrægum hætti að tala
um ólögmæti kosninganna löngu áð-
ur en þær fóru fram,“ sagði Lavrov
við blaðamenn eftir fund sinn með
Geir H. Haarde, utanríkisráðherra
Íslands, í gær.
Lavrov tjáði sig einnig um skipu-
lag ÖSE sem hann taldi ógegnsætt,
en Rússar hafa verið harðorðir í
garð stofnunarinnar, sem hefur for-
dæmt framkvæmd nokkurra kosn-
inga í ríkjum sem áður tilheyrðu
Sovétríkjunum.
„Ekki ein einasta lögmæta at-
hugasemd sem við höfum sett fram
á starfsemi ÖSE á síðustu tveimur
árum hefur verið tekin til greina,“
sagði Lavrov, sem taldi að stofnunin
hefði sett sig í hlutverk þess sem
kyndir undir spennu.
Andstæðingar Lúkasjenkós
forseta dæmdir í fangelsi
AP
Óeirðalögreglan í Hvíta-Rússlandi handtekur mótmælendur á torgi í höfuðborginni Minsk snemma í gærmorgun.
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
URÐUR Gunn-
arsdóttir, tals-
maður kosninga-
eftirlits Öryggis-
og sam-
vinnustofnunar
Evrópu (ÖSE),
sagði í samtali
við Morg-
unblaðið í gær
að handtökurnar
væru mikil von-
brigði.
„Það eru gríðarleg vonbrigði að
stjórnin skuli ekki hafa séð neina
aðra úrlausn málsins en að hand-
taka ungt og friðsamlegt fólk á
þrítugsaldri sem hefur verið að
nýta sér tjáningarfrelsið,“ sagði
Urður.
„Þetta fólk lagði sérstaka
áherslu á að mótmælin færu frið-
samlega fram og lagði m.a. á
áfengisbann til að koma í veg fyr-
ir átök.“
Urður sagði ÖSE hafa grun um
að hinir handteknu hefðu verið
færðir í mörg fangelsi vegna þess
að helsta fangelsið í Minsk hefði
verið yfirfullt. Þá taldi hún víst að
óeirðalögreglan í Minsk hefði
handtekið a.m.k. 500 mótmæl-
endur í vikunni.
„Okkur hafa borist óstaðfestar
fregnir um að dómarar hafi verið
sendir í fangelsin í nótt rétt eftir
að handtökurnar áttu sér stað til
að dæma í málum mótmælend-
anna,“ sagði Urður, og bætti við
að starfsmenn ÖSE grunaði að
ættingjum hinna handteknu
myndu ekki berast neinar upplýs-
ingar fyrr en dómar hefðu verið
kveðnir upp í málum þeirra.
Handtökur
„gríðarleg
vonbrigði“
Urður
Gunnarsdóttir