Morgunblaðið - 24.10.2006, Qupperneq 16
16 ÞRIÐJUDAGUR 24. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
PANAMAMENN samþykktu í þjóð-
aratkvæðagreiðslu á sunnudag
áform um að stækka Panama-
skurðinn. Yfir 78% kjósendanna
voru hlynnt stækkuninni og tæp
22% á móti. Kjörsókn var um 40%.
Árið 1934 var gert ráð fyrir því
að skurðurinn gæti árlega annað 80
milljón tonna umferð. Um skurðinn
fóru í fyrra ríflega fjórtán þúsund
skip, sem samtals báru um 280
milljónir tonna af varningi, en frá
opnun hans árið 1914 hafa um
850.000 skip farið um hann.
Talið er að nýting á skurðinum sé
nú á bilinu 95–100%.
> ( &Q%&F
&-D
&"*
6&789
7
&
+-
":*()&
*& );+
#$
%&
8 (
<
&*&!
&&*&;
& &*&(
&-D &, & !-
=( A
# & !&
#
# #
&,#
#&" *
" *&
4& B&
&"& !
&9
5,
& &,
& &",4 *
4& !-&"
" #
& &-D!! &L&
-& !- %
L&,
&4& !- &"* &- & 6#,
%
6:>3#?:@34:6
#3>A >
'&"
*& &. & !-& !&
#&" *
" *&- & *& &
#&9
5,
$
5 6 7
F !
' ( "
)&
*
)#
#& B &
R &, # &,#&. #& & & !
!# *&, # &; D & !&
#
R &, #&
#&!
& R &"*&*&" # %&$
*",R*(
&
#&-
&& R
& & &.*&&
#&!"
& #&
!
AB &"
AB &"
!
!# &4&&9
5,
&F &F!;
&, #
(B"#& &; ""#
@ !
&,#&/D
5
-#&; ""#& &(B"#
/
& '*
(
+
*
5 6 7 89:89;66<= :89
6> 9? ; 5 < ; @
Stækkun samþykkt
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
FJÖLDI frammámanna víðsvegar
að úr heimi minntist þess með Ung-
verjum í Búdapest í gær, að þá voru
50 ár liðin frá uppreisn þeirra gegn
einræði kommúnista og Sovétmanna
árið 1956. „1956 er eins og skuggsjá,
sem sýnir okkur hver við erum,“
sagði Ferenc Gyurcsany, forsætis-
ráðherra Ungverjalands, en mikil
átök í stjórnmálum landsins vörpuðu
nokkrum skugga á athöfnina.
Minningarathöfnin hófst með her-
sýningu og með því, að þjóðfáninn
var dreginn að hún fyrir utan þing-
húsið. Að því búnu lögðu erlendir
gestir eina hvíta rós við stall minn-
ismerkis um uppreisnina á Kossuth-
torgi. Voru þeir síðar viðstaddir
þingfund þar sem „Búdapest 1956-
frelsisyfirlýsingin“ var samþykkt.
Uppreisnin í Ungverjalandi hófst
23. október með friðsamlegri mót-
mælagöngu námsmanna en hún varð
til þess, að menntamenn og allur al-
menningur tóku höndum saman og
kröfðust frelsis. Snerust mótmælin
upp í vopnaða baráttu, sem sovéskir
skriðdrekar bældu loks niður 4. nóv-
ember. Lágu þá að minnsta kosti
2.800 Ungverjar í valnum og um
200.000 manns flýðu til Vesturlanda.
Margir Ungverjar efast um sið-
ferðilegan rétt Sósíalistaflokksins,
sem nú er við stjórnvölinn, til að
stýra minningarathöfnum um upp-
reisnina og líta á hann sem arftaka
kommúnistaflokksins þótt undir öðr-
um formerkjum sé. Þá skiptir það
líka máli, að fyrir skömmu var birt
upptaka af lokuðum fundi sósíalista í
vor þar sem Gyurcsany sagði, að
hann og aðrir frammámenn í flokkn-
um hefðu logið að kjósendum um
ástandið í efnahagsmálunum.
Einingin ekki til staðar
Af þessum sökum ákvað hægri-
flokkurinn Fidesz, langstærsti flokk-
ur stjórnarandstöðunnar, að hunsa
allar athafnir þar sem Gyurcsany
yrði viðstaddur. Gærdagurinn var
því ekki sá einingardagur með Ung-
verjum, sem Laszlo Solyom, forseti
landsins, hafði hvatt til.
Fulltrúar 56 ríkja voru við minn-
ingarathafnir í Búdapest í gær en þá
átti meðal annars að vígja nýtt minn-
ismerki á staðnum þar sem borg-
arbúar steyptu styttunni af Stalín í
október 1956.
AP
Tímamót Heiðursverðir með fána, sem tengjast ungverskri sögu, við minningarathöfn við Óperuhúsið í Búdapest.
Minntust fallinna í
uppreisninni 1956
Í HNOTSKURN
» Leyniræða Krústsjovs1956 um grimmdarverk
Stalíns varð til að ýta undir
kröfur um frelsi í A-Evrópu.
» Hetja Ungverja er ImreNagy, forsætisráðherra
uppreisnarstjórnarinnar.
Hann var tekinn af lífi.
» Uppreisnin olli því aðmargir sósíalistar á Vest-
urlöndum hurfu frá stuðningi
við Sovétstjórnina.
Bagdad. AP, AFP. | Fimm bandarískir
hermenn og 17 nýliðar í írösku lög-
reglunni féllu í gær í Bagdad á síð-
asta degi Ramadan-hátíðarinnar
meðal múslíma. Í Bandaríkjunum
aukast kröfur um, að annaðhvort
verði breytt um stefnu í stríðinu við
skæruliða eða farið að huga að brott-
flutningi bandaríska herliðsins.
Áttatíu og fimm Bandaríkjamenn
hafa fallið í þessum mánuði, sem ekki
er liðinn, og í það stefnir, að hann
verði einn sá blóðugasti frá upphafi.
Í Bagdad eru um
15.000 bandarísk-
ir hermenn en til-
raunir þeirra til
að auka gæslu
virðast ekki hafa
breytt neinu um
ofbeldið.
Þingkosningar
eru í Bandaríkj-
unum eftir hálfan
mánuð og demókratar og sumir
repúblikanar krefjast þess, að tekn-
ar verði upp nýjar aðferðir í barátt-
unni við skæruliða. Átti George W.
Bush forseti fund með háttsettum
hershöfðingjum Bandaríkjahers í
Mið-Austurlöndum á laugardag en
litlar fréttir hafa farið af honum.
Baðst afsökunar
Alberto Fernandez, yfirmaður al-
mannatengsla fyrir Mið-Austurlönd
nær í bandaríska utanríkisráðneyt-
inu, baðst um helgina afsökunar á
því að hafa sagt í viðtali við sjón-
varpsstöðina Al-Jazeera, að líklega
myndi sagan sýna, að Bandaríkja-
menn hefðu sýnt „hroka og
heimsku“ í Írak. Sagði hann, að sér
hefðu orðið á mistök en hafði þó áður
varið ummæli sín.
CBS-sjónvarpsstöðin sagði í
fyrradag, að á síðasta ári hefðu
starfsmenn íraska varnarmálaráðu-
neytisins stolið meira en hálfum
milljarði dollara, sem átt hefðu að
fara í stríðið við skæruliða. Nú væru
þeir flestir flúnir úr landi.
Október einn blóðugasti mánuður-
inn fyrir Bandaríkjamenn í Írak
George W. Bush
London. AP. | Allnokkuð hefur dregið
úr vinsældum David Camerons, leið-
toga breska Íhaldsflokksins, sam-
kvæmt nýrri könnun. Er ástæðan
sögð sú meðal annars, að kjósendur,
sem áður voru á báðum áttum, hafi
nú gert upp hug sinn.
Í könnun Ipsos Mori fyrir Financ-
ial Times var 31% ánægt með Camer-
on en 33% óánægð. Snemma í sept-
ember höfðu þeir, sem voru ánægðir
með hann, 14 prósentustig umfram
þá óánægðu. Í sömu könnun kemur
fram, að aðeins 20% eru ánægð með
Tony Blair forsætisráðherra.
Cameron
í mótbyr