Morgunblaðið - 10.02.2007, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIRALÞINGI
FRJÁLSLYNDA flokkinum barst
enn meiri liðsstyrkur í vikunni þegar
Kristinn H. Gunnarsson tilkynnti að
hann gengi til liðs við flokkinn. Þing-
mennirnir eru nú fimm talsins og
mögulegar uppstillingar flokksins í
næstu kosningum eru mikið ræddar
á Alþingi. Áhugasamastir um málefni
Frjálslynda flokksins eru án efa
þingmenn Framsóknar, sem hafa
margt við innflytjendapælingar
þeirra fyrrnefndu að athuga, og hafa
gengið hart fram í að fá úr því skorið
hvort hinir stjórnarandstöðuflokk-
arnir, þ.e. VG og Samfylking, geti
sætt sig við þær. Enn sem komið er
fer lítið fyrir svörum en á göngunum
hvísla menn að Frjálslyndi flokk-
urinn sé smám saman að mála sig út í
horn.
Augljóst er af yfirlýsingum fram-
sóknarþingmanna að litlar líkur eru á
samstarfi F-flokkanna tveggja eftir
kosningar. Þótt sjálfstæðismenn hafi
haldið sig til hlés í þessari umræðu þá
heyrast raddir úr þeirra herbúðum
að samstarf við Frjálslynda myndi
ekki ganga upp. Það er samt kannski
eðlilegt að Sjálfstæðisflokkurinn stígi
varlega til jarðar í þessum efnum
enda hefur ríkisstjórn hans staðið
fyrir umdeildum lagabreytingum í
málefnum útlendinga. Skemmst er að
minnast breytinga á útlendingalög-
unum á vorþingi árið 2004 sem vöktu
mikla umræðu í samfélaginu. Ung-
liðahreyfingar allra stjórnmálaflokka
mótmæltu frumvarpinu og þá sér-
staklega svonefndri 24 ára reglu, sem
kveður á um að maki yngri en 24 ára
fái ekki sjálfkrafa dvalarleyfi á land-
inu, sem og því ákvæði að heimila Út-
lendingastofnun að taka lífsýni úr
fólki sem sækir um dvalarleyfi.
Í umræðu á Alþingi var Jónína
Bjartmarz, sem þá var varaformaður
allsherjarnefndar, eini framsókn-
arþingmaðurinn sem tók til máls og
gerði m.a. grein við fyrirvara sínum
við 24 ára regluna. Framsókn greiddi
engu að síður atkvæði með frumvarp-
inu en stjórnarandstaðan stóð sam-
einuð gegn því. Fremstur í flokki
Frjálslyndra fór Magnús Þór Haf-
steinsson, sem er hvað mest orðaður
við „rasismadaður“ í dag. Magnús
mótmælti 24 ára reglunni og líf-
sýnatökum og sagði þær „lykta af
nokkurs konar nesjamennsku sem
kannski má útskýra með einhverri
landlægri hræðslu sem liggur í þjóð-
arsálinni sem sennilega var plantað
þar inn þegar Tyrkjaránin stóðu sem
hæst árið 1627 eða þar um bil“.
Magnús sagði að gera ætti ákveðnar
kröfur til útlendinga en þótti skjóta
skökku við að byggja lagasetningu á
einöngruðum tilvikum. „Ég get ekki
séð að slík einöngruð tilvik sem ef-
laust má einmitt rekja til þess að við
erum sem þjóðfélag að laga okkur að
því að það eru breyttir tímar og flutn-
ingur fólks sem er af erlendu bergi
brotið er smám saman að aukast
hingað til Íslands. Þetta eru miklu
frekar dæmi um það að við erum sjálf
í aðlögun ekki síður en það fólk,“
sagði Magnús og blés á rökstuðning
um að 24 ára reglan gæti hugsanlega
komið í veg fyrir ofbeldi á konum.
„Það er líka framið ofbeldi gegn ís-
lenskum konum af íslenskum karl-
mönnum. Ég get ekki séð að þessi
lagabreyting muni breyta nokkru þar
um,“ sagði Magnús.
Nú má spyrja hvort tónninn í mál-
flutningi Magnúsar hafi breyst eitt-
hvað síðan 2004 og hvort kannski hafi
hlutverkin snúist við, þ.e. Frjáls-
lyndir kalli á harðari lagasetningu en
Framsókn vilji fara öllu með gát. Að-
för Framsóknarflokksins að Frjáls-
lynda flokkinum er að sjálfsögðu
skiljanleg, eða hvaða flokkur kæmi
annars fyrst til greina til að vera
dreginn með í mögulega „vinstri
stjórn“ ef Frjálslyndir detta út?
Það breytir þó ekki því að Sam-
fylkingin og Vinstri græn geta ekki
hundsað spurningu Framsóknar því
þetta er einmitt sama spurning og
fjöldi kjósenda þeirra spyr sig.
Frjálslyndir og
Tyrkjaránið
ÞINGBRÉF
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
HELGI Magnús Gunnarsson sak-
sóknari hefur lýst því yfir að úr-
skurður héraðsdóms verði kærður til
Hæstaréttar þar sem reynt verður
að fá honum hnekkt í því skyni að fá
málið tekið til efnismeðferðar fyrir
héraðsdómi.
„Ég er ósammála niðurstöðu hér-
aðsdóms þess efnis að 10. gr. sam-
keppnislaga lýsi ekki refsiverðri
hegðun einstaklinga heldur ein-
göngu fyrirtækja og þar með sé per-
sónuleg refsiábyrgð einstaklinganna
ekki fyrir hendi. Nú í framhaldinu
reynir svo á hvernig Hæstiréttur
muni túlka samkeppnislögin að
þessu leyti,“segir hann.
„Ég er ennfremur ósammála
þeirri niðurstöðu að jafnræðissjón-
armið eigi að leiða til frávísunar,
enda á það sér engin fordæmi að
ákæru hafi verið vísað frá dómi á
þeim forsendum,“ segir hann. „Það
ber líka að líta til þess að ákærðu
voru ekki valdir úr hópi jafningja því
þeir voru stjórnendur olíufélaganna.
Það var því ástæða fyrir því að þeir
sættu ákæru.“
Táknar endalok málsins
Um þann þátt er lýtur að athuga-
semdum dómsins um verknaðarlýs-
ingu ákærunnar bendir Helgi á að
rannsókn málsins sjálfs hafi leitt
ákveðna þætti í ljós og ákæruefnun-
um verði ekki lýst nákvæmar en
gögn gefa tilefni til. „Ég tel að ekki
eigi að þurfa að vísa í einstök sam-
skipti forstjóra og undirmanna
þeirra, en ef þess verður krafist, þ.e.
upplýsinga um fyrirmæli eða slíkt,
þá táknar það endalok málsins, því
slíkum samskiptum verður ekki lýst
nákvæmlega vegna svo löngu liðinna
brota. Sönnunarfærslan undir efnis-
meðferð málsins átti að leiða í ljós
vitneskju forstjóranna og stefnu-
mörkun þeirra í tengslum við sak-
arefnið.
Það kemur mér þó ekki á óvart að
ýmsir fletir á rannsókninni séu
óheppilegir, en þó vil ég taka skýrt
fram að með því er ég ekki að álasa
samkeppnisyfirvöldum fyrir sína
vinnu enda tel ég rannsókn þeirra
hafa verið mjög góða á meintum
brotum félaganna. En það er erfið-
ara að leiða í ljós einstök samskipti
sakborninga og vitna þegar sakborn-
ingar neita að tjá sig við lögreglu
með þeim rökum að þeir hafi verið
búnir að tjá sig hjá samkeppnisyf-
irvöldum.“
„Reynir á túlkun Hæstaréttar“
Morgunblaðið/Sverrir
Frá dómtöku Munnlegur málflutningur hófst 26. janúar sl. Ystur til vinstri er Einar Benediktsson, þá tveir verj-
endanna, þeir Gísli Baldur Garðarsson og Ragnar Tómas Árnason, Geir Magnússon og Kristinn Björnsson.
Héraðsdómur vísaði frá máli gegn einstaklingum í olíumálinu
„Tímabært að leiða
málið til lykta“
KRISTINN Björnsson fyrrverandi forstjóri Skeljungs
hf. segist gera sér vonir um að senn fari að sjá fyrir
endann á lögsókn einstaklinga í olíumálinu.
„Það er komið á sjötta ár síðan aðgerðir Sam-
keppnisstofnunar gegn olíufélögunum hófust í mál-
inu og kannski er orðið tímabært að leiða málið til
lykta. Það hafa 36 einstaklingar verið með rétt-
arstöðu sakbornings í þessum máli og síðan var
ákveðið að ákæra þrjá. Þetta er niðurstaða héraðs-
dóms og við verðum að bíða og sjá hver niðurstaða
Hæstaréttar verður ef málið fer þangað.“
„Afar mikilvægt að
fá þessa niðurstöðu“
ÞAÐ var afar mikilvægt að fá þessa niðurstöðu fram og
það er óhætt að segja að rökstuðningur dómsins hafi
verið í samræmi við væntingar okkar að flestu leyti,“
segir Gísli Baldur Garðarsson verjandi Einars Bene-
diktssonar fyrrverandi forstjóra Olíuverzlunar Íslands
hf. „Með þessum úrskurði getum við átt von á því að
mál fari að þróast á jákvæðari hátt en raunin hefur ver-
ið hingað til.
Að mínu mati vegur einna þyngst sú niðurstaða
dómsins að ekki hafi verið lagagrundvöllur til að beita
starfsfólk umræddra fyrirtækja refsingu.“
Braut
gróflega
gegn jafn-
ræðisreglu
Í ÞESSUM úrskurði er fallist á
þau sjónarmið sem við lögðum
mesta áherslu á,“ segir Ragnar H.
Hall verjandi Kristins Björns-
sonar fyrrverandi forstjóra Skelj-
ungs hf. „Það sem vegur lang-
þyngst er annars vegar
spurningin um hvort refsiheimild
í samkeppnislögum nái til ein-
staklinga sem starfa hjá fyr-
irtækjum þegar um er að ræða
ætluð brot gegn 10. gr. sam-
keppnislaga um samráð fyr-
irtækja á markaði. Hinsvegar er
það síðan verknaðarlýsingin í
ákærunni sem að mínu áliti er
heldur sérkennileg. Þá fellst dóm-
ari á að ákæruvaldið hafi við
meðferð málsins brotið gróflega
gegn jafnræðisreglu stjórn-
arskrár.
Það er auðvitað mjög mikilvægt
fyrir ákærðu í málinu að fallist sé
á frávísunarkröfuna,“ segir Ragn-
ar. „Þetta er mjög mikilvæg nið-
urstaða og mér sýnist ákæruvald-
ið hafa svolítið verkefni að reyna
að hnekkja þessum þrem liðum
[fyrir Hæstarétti].“
Hvorki Geir Magnússon fyrr-
verandi forstjóri Olíufélagsins, né
verjandi hans, Ragnar Tómas
Árnason, tjáðu sig um úrskurð-
inn.