Morgunblaðið - 10.02.2007, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 2007 41
UNDANFARNA daga hefur í
fjölmiðlum verið fjallað um fyr-
irhugaða lagningu
tengibrautar frá
Vesturlandsvegi um
Álafossveg að nýju
íbúðarhverfi í Helga-
fellslandi í Mos-
fellsbæ. Miklar deilur
hafa verið um þann
hluta vegarins sem
liggja á um Álafoss-
kvos. Íbúar í kvosinni
og margir fleiri íbúar
bæjarins hafa mót-
mælt staðsetningu
vegarins m.a. vegna
nálægðar við Varmá
sem er á nátt-
úruminjaskrá og þess að vegurinn
mun breyta verulega ásýnd kvos-
arinnar og rýra þá útivistarmögu-
leika sem þar eru fyrir hendi og
fjöldi fólks nýtir sér. Gripið var til
þess ráðs á síðasta ári að stofna
samtök, Varmársamtökin, sem
beitt hafa sér af krafti gegn legu
tengibrautarinnar.
Meirihluti sjálfstæðismanna og
vinstri grænna í bæjarstjórn Mos-
fellsbæjar hefur hunsað ábend-
ingar og athugasemdir íbúa Mos-
fellsbæjar og samtaka þeirra og í
raun aldrei gefið kost á því að aðr-
ir möguleikar á legu vegarins
væru skoðaðir. Ein megin rök-
semd meirihlutans hefur verið að
vegurinn hafi verið sýndur í að-
alskipulagi frá árinu 1983 og að
öllum hafi því mátt vera ljóst að
fyrirhugað væri að leggja hann. Í
aðalskipulagi setur sveitarstjórn
fram stefnu sína um landnotkun.
Með deiliskipulagi er síðan farið í
nánari útfærslu á aðalskipulaginu
á tilteknu svæði. Það segir sig
sjálft að aðalskipulag sem sam-
þykkt var fyrir rúmum 20 árum er
ekki endilega að öllu
leyti í samræmi við
hugmyndir manna um
landnotkun í dag. Sér-
staklega hefur mat á
gildi svæða til útivist-
ar og á menning-
arlegu gildi staða
breyst mjög á síðustu
árum. Það verður að
teljast ámælisvert af
núverandi meirihluta
Mosfellsbæjar að
standa fastur í gam-
aldags hugmyndum
um landnotkun og að
geta ekki tileinkað sér
þá hugmyndafræði að óskert nátt-
úra og menningarverðmæti kunni
að vera meira virði en bílvegur.
Kjósendur Vinstri grænna
hljóta líkt og aðrir Mosfellingar að
velta því fyrir sér hvað í ósköp-
unum hafi gerst síðan kosið var
síðastliðið vor. Oddviti flokksins
tók heljarstökk upp í ból íhaldsins
og fékk að launum forsetatign.
Tign sem honum virðist vera svo
annt um að hann er tilbúinn að
beygja sig undir stefnu Sjálfstæð-
isflokksins í flestum málum.
Tengibraut um Álafosskvos er eitt
þessara mála. Í kosningabarátt-
unni notaði Karl Tómasson, efsti
maður á lista Vinstri grænna, flest
tækifæri sem honum gáfust til að
lýsa andstöðu við þessa fram-
kvæmd. Tilvonandi kjósendur
flokksins hljóta að hafa gengið út
frá því að hann væri að lýsa
stefnu flokksins en ekki einungis
sinni persónulegu skoðun. Eftir
kosningar hefur Karl Tómasson
einnig látið á sér skiljast að per-
sónulega sé hann á móti tengi-
brautinni. Þegar kemur að af-
greiðslu málsins í bæjarstjórn
Mosfellsbæjar er forseti bæj-
arstjórnar hins vegar ekki í sæti
sínu en í stað hans sestur um-
hverfisfræðingur sem fyrir hönd
VG hefur samþykkt allar tillögur
sjálfstæðismanna um útfærslu
tengibrautarinnar og þar með
skerðingu á náttúrunni við Varmá.
Vel að merkja umhverfisfræðing-
urinn og Karl Tómasson eru í
sama flokki og því eðlilegt að fólk
spyrji sig hvort Karl hafi verið að
mæla fyrir hönd VG þegar hann
talaði um andstöðu við tengibraut-
ina fyrir kosningar. Kjósendum
VG er vorkunn hafi þeir gengið út
frá því að þeir væru að greiða at-
kvæði gegn umhverfisspjöllum í
Álafosskvos. Númer tvö á lista
Vinstri grænna í kosningunum síð-
astliðið vor var Bryndís Brynj-
arsdóttir. Í 2. tbl. 2. árgangs
Vinstri græns sveitunga, blaðs
VG, sem kom út í febrúar 2006,
var viðtal við Bryndísi. Þar segir
hún: „Ýmislegt hefur verið gert
hin síðari ár til að bæta yfirbragð
kvosarinnar en miðað við núver-
andi deiliskipulag liggur við stór-
slysi. Það er ótrúlegt ef bæj-
arfulltrúar ætla að sýna þá
skammsýni, miðað við nýtt deili-
skipulag, að þrengja svo að kvos-
inni, meðal annars með tengibraut
inn í Helgafellslandið, að töfrar
svæðisins verða kæfðir með tröll-
auknu mannvirki.“
Þessa dagana standa yfir fram-
kvæmdir í Leirvogstungu þar sem
líkt og í landi Helgafells á að
byggja upp nýtt íbúðarhverfi. Til
að tengja nýja hverfið við meg-
inkjarna íbúðarbyggðarinnar í
Mosfellsbæ er fyrirhugað að
leggja tengibraut í framhaldi af
Skeiðholti við gatnamót Skóla-
brautar að Leirvogsá. Tengibraut-
in þverar Varmá, sem eins og áður
segir er á náttúruminjaskrá, með
aksturs- og göngubrú og Köldu-
kvísl með brú eða ræsi. Fulltrúar
Samfylkingarinnar lögðu fram til-
lögu í ágúst á síðasta ári um að
fram færi mat á umhverfisáhrifum
framkvæmdarinnar. Tillagan var
felld með atkvæðum fulltrúa Sjálf-
stæðisflokksins og Vinstri grænna.
Það er því miður ekki hægt að
komast að annarri niðurstöðu en
þeirri að vinstri grænir í Mos-
fellsbæ hafi greitt embætti forseta
bæjarstjórnar dýru verði. Í verð-
inu var m.a. umhverfisstefna
flokksins sem skipt hefur verið út
fyrir stefnu sjálfstæðismanna í
þessum málaflokki. Það er al-
kunna að á þeim bæ þykir ein-
ungis sú náttúra sem ekki er í
vegi fyrir framkvæmdum einhvers
virði.
Umhverfisspjöll í Mosfellsbæ
Hanna Bjartmars Arnardóttir
fjallar um vegamál í Mosfellsbæ » Það er því miðurekki hægt að komast
að annarri niðurstöðu
en þeirri að vinstri
grænir í Mosfellsbæ
hafi greitt embætti for-
seta bæjarstjórnar dýru
verði.
Hanna Bjartmars
Arnardóttir
Höfundur er bæjarfulltrúi Samfylk-
ingarinnar í Mosfellsbæ.
mótað sér pólitískar skoðanir. Ein af
ástæðum þess að við skilgreinum
þennan aldurshóp sem börn er sú að
á þessum aldri ráða oft tilfinning-
arnar frekar en dómgreindin. Jafnvel
eftir að 16 ára aldri er náð einkennir
hvatvísi og áhrifagirni hegðun
margra unglinga. Þeir sem hafa
kynnt sér þroskasálfræði barna og
unglinga gera sér grein fyrir hvað
krakkar á þessum aldri eru við-
kvæmir fyrir áróðri og hópþrýstingi.
Þau hafa vegna ungs aldurs síns
hvorki öðlast langa né mikla reynslu
og eru þar af leiðandi ekki líkleg til að
vera miklir mannþekkjarar. Þess
vegna er mikilvægt að allt kapp sé
lagt á að forða þeim frá því að verða
fórnarlömb áróðurs, þrýstings eða
einhverra sem ætla að nýta sér
barnslegt sakleysi þeirra.
Í þeirri samkeppni sem skellur á í
aðdraganda kosninga er ekki erfitt að
sjá það fyrir að einhver stjórnmálaöfl
vilji beita ýmsum ráðum til að fanga
atkvæði ómótaðra 16 ára unglinga
sem jafnvel hafa aldrei leitt hugann
að stjórnmálum að heitið geti. Sjá má
fyrir sér freistandi tilboð hvort sem
þau eru í formi bíóferða, pitsu eða
jafnvel eitthvað þeim mun bitastæð-
ara.
Enda þótt 16 ára ungmenni hafi
ekki kosningarétt er ekki þar með
sagt að þau geti ekki þróað með sér
og mótað sínar persónulegu stjórn-
málaskoðanir. Krakkar sem t.d. eru
aldir upp við stjórnmálalega umræðu
á heimilum sínum hafa oftar en ekki
myndað sér skoðanir á þessu sviði og
eiga því auðvelt með að taka afstöðu
þegar þar að kemur.
Önnur veigamikil rök gegn því að
færa kosningaaldurinn niður í 16 ára
eru þau að með lögum frá 1997 fá
ungmenni hvorki sjálfræði né fjár-
ræði fyrr en þau hafa náð 18 árum.
Það myndi því skjóta skökku við að
færa kosningaaldurinn niður í 16 ár.
Höfundur er sálfræðingur.