Morgunblaðið - 29.04.2007, Blaðsíða 28
Erlendína er dóttir HilmarsKristjánssonar, athafna-manns og konsúls Ís-lands í Suður-Afríku.
Móðir hennar, Aletta Maira Henn-
ing, var afrísk eða Búi. Hún lést fyr-
ir fimm árum.
Svart og hvítt í
Jóhannesarborg
„Ég bjó í fínu hverfi í Jóhann-
esarborg með sundlaug við hvert
hús,“ segir Erlendína. „Við höfðum
alltaf þjóna. Ein kona sem vann hjá
okkur, Sarie, vann samtals í 25 ár
fyrir fjölskyldu okkar, fyrst hjá
ömmu minni og síðan hjá okkur.
Hún var eins og partur af fjölskyld-
unni og ól okkur krakkana í raun
upp. Henni og mömmu þótti mjög
vænt hvorri um aðra. Hún vann náið
með móður minni við öll heim-
ilisstörf. Það var mjög stór lóð við
húsið okkar og þar stóð dálítið hús
með baði, eldhúsi og sjónvarpi og
öðrum þægindum. Þar bjó Sarie
ásamt börnum sínum. En ég vissi
aldrei neitt um manninn hennar.
Þegar ég var ung stúlka blygð-
aðist ég mín reyndar fyrir þetta
framandlega nafn, Erlendína Krist-
jánsson. Ég var góð í íþróttum en
passaði mig alltaf á að koma ekki
fyrst í mark í hlaupum því þá yrði
þetta einkennilega nafn mitt kallað
upp yfir hópinn.
Ég gekk í ríkisskóla og allir
klæddust skólabúningum. Stelp-
urnar voru í pilsi og skyrtu með
bindi. Reglur um útlit voru strang-
ar, svo sem um hársídd og snyrt-
ingu. Á hverjum morgni var safnast
saman á skólalóðinni, sunginn gamli
suður-afríski þjóðsöngurinn (sem nú
hefur verið afnuminn), fáninn hyllt-
ur og farið með bæn. Mér fannst
þetta allt saman frekar erfitt, ég var
mjög sjálfstæð í mér og vildi vera
öðruvísi.
Í skólanum var bara kennd saga
þeirra hvítu en ekki minnst á sögu
blökkumanna eða hvaðan þeir væru,
ekki fremur en sú saga væri ekki til.
Við lærðum heldur aldrei um Afr-
íska þjóðarráðið (ANC). Við máttum
ekki spyrja um slíkt og gerðum það
heldur ekki. Okkur datt það hrein-
lega ekki í hug. Enda höfðum við
það svo gott í okkar heimi og þurft-
um því einskis að spyrja. Við áttum
heldur engin samskipti við blökku-
menn aðra en þjóna.
Alla mín skólagöngu kynntist ég
aldrei neinu eðlilegu samneyti við
blökkumenn. Verslunarhús, almenn-
ingsgarðar og bekkir, allt var þetta
aðskilið. Líka almenningsvagnar og
auðvitað íbúðarhverfi. Ég hafði
aldrei borðað á sama veitingastað og
blökkumenn eða farið í bíó með
þeim. Ekki einu sinni eftir að ég fór
í háskóla, því þá skildi leiðir eftir
skólann og blökkumennirnir fóru
aldrei út með okkur hinum.
Í fyrsta skipti sem ég heyrði fólk
andmæla aðskilnaðarstefnunni var
ég orðin 21 árs. Þá hitti ég hvítt fólk
sem fylgdi Mandela að málum. Þá
Lögfræðingur á hálum ís
Erlendína Kristjánsson, aðjunkt í Háskólanum í
Reykjavík, ólst upp sem hluti af hvíta minnihlutanum
í Suður-Afríku. Síðan kynntist hún skuggahliðum lög-
mannsstarfsins þar en býr nú á Íslandi og starfar
jöfnum höndum við að kenna viðskiptaensku, laga-
ensku og listdans á skautum. Hallgrímur Helgi
Helgason ræddi við Erlendínu.
Morgunblaðið/Ómar
Lög og regla Erlendína kennir meðal annars lagaensku við Háskólann í Reykjavík, en hún vann um skeið hjá breskum lögmanni, sem fékkst við „glæpi götunnar“.
Bernskuheim-
ilið Í hverfinu
sem Erlendína
ólst upp í var
sundlaug við
hvert hús og
fjölskylda henn-
ar hafði alltaf
þjóna.
Í Jóhannesarborg Sama barnfóstran vann
hjá fjölskyldu Erlendínu í 25 ár.
Skólastúlkan Erlendína
gekk í ríkisskóla þar sem all-
ir klæddust skólabúningum.
lífshlaup
28 SUNNUDAGUR 29. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ