Morgunblaðið - 16.09.2007, Qupperneq 53

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. SEPTEMBER 2007 53
UMRÆÐAN
TRÚLEGA mun mörgum finnast
að verið sé að bera í bakkafullan læk-
inn, með því að tjá sig um svokallaða
„Grímseyjarferju“. En
einhvern veginn finnst
mér að alltaf hafið verið
hlaupið yfir það sem
mestu máli skiptir, en
það er: Hver eða hverj-
ir urðu þess valdandi að
skip það sem nú liggur í
Hafnarfjarðarhöfn var
keypt? Ef umrætt skip
hefði aldrei verið keypt,
illu heilli, hefði þetta
leiðindamál aldrei kom-
ið upp. Kaupin voru
gerð á vegum Vega-
gerðar ríkisins og fékk
hún, að því að sagt er, sérfræðing til
að annast leit og kaup á hentugu
skipi. Maður sá sem fyrir valinu varð,
mun heita Einar Hermannsson og er
titlaður skipaverkfræðingur. Einar
þessi mun hafa farið nokkrar ferðir
til annarra landa til þess að skoða og
finna hentugt og gott skip sem ekki
yrði of kostnaðarsamt þegar það
væri komið í notkun. Grímseyingar
vildu ekki kaupa köttinn í sekknum
og fóru því og skoðuðu umrætt skip
og felldu fljótt þann dóm, að þeir
vildu ekkert með þetta skip hafa að
gera og sögðu því: nei, takk, þetta
skip fullnægir engan veginn okkar
þörfum. Eftir heimkomuna voru þeir
kallaðir á fund, þar sem málin voru
rædd fram og aftur. Þar mun hafa
komið fram að umræddur Einar hafi
tekið þvílíku ástfóstri við þetta skip
að annað kom ekki til greina. Á þess-
um fundum munu Ein-
ar og hans fylgifiskar
hafa reynt að fá Gríms-
eyingana ofan af
mótþróanum með góðu
eða jafnvel hótunum
um að þeir fengju þá
ekkert skip. Að endingu
tókst þeim kumpánum
að þjarma svo að
Grímseyingunum að
þeir sögðust geta sam-
þykkt kaupin en alls
ekki nema að upp-
fylltum ákveðnum skil-
yrðum sem þeir töldu
nauðsynleg. Næst gerist það að Ein-
ar sest niður og reiknar og á þeim út-
reikningum er skipið keypt og siglt
heim. Þá hefst viðgerð sem taka átti
skamman tíma en eitthvað virðist
hafa hafið úrskeiðis í reikningnum
því fljótlega kom í ljós að viðgerð-
arkostnaðurinn yrði ekki í kringum
fimmtíu milljónir eins og kostnaðar-
áætlunin gerði ráð fyrir, heldur sex
til átta sinnum hærri. Þegar hér er
komið sögu sér Einar sig tilknúinn að
koma fram í fjölmiðlum og skýra sitt
mál. Þar kom fram að aðallega tvennt
varð til þess að kostnaðurinn fór úr
böndunum. Í fyrsta lagi ætlaðist
hann til þess að viðgerðin yrði unnin í
einhverju vanþróuðu landi, þar sem
kostnaður yrði mjög lítill. Í öðru lagi
var það frekja og ósanngirni Gríms-
eyinga sem vildu láta lagfæra og
breyta öllu mögulegu. Nú þykir mér
rétt að staldra við og spyrja: Voru
kröfur Grímseyinga ósanngjarnar og
óraunhæfar? Voru þeir kannski að
fara fram á að skipið yrði gert að ein-
hverju lúxusfari, þar sem allt yrði „í
gulli og glans“? Eða voru þetta bara
ósköp eðlilegar og sanngjarnar kröf-
ur? Sé þetta rétt athugað er þá ekki
eðlilegt að spyrja, var margtéður
Einar Hermannsson vísvitandi að
ljúga að Vegagerðinni til þess að um-
rætt skip yrði keypt eða er þekking
hans á skipum og skipaviðgerðum
ekki meiri en fram kemur í þessu
máli? Spyr sá sem ekki veit?
Spyr sá sem ekki veit
Alfreð Jónsson hugleiðir um
kaupin á Grímseyjarferjunni » Á þessum fundummunu Einar og hans
fylgifiskar hafa reynt að
fá Grímseyingana ofan
af mótþróanum með
góðu eða jafnvel hót-
unum um að þeir fengju
þá ekkert skip.
Alfreð Jónsson
Höfundur var oddviti í Grímsey 1957-
1982, nú búsettur á Dvalarheimilinu
Hlíð, Akureyri.
ÞAÐ eru ekki mörg ár síðan áhugi
vaknaði meðal landsmanna á varð-
veizlu gamalla húsa.
Um miðja seinustu öld
þótti það nánast hé-
gómlegt að tala um
slíkt. Það væri ábyrgð-
arlaust að nota dýrar
lóðir undir gömul og lú-
in hús, sem lokið hefðu
hlutverki sínu. Gömul
hús áttu skilyrðislaust
að víkja fyrir nýbygg-
ingum, sem þjónuðu
kalli nýs tíma. Þessi
skoðun var sérstaklega
almenn meðal sveit-
arstjórnarmanna. Á
seinustu árum hefir orðið hugarfars-
breyting á þessu sviði. Nú gera menn
sér almennt ljóst, að gömlu húsin eru
hluti af menningararfleifð okkar og
hægt er að finna þeim nýtt hlutverk.
Það hefir tekizt með miklum ágætum
víða um land og eru íbúar viðkomandi
byggðarlaga stoltir af. Með stofnun
húsafriðunarsjóðs og eflingu hans á
liðnum árum hefir náðst athygl-
isverður árangur á þessu sviði, sem
víða sér stað.
En við eigum fleiri menningar-
söguleg verðmæti en gömlu húsin. Á
liðnum árum hafa byggðasöfnin mörg
tekið við fjölda fiskibáta, sem smíð-
aðir voru á fyrri hluta liðinnar aldar,
þó að margir þeirra hafi lent í ára-
mótabrennum. Það urðu t.d. örlög
Emmu VE 219, fyrsta plankabyggða
(sléttsúðaða) bátsins,
sem smíðaður var hér á
landi. Hann var talinn
ónýtur og brenndur í
Hafnarfirði 6. janúar
1968. Smíði þessa báts
markaði ákveðin þátta-
skil í atvinnusögu þjóð-
arinnar. Landsmenn
voru að hverfa frá smíði
súðbyrtra báta yfir í
smíði öflugri og betri
sjóskipa. Bárður G.
Tómasson skipaverk-
fræðingur smíðaði
þennan bát á fjöru-
kambinum í Fjarðarstræti á Ísafirði,
nýkominn heim frá námi árið 1919.
Emma hefði verið betur komin í dag í
Sjóminjasafninu í Hafnarfirði. Vegna
fjárskorts hafa söfnin ekki haft fjár-
hagslega getu til að gera þessum bát-
um til góða og endurgera það, sem af-
laga hefir farið, eins og tekizt hefir
með mörg gömlu húsanna með at-
hyglisverðum árangri. Hér er mikið
verk að vinna og nauðsynlegt að taka
til hendinni hið bráðasta, því að verk-
menningin er að glatast. Nýir skipa-
smiðir eru ekki útskrifaðir lengur og
þeir sem lærðu þessa iðngrein á árum
fyrr, eru ýmist horfnir yfir móðuna
miklu eða farnir að berja nestið. Þess
vegna má ekki dragast öllu lengur, að
eitthvað sé gert í málinu.
Til þess að einhver árangur náist,
þarf að stofna skipafriðunarsjóð, sem
hefði hliðstætt hlutverk og húsafrið-
unarsjóður og sérstaka deild við
Þjóðminjasafnið, sem hefði umsjón
með þessari uppbyggingu. Þessi
starfsemi á að sjálfsögðu að vera úti á
landi, því að þar fór þessi starfsemi
aðallega fram meðan við byggðum
okkar fiskiskip sjálfir. Þar er þessi
verkmenning til staðar. Það sem eftir
er af henni. Málið þolir enga bið og
þessu verður ekki hrundið í fram-
kvæmd, nema ríkið komi þar mynd-
arlega að. Það er tillaga mín, að
menntamálaráðherra og sjáv-
arútvegsráðherra taki nú höndum
saman og komi málinu í höfn með
nauðsynlegum lagabreytingum á
næsta þingi.
Varðveizla gamalla skipa
Jón Páll Halldórsson vill stofna
skipafriðunarsjóð » Stofna þarf skipa-friðunarsjóð, sem
hefði hliðstætt hlutverk
og húsafriðunarsjóður.
Jón Páll Halldórsson
Höfundur er áhugamaður um söfnun
á heimildum liðinna tíma og verndun
gamalla minja.
Hveragerði – Klettahlíð 7
Vel staðsett einbýlishús í útjaðri byggðar
Opið hús í dag frá kl. 14-16
FASTEIGNA-
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505.
OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is
Heimasíða: http://www.fastmark.is/.
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteignasali.
Guðmundur Th. Jónsson, lögg. fasteignasali.
Fallegt og töluvert endurnýjað 232 fm ein-
býlishús ásamt 70 fm bílskúr á fallegum út-
sýnistað í útjaðri byggðar. Björt stofa, borð-
stofa, eldhús og baðherbergi með nýlegi
innréttingu. Möguleiki á fjórum svefnher-
bergum. Fallegur skáli með útgangi á stóra timburverönd.
Mikil ofanbirta og góð lofthæð er í bílskúr sem er tilvalinn fyrir t.d.
vinnustofu eða heildsölu. 1.068 fm lóð, ræktuð runnum og trjám. Aðeins
30 mín. akstur frá Reykjavík. Verð 39,5 millj.
Eignin verður til sýnis í dag, sunnudag, frá kl. 14-16
Verið velkomin.
M
bl
9
09
81
9
Óskar R. Harðarson og Jason Guðmundsson, löggiltir fasteignasalar
F A S T E I G N A S A L A N
MIKLABORG
Síðumúli 13 Sími 569 - 7000 www.miklaborg.is
Nýkomið í einkasölu vandað, nýlegt 482 fm atvinnuhúsnæði við
Vesturvör í Kópavogi. Eignin skiptist í einn stóran sal með góðri
lofthæð, sýningaraðstöðu, skrifstofu og opin rými. Mikill burður í
gólfi. Snyrtilegt og gott atvinnuhúsnæði í ört vaxandi hverfi.
Nánari upplýsingar veitir Óskar R. Harðarson hdl.
og löggiltur fasteignasali
VESTURVÖR - IÐNAÐARHÚSNÆÐI
Mánatún 6
105 Reykjavík
Falleg íbúð á jarðhæð með verönd
Stærð: 103,1 fm
Fjöldi herbergja: 3
Byggingarár: 2001
Brunabótamat: 17.300.000
Bílskúr: Nei
Verð: 34.900.000
Mjög falleg 3ja herbergja, 103 fm íbúð á jarðhæð í nýlegu lyftuhúsi, sem er klætt viðhaldslítilli klæðningu.
Allt hið vandaðasta. Parket og flísar á gólfum. Þvottahús innan íbúðar. Hellulögð verönd með skjólvegg.
Afhending í nóvember. Mjög rólegt og gott hverfi.
Lind
Sigurður Samúels
Lögg. fasteignasali
sigsam@remax.is
Gunnar Valsson
Sölufulltrúi
gv@remax.is
Opið
Hús
OPIÐ HÚS Í DAG FRÁ KL. 16.00-16.30
896 2312
822 3702
Skógarhlíð 22 • 105 Reykjavík • Sími 534 2000 • Fax 534 2001 • www.storhus.is
534 2000
www.storhus.is
SÖLUSÝNING
196,3 fm glæsileg íbúð á tveimur
hæðum (10.og 11.hæð) með
stórkostlegu útsýni. Bílskýli. Neðri
hæð : 2.svefnherb, stofa m/útg. út á
suður svalir, eldhús opið inn í stofu, þvot-
tahús og baðherb. Efri hæð: Stofa m/
útg. út á suður svalir, hjónaherb.m/fata-
herb inn af, baðherb.
Íbúðin er afhent án gólfefna nema á baði og þvottahúsi en þar eru
flísar. VERÐ 58,8 MILLJ. ÁHV. 35 MILLJ.
OPIÐ HÚS MÁNUDAGINN 17.SEPT. Á MILLI KL. 17 - 17:30.
ERUM VIÐ SÍMANN UM HELGINA. BÓKIÐ SKOÐUN !
LAUS !HÖRÐUKÓR 5, KÓPAVOGUR.
PENTHOUSE ÍBÚÐ Á TVEIMUR HÆÐUM.
Ísak V. Jóhannsson
Sölustjóri
S: 822-5588
Hrafnhildur Bridde
Löggiltur fasteignasali
S: 821-4400