Morgunblaðið - 03.10.2008, Síða 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2008 21
ERLENT
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
LIÐSMENN fulltrúadeildarinnar í Bandaríkjunum
bjuggu sig í gær undir afdrifaríka atkvæðagreiðslu sem
sennilega verður í dag um björgunaraðgerðir ríkisstjórn-
arinnar vegna fjármálakreppunnar. Tillögurnar um allt
að 700 milljarða dollara aðstoð vegna hættulegra lána
voru samþykktar í öldungadeildinni aðfaranótt fimmtu-
dags með með 74 atkvæðum gegn 25. En gerðar höfðu
verið ýmsar breytingar á hugmyndunum sem fulltrúa-
deildin felldi sl. mánudag.
Eini þingmaðurinn sem ekki greiddi atkvæði var Ed-
ward Kennedy sem er á sjúkrahúsi vegna heilaæxlis.
Forsetaefnin John McCain og Barack Obama studdu til-
lögurnar. Obama sagðist harma að grípa þyrfti til að-
gerðanna en það væri nauðsynlegt, hann minnti á geysi-
legt verðfall sem varð á mörkuðum í kjölfar þess að
fulltrúadeildin felldi tillögurnar á mánudag.
Þótt flestir spái því að fulltrúadeildin samþykki tillög-
urnar að þessu sinni er mörgum ekki rótt og nokkur
lækkun varð á hlutabréfum á bandarískum mörkuðum í
gær eftir að þeir opnuðu. En tillögurnar voru aldrei í
neinni hættu í öldungadeildinni. Þar var samt farin sú
leið að bæta við ýmsum hlutum sem talið er að muni gera
hugmyndirnar meira aðlaðandi.
Nýju ákvæðin eru um skattafrádrátt af ýmsu tagi fyrir
fyrirtæki og miðstéttarfólk og reynt í þeim efnum að
huga að hagsmunum jafnt þingmanna demókrata sem
repúblikana. Einnig var samþykkt að ríkisábyrgð á
bankainnistæðum yrði hækkuð úr 100 þúsund dollurum í
250 þúsund dollara (um 27 milljónir króna).
Repúblikanar eru einnig ánægðir með að fjármálaeft-
irlit Bandaríkjanna skyldi slaka á reglum sem skylda fyr-
irtæki til að lækka mat á eignum í samræmi við lækkandi
raunverð á markaði. Hins vegar höfðu sumir þingmenn
áhyggjur af því að skattalækkanirnar áðurnefndu myndu
fá demókrata sem boða aðhaldssemi í ríkisfjármálum til
að hætta við að styðja ríkisaðstoðina vegna þess að nið-
urstaðan yrði til að auka enn hallann á ríkissjóði.
Dúsur til að liðka fyrir
Reynt að snúa repúblikönum í fulltrúadeildinni til fylgis við björgunaraðgerðirnar
með skattalækkunum og vægari reglum um mat á eignum sem lækka á markaði
Í HNOTSKURN
»Alls sitja 435 þingmenn ífulltrúadeild, 100 í öld-
ungadeild. Demókratar hafa
meirihluta í báðum þingdeild-
um. En 95 demókratar voru
sammála meirihluta repúlik-
ana sl. mánudag og felldu til-
lögurnar.
»Margir þingmenn snerustgegn tillögunum vegna
andstöðu við ríkisafskipti, aðr-
ir vegna reiði margra kjós-
enda sem töldu að verið væri
að bjarga peningamönnum á
kostnað skattgreiðenda.
KARLMAÐUR í milljónaborginni Kolkata (áður
Kalkútta) í Indlandi sýgur sígarettuna sína af
áfergju en í gær tóku gildi lög sem banna reyk-
ingar á opinberum stöðum. Talsmenn tóbaks-
varna segja að 900.000 manns deyi af völdum
reykinga í Indlandi ár hvert. Anbumani Rama-
doss heilbrigðismálaráðherra segir að bannið
muni fá reykingamenn til að „hætta eða minnsta
kosti draga úr reykingum“.
Indverjar drepa í sígarettunum
Reuters
ERFÐAFRÆÐILEG greining á
lífsýni sem kom nýlega í leitirnar í
Lýðveldinu Kongó bendir til að vír-
usinn sem veldur eyðni hafi byrjað að
berast á milli manna fyrir rúmri öld,
eða þrjátíu árum fyrr en álitið hefur
verið fram að þessu.
Michael Worobey, lífræðingur
sem sérhæfir sig í þróun lífvera við
háskólann í Arizona í Tucson, fór fyr-
ir rannsókninni, en 27 ár eru nú liðin
frá því veirunnar varð fyrst vart í
Bandaríkjunum, að því er fram kom í
fréttaskýringu á vef dagblaðsins Los
Angeles Times í gær.
Sagði þar að elsta beinharða sönn-
unin um vírusinn hefði komið úr
blóðsýni manns árið 1959 í því sem
þá var belgíska Kongó.
Rannsóknin sem hér um ræðir og
birt var í vísindaritinu Nature á mið-
vikudag byggðist á samanburði á
lífsýni úr konu sem lést árið 1960 í
belgísku Kongó og nýlegum sýnum,
með hliðsjón af núverandi þekkingu
á þróun veirunnar, sem sögð er
þróast hratt manna á milli.
Draga vísindamennirnir þá al-
mennu ályktun að veiran hafi skotið
rótum við borgarmyndun í gömlu ný-
lendunum í Afríku, þar sem vændi og
önnur áhættuhegðun hafi ýtt undir
útbreiðslu hennar.
Vitnar Los Angeles Times til
þeirra orða Jims Moores, mannfræð-
ings við Kaliforníuháskóla í San
Diego, að í ljósi hrikalegrar meðferð-
ar nýlenduherranna á Afríkumönn-
um, og hárrar dánartíðni í þeirra
röðum, ætti ekki að koma á óvart að
mannfall vegna veirunnar hafi ekki
vakið almenna athygli.
Þótt baráttan gegn eyðni þyki víða
hafa borið árangur er sjúkdómurinn
enn útbreiddur meðal ýmissa sam-
félagshópa, svo sem á meðal samkyn-
hneigðra blökkumanna í Bandaríkj-
unum. baldura@mbl.is
Eyðniveiran
eldri en talið var
MIKILL liðs-
safnaður sýr-
lenska hersins
við landamærin
að Líbanon og
yfirlýsingar Bas-
hars al-Assads
Sýrlandsforseta
um að landinu
stafi hætta af
öfgamönnum
hafa vakið ótta við, að Sýrlendingar
hyggist endurheimta yfirráð sín í
Líbanon.
Um 10.000 sýrlenskir hermenn
eru nú við landamærin og eiga þeir
að sögn stjórnvalda að uppræta
mikla og vaxandi smyglstarfsemi.
Saad Hariri, leiðtogi andstæðinga
Sýrlandsstjórnar á líbanska
þinginu, sagði, að tilgangurinn með
líðssafnaði Sýrlendinga væri að ögra
Líbönum, sem voru undir sýrlenskri
stjórn í þrjá áratugi fram til 2005.
Kvað hann þau ummæli Assads
Sýrlandsforseta sl. sunnudag, að
Norður-Líbanon væri nú „griðastað-
ur öfgamanna“, vera ögrun við full-
veldi Líbanons en Assad lét svo um-
mælt daginn eftir að 17 manns
týndu lífi í sjálfsmorðsárás í Damas-
kus, höfuðborg Sýrlands.
Sýrlandsstjórn lýsti yfir stuðningi
við innrás Rússa í Georgíu nýlega
og óttast sumir Líbanir, að hún
hyggist nú fara að dæmi þeirra og
ráðast inn í Líbanon. Aðrir efast
um, að Sýrlendingar hafi hernaðar-
legt bolmagn til að ráðast inn í land-
ið. svs@mbl.is
Líbanir vara
við innrás
Sýrlendinga
Saad Hariri
Mikill liðssafnaður
á landamærunum
APAR eru víða til mikils ama í Ind-
landi, stela mat og ýmsu lauslegu.
Vandinn er erfiður viðfangs, ekki er
hægt að drepa dýrin af því að hindú-
ar álíta apana vera friðhelga. Nú
hafa ríkisjárnbrautirnar ráðið 42 ára
gamlan mann, Acchan Miyan, í
óvenjulegt starf.
Miyan hoppar um á fjórum fótum
á lestarstöðinni með gerviskott sem
lafir út um rauðar brækur og fyrir
andlitinu ber hann brúna grímu.
Hann segist viss um að tilburðir
hans fæli apana. En farþegar eru
margir ringlaðir, að ekki sé minnst á
apana sem sitja sem fastast og háma
í sig banana. kjon@mbl.is
Lifandi
apahræða
FÆRRI týndu lífi í miklum loftárásum bandamanna á þýsku borgina Dres-
den í febrúar 1945 en löngum hefur verið talið, í mesta lagi 25.000 manns
en ekki 135.000 eins og oftast hefur verið nefnt. Er það niðurstaða nokk-
urra ára rannsóknar nefndar, sem skipuð var ýmsum fræðimönnum. Árás-
in á Dresden hefur verið mjög umdeild alla tíð en ákveðið var að grafast
fyrir um mannfallið er nýnasistar fengu menn kjörna á þingið í Saxlandi.
Þeir segja, að allt að milljón manna hafi fallið í „Helförinni“ gegn Dresden,
sem þeir kalla svo.
AP
Færri féllu í Dresden
LAGT hefur ver-
ið til, að sala á
hassi verði heim-
iluð en þó undir
ströngu eftirliti.
Kemur þetta
fram hjá alþjóð-
legri nefnd en álit
hennar verður
rætt er stefna
Sameinuðu þjóð-
anna í fíkniefna-
málum verður endurskoðuð á næsta
ári.
Nefndin telur, að hassneysla sé
ekki skaðlegri en neysla áfengis og
tóbaks en dregur þó enga fjöður yfir
þær afleiðingar, sem hún getur haft
fyrir heilsufarið, líkamlegt sem and-
legt. Hún telur hins vegar, að með
því að hafa stjórn á sölu og neyslu
megi draga úr skaðanum, sem fíkni-
efnið, sem nú er bannað, valdi.
Álitið er aðalumræðuefnið á ráð-
stefnu, sem hófst í gær í Lávarða-
deildinni bresku, en hana sækja sér-
fræðingar víðs vegar að. svs@mbl.is
Vilja leyfa
hasssölu
Er tóbak og hass
sama tóbakið?