Morgunblaðið - 09.10.2008, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 2008 15
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
„ÞEGAR rykið sest mun íslenska
þjóðarbúið vera í miklu sterkari
stöðu en áður og efnahagur landsins
vonandi bæði eðlilegri og heilbrigð-
ari en hann var áður en þetta ástand
skapaðist.“ Þetta sagði Geir H.
Haarde forsætisráðherra á blaða-
mannafundi í Iðnó í gær. Hann sagði
skiljanlegt að fólk væri óttaslegið
enda efnahagsslífið að ganga í gegn-
um meiri breytingar en þekkst hafi í
seinni tíð. Því fylgi umrót og óvissa.
„Landsmenn taka nú höndum sam-
an og við sláum skjaldborg um ís-
lenska þjóð og þjóðin mun standa
styrkum fótum eftir þessar aðgerðir
og það umrót sem þær hafa valdið,“
sagði Geir.
Spurningaflóð
Fjöldi innlendra og erlendra
blaðamanna var á staðnum og
spurningarnar dundu á Geir H.
Haarde og Björgvin G. Sigurðssyni
viðskiptaráðherra. Erlendir blaða-
menn spurðu mjög mikið út í mögu-
legt lán frá Rússum en innlendum
blaðamönnum var m.a. títtrætt um
Icesave-reikningana í Bretlandi og
framtíðarmöguleika Kaupþings nú
þegar hinir bankarnir tveir eru
komnir undir stjórn ríkisins.
Sístækkandi blaðamannafundir
Íslenskir blaðamenn eiga svona
stórum blaðamannafundum ekki að
venjast. Sá fyrsti var haldinn á
mánudag í ríkisstjórnarherberginu
á Alþingi. Næsti var haldinn á
þriðjudag á efri hæð Iðnó en í gær
var hópurinn orðinn svo stór að
neðri hæðina þurfti til. Erlendir
blaðamenn halda áfram að streyma
til landsins og komið hefur verið upp
sérstakri miðstöð fyrir þá í Miðbæj-
arskóla þar sem þeir geta m.a. notað
netið. Urður Gunnarsdóttir, upplýs-
ingafulltrúi utanríkisráðuneytisins,
heldur utan um allt skipulag sem að
þessu lýtur en hún hefur áralanga
reynslu af því sem upplýsinga-
fulltrúi Öryggis- og samvinnustofn-
unar Evrópu.
Eðlilegri efnahagur
 Þjóðarbúið verður sterkara á eftir, segir forsætisráðherra
 Fjöldi erlendra blaðamanna kominn til landsins
Morgunblaðið/RAX
Setið fyrir svörum Ef nokkurn tímann hafa verið haldnir jafn stórir blaðamannafundir og þessa dagana hér á landi
má ætla að það hafi verið þegar Ronald Reagan og Mikhaíl Gorbatsjov funduðu í Höfða 1986.
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
GÓÐAR líkur eru á því að eignir
Landsbankans standi undir mest-
um hluta Icesave-innistæðnanna í
Bretlandi og íslenska ríkisstjórnin
er staðráðin í að láta núverandi
stöðu á fjármálamörkuðum ekki
skyggja á áralanga vináttu Íslands
og Bretlands. Þetta kemur fram í
yfirlýsingu sem Geir H. Haarde
forsætisráðherra sendi frá sér í
gær í framhaldi af fregnum um að
bresk stjórnvöld hygðu mögulega
á málsókn gegn íslenska ríkinu
verði innistæður á Icesave-reikn-
ingum Landsbankans í Bretlandi
ekki tryggðar.
Á blaðamannafundi í Iðnó í gær
áréttaði Geir að heildarskuldir
bankanna væru orðnar meiri en
svo að þjóðarbúið gæti staðið und-
ir þeim og því ekki hægt að greiða
allar skuldir. „En auðvitað verður
að gera þetta þannig að kröfu-
höfum sé ekki mismunað, hvað
varðar þjóðerni t.d., en auðvitað
verða skilanefndir og þeir sem
taka við rekstri bankanna núna að
greiða úr þessu,“ sagði Geir og
áréttaði að ríkissjóður Íslands
standi í skilum. „Það er fyrst og
fremst orðspor hans sem við vilj-
um vernda. Það gerum við m.a.
með því að segja hreinskilnislega
við fólk: Ríkissjóður Íslands getur
ekki tekið að sér að borga allar
þær skuldir sem einkafyrirtækin á
fjármálamarkaðnum – bankarnir –
hafa hlaðið upp.“
Þá sagði Geir ríkisstjórnirnar
Bretlands og Íslands leita nú að
viðunandi lausn fyrir alla aðila en
spurður um hvað verði ef bresk
stjórnvöld höfði mál svaraði hann:
„Þá verður bara að leysa þann
ágreining fyrir dómstólum. Það er
ekkert athugavert við það í sjálfu
sér.“ Geir var einnig spurður út í
mál Icesave-reikningseigenda í
Hollandi og sagði hann þau mál
ekki vera jafnlangt á veg komin og
þau sem lúta að Bretlandi.
Björgvin G. Sigurðsson við-
skiptaráðherra sagði alls ekki
standa til að hlaupast undan
ábyrgð eins og margir í Bretlandi
virtust hafa óttast. Innistæður
væru forgangskröfur ef til skipta-
meðferðar kemur sem þýðir að
sparifjáreigendur verða þeir
fyrstu sem fá bætur ef þrotabúi
Landsbankans verður skipt upp.
„Það sem eftir stendur mun að
sjálfsögðu verða samkomulagsat-
riði milli þessara tveggja miklu
vinaþjóða,“ sagði Björgvin.
Góðar líkur á
að eignir dugi
fyrir Icesave
Enn óljóst með Icesave í Hollandi
Í HNOTSKURN
» Icesave-reikningarLandsbankans hafa stað-
ið til boða í bæði Bretlandi
og Hollandi og fullyrt að þar
væru bestu mögulegu vext-
irnir í boði.
» Á breskri vefsíðu Ice-save stendur nú að öll
starfsemi liggi niðri og beð-
ist er afsökunar á óþæg-
indum sem það kann að
valda.
EKKI hefur verið gengið frá því hver fer fyrir rekstri Landsbankans ann-
ars vegar og Glitnis hins vegar þegar skilanefndirnar hafa lokið sínu
starfi. Þetta kom fram í máli Björgvins G. Sigurðssonar viðskiptaráðherra
á blaðamannafundi í Iðnó í gær. „Halldór [J. Kristjánsson] og Sigurjón [Þ.
Árnason] voru bara fengnir til að leiða bankana í gegnum þessa daga og
sólarhringa sem eru að líða núna. Svo er það ný bankastjórn sem tekur
ákvörðun um það hver rekur bankana þannig að það liggur ekkert fyrir
um það,“ sagði Björgvin og bætti við að mestu máli hefði skipt undanfarið
að tryggja eðlilega bankastarfsemi. halla@mbl.is
Sjá um banka til bráðabirgða
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
FJÁRMÁLAEFTIRLIT Lúxemborgar fór í
gær fram á greiðslustöðvun vegna Landsbank-
ans í Lúxemborg. Að sögn Gunnars Thorodd-
sen, bankastjóra Lands-
bankans í Lúxemborg, var
beiðni um slíkt lögð fram af
hálfu stjórnar bankans í
gærmorgun, en úrskurður
um greiðslustöðvun var
kveðinn upp seinnipartinn í
gær.
Gunnar segir að lokað hafi
verið fyrir viðskipti í bank-
anum á mánudag vegna
lausafjárþurrðar. „Við höf-
um verið fjármögnuð af
Landsbankanum á Íslandi, en svo lokaðist sú
lína og þá getum við ekki starfað.“
Um 160 starfsmenn eru í bankanum, þar af
um 35 Íslendingar. Gunnar segir að starfsmenn
bankans hafi flestir verið í bankanum á mánu-
dag og stór hluti jafnframt í gær. „Þeir svöruðu
spurningum viðskiptavina og sinntu því sem
þurfti þótt lokað væri fyrir viðskipti.“
Hann segir að meginstarfsemi Landsbankans
í Lúxemborg sé sérbankaþjónusta og sérhæfð
fasteignafjármögnun, en bankinn hefur verið
starfræktur í sex ár. „Starfsemin hefur vaxið
gríðarlega mikið og skilað miklum hagnaði,“
segir Gunnar.
Gunnar segir að atburðir síðustu daga hafi
komið starfsfólki bankans á óvart. „Þetta gerð-
ist gríðarlega hratt og eru mikil vonbrigði. Ís-
lendingarnir sem hér starfa hafa komið sér fyrir
hérna, margir hafa byggt sér hús og fólk er með
börn sín í skóla. Nú verður röskun á umhverfi
þeirra. Þar til viðbótar er mikill fjöldi fólks víða
að úr Evrópu sem vinnur hjá okkur,“ segir
hann.
Spurður um hvað blasi við hjá starfsfólki
bankans segir Gunnar að framundan sé ákveðin
biðstaða meðan greiðslustöðvunarferli gengur
yfir. Meðan á því standi séu hins vegar öll laun
starfsfólks tryggð.
Gunnar segir að nú sé unnið að því að finna
leiðir til þess að koma starfsemi bankans í gang
aftur. „Það eru ákveðnir möguleikar sem eru til
skoðunar. Við þurfum að tryggja bankanum
fjármagn og sú vinna er í gangi,“ segir Gunnar.
Gangi það ekki eftir verði óskað eftir gjaldþrota-
skiptum bankans, en málin skýrist væntanlega á
nokkrum vikum. Gunnar segir að meðan á þessu
standi muni um 30-40% starfsmanna verða við
vinnu, en aðrir í kallfæri.
Gunnar segir miklu skipta að bankanum verði
tryggt lausafé. „Við erum með góða lánabók og
öflugan hóp viðskiptavina. Það myndu mjög
mikil verðmæti fara til spillis ef ekki næðist að
viðhalda eignum bankans,“ segir hann.
Trúverðugleika Íslands stefnt í voða
Gunnar bendir á fyrir utan að tryggja framtíð
starfsmanna bankans og kjör þeirra, þurfi að
huga að innlánum í bankanum, en þau séu tals-
verð. „Okkur svíður það, sé það rétt skilið, að ís-
lenska ríkið hafi ákveðið að tryggja innistæður í
íslenskum bönkum en að skilja út undan t.d. þá
Íslendinga sem hafa ákveðið að hafa innlán sín í
dótturfélagi Landsbankans með það að leiðar-
ljósi að þarna færi traustur, íslenskur banki. Það
er mjög erfitt að útskýra það fyrir viðskiptavin-
um okkar, sem eru margir hverjir Íslendingar,
að innlán þeirra í Landsbankanum á Íslandi séu
tryggð en ekki innlán í Landsbankanum í Lúx-
emborg,“ segir Gunnar. Það sé óviðunandi að
þessi ábyrgð lendi á seðlabanka Lúxemborgar
eða stjórnvalda þar og gríðarlegt áfall fyrir orð-
spor Lúxemborgar ef sparifjáreigendur í
Landsbankanum þar glati innistæðum sínum.
Vonandi verði þetta ekki niðurstaðan, enda yrði
hún ekki góð til afspurnar fyrir íslensku þjóðina
og myndi rýra mjög til langrar framtíðar trú-
verðugleika Íslendinga í viðskiptum erlendis.
Greiðslustöðvun í Lúxemborg
 Framtíð 160 starfsmanna Landsbankans í óvissu og niðurstaðan mikil vonbrigði fyrir þá
 Unnið að því að tryggja fjármagn til þess að koma starfsemi bankans í gang að nýju
Gunnar
Thoroddsen
Hætt 35 Íslendingar starfa í Landsbankanum
í Lúxemborg sem hefur verið rekinn í sex ár.