Morgunblaðið - 09.10.2008, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 2008 17
Eftir Unu Sighvatsdóttur
una@mbl.is
HEIMILIN eru ekki rétti staðurinn
til að geyma verðmæti jafnvel þótt
þeim sé kannski fundinn staður í ör-
yggisskápum.
Borið hefur á því undanfarið að
fólk treysti ekki bönkunum fyrir
sparifé sínu þrátt fyrir loforð stjórn-
valda um að innistæður séu tryggð-
ar. Á sama tíma hefur komið kippur í
sölu verðmætaskápa fyrir heimili.
Hjá Öryggismiðstöðinni eru
birgðirnar af verðmætaskápum nán-
ast á þrotum og sendi fyrirtækið frá
sér tilkynningu í gær þar sem fólk er
hvatt til að forðast í lengstu lög að
geyma stóraukin verðmæti á heim-
ilum sínum. Slíkar ráðstafanir geti
auðveldlega leitt til þess að heimili
verði talin enn ákjósanlegri vett-
vangur fyrir innbrot en þegar er.
„Jafnframt teljum við rétt að
benda fólki á að mjög varasamt get-
ur verið að taka háar fjárhæðir út af
bankareikningum og bera á sér
lausafé. Óprúttnir aðilar geta auð-
veldlega fylgst með viðskipavinum
og séð ef um háar úttektir er að
ræða,“ segir jafnframt í tilkynning-
unni. Innbrotum fjölgar gjarnan á
haustin þegar dimmir og spái því
margir að þeim fjölgi enn vegna
kreppunnar.
Ríkisstjórnin hefur lagt áherslu á
að innistæður og séreignasparnaður
Íslendinga í íslensku bönkunum sé
tryggur og inneignir skili sér til
sparifjáreigenda. Þeim sem eru óró-
legir má þó benda á læst bankahólf
sem mögulegan valkost.
Fólk geymi
ekki verðmæti
á heimilinu
Sala á öryggisskápum fyrir heimili
hefur rokið upp undanfarna daga
Morgunblaðið/Júlíus
Verðmætaskápar Geta gefið falskt
öryggi en laðað að innbrotsþjófa.
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
FJÁRHAGSÁÆLTANIR sveitarfé-
laga hafa raskast vegna þróunar
efnahagsmála og útlit er fyrir frekari
erfiðleika. Sveit-
arfélögin á höfuð-
borgarsvæðinu
ætla að sjá til
þess að öll grunn-
og velferðarþjón-
usta sem þau
veita íbúunum
skerðist ekki og
reyna að halda úti
nauðsynlegum
framkvæmdum.
Stjórn Samtaka sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu (SSH) kom
saman til aukafundar í gær til að fara
yfir stöðuna í efnahagsmálum og
áhrif hennar á rekstur og afkomu
sveitarfélaganna.
Gunnar Einarsson bæjarstjóri í
Garðabæ, formaður SSH, segir þeg-
ar ljóst að fjárhagsáætlanir fyrir yf-
irstandandi ár muni ekki standast
vegna gengisþróunar, verðbólgu og í
sumum tilvikum vegna launahækk-
ana og staðan hafi versnað mjög hjá
sumum sveitarfélaganna. Þau eru að
bregðast við þessu með sparnaði og
hagræðingu, þar sem því verður við
komið, en Gunnar tekur fram að
grunnþjónustan verði ekki skert.
Útlit er fyrir að útsvarstekjur
dragist saman á næsta ári og segir
Gunnar nauðsynlegt að fara yfir all-
an rekstur og minnka kostnað, til
þess að unnt verði að halda úti nauð-
synlegri þjónustu.
Þurfa aðgang að lánsfé
Gunnar segir mikilvægt að
tryggður verði aðgangur að lánsfé
svo að sveitarfélögin geti áfram unn-
ið að nauðsynlegum framkvæmdum
og haldið uppi atvinnu. Bindur hann
vonir við að það verði hægt með að-
stoð Lánasjóðs sveitarfélaga ohf. og í
samvinnu við ríkisvaldið.
Áætlanir sveitarfélaga raskast vegna stöðu efnahagsmála
Áhersla á að grunn-
þjónusta skerðist ekki
Í HNOTSKURN
»Samtök sveitarfélaga áhöfuðborgarsvæðinu
(SSH) er samstarfsvettvangur
sveitarfélaganna.
»Framkvæmdastjórar sveit-arfélaganna skipa stjórn-
ina, þar á meðal borgarstjór-
inn í Reykjavík og oddvitinn í
Kjósarhreppi.
Gunnar Einarsson
TALSVERT hef-
ur borið á því að
fólk hafi lagt
peninga inn í inn-
lánsdeild Kaup-
félags Skagfirð-
inga. Á sama
tíma hefur borið
á úttektum úr
bönkum í heima-
byggð en á Sauð-
árkróki eru útibú
frá Landsbankanum og Kaupþingi,
auk Sparisjóðs Skagafjarðar.
Geirmundur Valtýsson, fjármála-
stjóri kaupfélagsins, staðfesti í
samtali við Morgunblaðið að fólk
hefði sýnt innlánsdeildinni aukinn
áhuga en hann vildi ekkert tjá sig
um hvað lægi þar á bak við.
Innlánsdeildin er sjálfstæð eining
innan kaupfélagsins og fjármagnar
sig sjálf. Innlánsvextir eru 15,2% á
opnum reikningi en 6,8% á lokaðri
bók, auk verðtryggingar. Það eru
mjög svipuð kjör og bankar og
sparisjóðir hafa verið að bjóða.
„Kaupfélagið er rekið á gömlu
einingunum, eins og það var upp-
haflega stofnað til,“ segir Geir-
mundur en Kaupfélag Skagfirðinga
var stofnað árið 1889, eitt örfárra
sem enn eru starfandi í landinu og
hið langstærsta.
Umfangsmikill rekstur
Kaupfélagið rekur m.a. stór-
markaðinn Skagfirðingabúð, bygg-
ingavöruverslun, mjólkursamlag,
sláturhús, bílaverkstæði, rafmagns-
verkstæði, varahlutaverslun, skipa-
afgreiðslu og fóðurstöð.
Að auki er kaupfélagið eigandi
útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæk-
isins FISK Seafood, flutningafyr-
irtækisins Vörumiðlunar og gagna-
flutningsfyrirtækisins Fjölnets. Þá
á kaupfélagið hlut í eignarhalds-
félaginu Hesteyri.
Spurður hvernig hljóðið sé í
Skagfirðingum um þessar mundir
segir Geirmundur það almennt
vera gott. „Ég held að við séum
ekkert illa stödd á landsbyggðinni,
verst standa þeir sem hafa staðið í
peningaplottinu.“ bjb@mbl.is
Leggja inn peninga hjá
innlánsdeild kaupfélagsins
Geirmundur
Valtýsson
FRÉTTASKÝRING
Eftir Ylfu Kristínu K. Árnadóttur
ylfa@mbl.is
ÞRÓUNIN í gengismálum hefur
gert Ísland að vænlegri kosti í ferða-
lögum en áður. Þetta segir Ólöf Ýrr
Atladóttir ferðamálastjóri. Hún seg-
ir ljóst að ferðamenn hafi eytt pen-
ingum hér í mun meira mæli en áður
en það breyti því ekki að veikt gengi
krónunnar þýði erfitt rekstrarum-
hverfi fyrir ferðaþjónustufyrir-
tækin.
Ferðaþjónustan í heiminum öllum
hefur dregist saman undanfarna
mánuði og mun gera áfram. Talað
hefur verið um að árið 2009 verði um
60 milljónum færri flugsæti í boði en
í ár. Ráðstöfunarfé fólks hefur
minnkað og ljóst að fleiri munu bíða
með utanlandsferðirnar en gera má
því skóna að þeir sem á annað borð
kjósi að halda út fyrir landsteinana
komi þangað þar sem gisting og
uppihald er ódýrt og hagstætt er að
versla. Virðist Ísland því vera ákjós-
anlegur kostur fyrir marga erlenda
ferðamenn um þessar mundir og
hafa ferðaskrifstofur erlendis verið
duglegar að markaðssetja landið
með þeim hætti.
Sigrún Hlín Sigurðardóttir, mark-
aðsstjóri Ferðamálastofu, segir að
þótt ferðalög teljist munaður og séu
yfirleitt á lista fólks yfir það sem
skera þurfi niður þegar kreppir að,
séu ferðirnar yfirleitt það síðasta
sem fólk taki út. Þ.e. fólk reynir
frekar að spara og halda að sér
höndum á öðrum sviðum. Sumar-
leyfisferðirnar með fjölskyldunni
detti síðast út af borðinu.
Gæti eflt ímynd okkar
Að mati Ólafar verða Íslendingar
að horfa á þau tækifæri sem gengis-
þróunin býður upp á og reyna að
nýta sér þau um leið og tekist er á
við þann vanda sem veiking krón-
unnar skapar okkur.
Hvorki Sigrún né Ólöf hafa orðið
varar við að fólk sé hrætt við að
koma til landsins í ljósi slæms efna-
hagsástands og veikrar stöðu bank-
anna. Þá telja þær ekki að ímynd Ís-
lands hafi skaðast. Ólöf segir að
ímynd landsins byggist ekki á efna-
hagslegri stöðu þess eða fjárhags-
legri stöðu fjármálafyrirtækja held-
ur byggist hún á náttúru, menningu
og ákveðnum þrótti sem í okkur búi.
Sú ímynd þurfi ekki að skaðast þótt
gengið sé í gegnum efnahagslegar
þrengingar. „Ég held að kannski
verði þetta til þess að efla ímynd
okkar þegar fram í sækir, eftir því
hvernig okkur tekst að takast á við
þetta.“
Morgunblaðið/RAX
Við Gullfoss Ímynd Íslands er í huga ferðamanna ekki tengd efnahagslegri stöðu heldur náttúru og menningu.
Góður áfangastaður
 Bankakreppa hefur ekki skaðleg áhrif á ímynd Íslands
 Ferðalög með því síðasta sem fólk sker niður er kreppir að
Í HNOTSKURN
»Ferðaskrifstofur og flug-félög eru farin að mark-
aðssetja Ísland sérstaklega
sem hagkvæman áfangastað
sökum veiks gjaldmiðils.
»Ekki er talið að fólk óttistað ferðast hingað vegna
slæms efnahagsástands og
bankakreppu.
»Þá þykir ólíklegt að ímyndferðamanna af Íslandi hafi
skaðast þar sem hún byggi
ekki á efnahagslegri stöðu
heldur náttúru, menningu o.fl.
ÍSLAND hefur, þrátt fyrir umrót í
viðskiptalífinu, hækkað á lista Al-
þjóðaefnahagsráðsins (World
Economic Forum) um samkeppnis-
hæfni þjóða. Árið 2008-2009 er Ís-
land í 20. sæti listans og hækkar sig
úr 23. sætinu milli ára. Rétt er að
taka fram að könnunin sem niður-
staðan byggist á var gerð í vor.
Í tilkynningu Nýsköpunarmið-
stöðvar Íslands segir að sem fyrr
tróni Bandaríkjamenn í efsta sætinu.
Næst koma Sviss, Danmörk, Svíþjóð
og Singapore. Bretland er ekki leng-
ur meðal tíu efstu þjóða á listanum
og fellur í 12. sætið vegna veikingar
markaða þar í landi.
„Vísitala World Economic Forum
um samkeppnishæfni er virtur mæli-
kvarði á efnahagslíf 134 þjóða víða
um heim,“ segir í tilkynningu Ný-
sköpunarmiðstöðvar. Hún byggist á
opinberum tölfræðiupplýsingum og
viðhorfskönnun sem gerð er meðal
stjórnenda í atvinnulífi 134 landa.
Styrkleikar Íslands felist meðal
annars í sterkum stofnunum (6.
sæti), heilsu og grunnmenntun (2.
sæti), framhaldsmenntun (4. sæti),
tækni (6. sæti) og skilvirkni vinnu-
markaðarins (6. sæti).
Veikleikar Íslands séu á sviði
þjóðhagslegs stöðugleika (56. sæti)
og markaðsstærðar (118. sæti). Að-
gangur að fjármögnun og verðbólga
valdi mestum vandkvæðum í við-
skiptum á Íslandi.
elva@mbl.is
Samkeppnishæfni
Íslands batnaði í vor