Skinfaxi - 01.07.1926, Blaðsíða 6
54
SKINFAXI
en von bráðar þóttist löggjafarvaldið þurfa að draga
mátt úr lögum þessum, vegna vonarinnar um að selja
saltfisk, og þetta var gert án þess að þjóðin væri kvödd
til ráða. Varla mun gerandi ráð fyrir því, að þorskurinn
okkar níði sjálfstæðið af íslenska ríkinu, en hvað sem
því liður er það víst að fjöldi íslenslcra kjósenda hugs-
ar lítið eða ekkert um sambandsmál Dana og íslend-
inga, gerir sér litla grein fyrir, hvernig þau hafa reynst
eða til hvers þau muni draga í framtíðinni. ]?ó þarf að
semja aftur við Dani að fáum árum liðnum.
Öll löggjöf og stjórnarfar í þessu landi hvilir á víð-
tækum kosningarétti fjöldans. pó eru kjósendur rík-
isins ákaflega fáfróðir um þjóðfélagsmál, enda er það
meir en von. Engin þjóðfélagsfræði hefir verið rituð,
sem gildir fyrir hið íslenska, fullvalda ríki, og skólarnir,
sem flestir eru þó kostaðir af almannafé, liafa varið
iniklu lil þess að kenna fólki um herkonunga, sem
lifðu einhversstaðar úti í löndum, fyrir hundruðum og
þúsunduin ára. En skólarnir eru furðu liljóðir, tala víst
lítið og sumir alls ekkert um rilcisrétt né stjórnarskrá
þá er nii gildir á landi hér, kenslan um skyldur og rétt-
indi einstaklingsins i þjóðfélaginu er mjög ófullkomin
og öll i molum. Ýmsir munu benda á, að hér sé nóg af
stjórnmálablöðum, sem fræði lýðinn. Satt er það, að hér
er eytt mikilli orku og miklu fé í pólitíkst þref og þras,
þó vaða margir i villh og vita ekkert til hlítar um hvað
er barist. Enda virðist sumum stjórnmálaflokkum
það ekki inikið kappsmál að skýra ítarlega stefnur sín-
ar og markmið. Hér ber alt að sama brunnni, íslenska
þjóðin á ekkert, sem fræðir lýðinn sómasamlega og
hlutdrægnislaust um skyldur og rétt. Almenningur hef-
ir fengið valdið, en það hefir verið trassað að fræða
hann um, til livers hann ætti að nota það. Er þetta ekki
fremur ómerkileg lýðmentun?
Annars verður varla annað sagt, en að þverbrestir
lýðmentunar sjáist, hvar sem litið er. Fólkið kann