Skinfaxi - 01.11.1940, Blaðsíða 2

82
SKINFAXI
ráði einir málum sínum öllum, athöfnum sínum heima
fyrir og viðhorfi sínu lil umheimsins. Islenzlt menning
er ekki vélræn tæknimenning fyrst og fremst, heldur
þroskun einstaklingshæfileika og einstaklingseðlis, við
rökfasta íliugun i góðu næði og við fjölþætt störf. ís-
lenzk lífsskoðun hefir þróazt með lienni og i samræmi
við hana. I lífsskoðun Islendinga liggur rik álierzla á
rétti einstaklingsins lil að lifa lífi sínu og njóla þess.
Að íslenzkri skoðun á hver einstakur maður að njóta
fulls og óskoraðs liugsanafrelsis, trúfrelsis, málfrelsis
og athafnafrelsis, með þeim einum takmörkunum að
slíkt frelsi hans fari ekki í bág við samskonar frelsi
annarra manna né gangi á einstaklingsrétt þeirra. En
þessar takmarkanir eru Islendingum skilyrðislausar.
Þeir viðurkenna ekki, að kraftajötunn liafi rétl til að
lcúga litilmagna að líkamsburðum. Þeir virða meira vit
en stril — meira drengileg rök en líkamsorku. Þeir
harðneita þvi sem ruddalegri fjarstæðu og dýrsleg-
um vanþroska, að hnefavald og vopnaheiting eigi að
ráða úrslitum mála, hvort sem er milli einstakra manna,
flokka eða þjóða. ísleiidingar hafa fulla og óskoraða
andstyggð á liernaði og styrjöldum, og á þeirri eyðilegg-
ing menningarverðmæta, þeim limlestingum, blóðsút-
hellingnm og manndrápum, sem sliku fylgja. í sam-
ræmi við þetta hefir þjóðin lýst yfir ævarandi hlutleysi
sínu í styrjöldum og fullu vopnleysi.
íslenzka þjóðin metur manngildi og mannslíf um
allt annað fram. Hún veit ])að, að frelsi, auður, völd,
fegurð, munaður — alll það, sem eftir er sólt — hefir
aðeins gildi fyrir 1 i f a n d i manninn, og að líf þjóðar
er aðeins samnefnari af lífi einstaklinganna, allra en
ekki sumra. Lif einstaklingsins er heilagt; það er honum
allt, en annað ekkert; ef ])ví er glatað, verður það með
engum ráðum bætt. I lífi hvers einstaks manns eru
fólgnir möguleikar, sem ekki verður yfir séð né þeir
orðum nefndir eða tölum taldir. Só, sem h’f tekur, getur