Skinfaxi - 01.11.1946, Side 23

SKINFAXI
75
til samvinnu og skilningur á samvinnuhugsjóninni
mörgu sveitafólki eiginlegur. Auk þess eru mörg dæmi,
sem benda í átlina og vísa veginn að hinu nýja búskap-
arformi, og þau sýna skilning sveitafólksins á því livert
stefna skal, og hæfni þess, að laga sig eftir aðstæðun-
um. Ég segi ekki neitt um það, hvert form henti hér
bezt, en ég hef bent á, hvaða árangur verði að nást, að
það er hægt að ná honum og að hugsjón og andi sam-
vinnuhreyfingarinnar leiðir að þvi marki.
IV.
Ég get ekki skilizt við þetta efni, án þess að minnast
á andlegu hliðina. Það var talið hér áður, að börnin
stæðu í þakklætisskuld við foreldra sína, vegna upp-
eldisins. Nú heyrum við hinsvegar, að börnin hafi ekki
fyrir neitt að þakka. Þau fái aldrei meira en skyldugt
sé, því að það sé þeim ekki sjálfrátt, að þau urðu til.
Það séu þau, sem eigi lcröfuréttinn.
Ég ætla ekki að mótmæla þessum skilningi og rök-
semdum okkar réttvísu aldar eða deila þannig um æðri
lífsspeki. En það er kannske hægt að hugsa of mikið
og of einldiða um það, livað sé skyldugt, og hvað við
höfum rétt til að heimla mikið.
En ég nefni þessi tvenns konar viðhorf af því, að mér
finnst þau standa í nokkru sambandi við lífsskoðun
okkar og mat á lífinu. Það skiptir svo miklu, livort
okkur finnst lífið eftirsóknarvert eða ekki. Sá, sem
nýtur lífsins og finnst það blessuð ,,guðsgjöf“ þakkar
fyrir það. Hinn, sem dregst áfram af dapurri nauðsyn
og er lífið ill byrði, finnst hann eigi talanarkalausar
kröfur á hendur þeim, sem lögðu á hann þessa kvöð.
Og liér er ég þá kominn að þvi, sem er mergurinn
málsins, og skiptir svo miklu fyrir hamingju sveita-
fólksins, eins og annarra. Það þarf að trúa á starf sitt
og ræktun landsins. Það þarf að elslca landið og finna
hjá sér köllun lil að rækta það. I krafti þeirrar ættjarð-