Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1980, Blaðsíða 48
hásetinn og fyrsti vélstjóri Tveir
þeir fyrrnefndu voru með kokkinn
á milli sín og héldu honum uppi.
Með annarri hendi héldu þeir sér,
annar í dyrakarminn við stigann
niður í vélarúm en hinn í grind-
verkið kringum stigaopið niður í
káetu.
„Nú, hver andskotinn er að
honum?“ æpti ég, því að mér hafði
allt í einu komið í hug að ég var
skipstjóri á þessu skipi en ekki
stýrimaður og að þetta heyrði
undir hans skyldustörf.
„Hvern fjandann á það að þýða
að ræsa mig út á svona, rétt ný
sofnaður, þegar stýrimaður á
vakt? Þetta er hans vakt. Hann á
að annast svona lagað. Nú, hvað er
eiginlega að honum?“
„Hann er nú að deyja, hann er
orðinn blár í framan og væri dott-
inn ofan í káetu ef við héldum
honum ekki uppi“, sagði kyndar-
inn.
„Ég var ekkert að spyrja að því,
þöngulhausarnir ykkar, heldur
hvað væri að honum.“
„Já, það er satt, það stendur í
honum kjötbiti. „Fyrsti vélstjóri
stóð við eldavélina eins og honum
kæmi þetta ekkert við, þegar hann
sagði þetta.
„Reynið þið þá að teygja svo úr
honum að ég sjái almennilega upp
í hann“, þrumaði ég. Þeir gerðu
tilraun, en þetta var hægara sagt
en gert vegna þeirrar vinkilbeygju
sem komin var á vesalings mann-
inn. Þeir tóku því það ráð að halda
honum uppíloft en urðu þá að
sleppa handfestunni. Þar af leið-
andi var sjúklingurinn á sífelldu
ferðalagi. Ég glennti upp túlann á
aumingja kokknum en sá engan
kjötbita. Ástandið var vægast sagt
með verra móti. Það korraði
draugalega í kokksa með undar-
legum sogum inná milli, svona til
tilbreytingar. Hann var orðinn
svarblár í framan eða þar sem sást
í hold fyrir skegghýungi. I gegnum
huga minn þaut með eldingar-
hraða allt sem ég hafði lært um
læknisfræði hjá Guðmundi
Hannessyni, þegar ég var á stýri-
mannaskólanum. En því miður
var ekkert sem líktist þessum
sjúkdómi. Ég þreifaði lengra og
lengra niður í vélindað og þegar ég
rak löngutöng eins langt og ég
kom henni, fannst mér sem ég
fyndi fyrir einhverju mjúku. Nú
hafði ég enga töng sem nota mætti
til slíkra hluta og maðurinn að
dauða kominn. Bitinn hlaut að
þrýsta á barkann, þess vegna
mundu heyrast þessi óhugnanlegu
sog. Loksins kviknaði á perunni
hjá mér. En að ýta bitanum bara
niður, niður í maga? Nú hafði ég
vanist á til sjós að taka skjótar
ákvarðanir. Ég leit í kringum mig
og kom auga á skörunginn.
„Svona haldið honum á meðan,
strákar", sagði ég og rauk að elda-
vélinni, þreif skörunginn þar sem
hann hékk á járnbandinu framan
við eldavélina. Hefði hver forn-
aldarriddari mátt verða öfund-
sjúkur yfir hvað ég handlék vopn-
ið fimlega. Ég glennti upp tann-
laust ginið á kokknum eins og
mögulegt var við þessar aðstæður
og rak svo skörunginn hægt niður,
lengra og lengra þar til fyrirstaðan
var horfin, þá dró ég hann upp
aftur. Manninum hægðist sjáan-
lega og ég henti frá mér skör-
ungnum. Ég veit varla hvor var
fegnari, ég eða matsveinninn.
Fyrsti vélstjóri tók skörunginn
upp, horfði lengi á hann eins og
fullur undrunar, sagði síðan:
„Fanden stege mig og brende
om der ikke er mere skidt paa ham
en för.“
Þeir studdu sjúklinginn í eld-
húsdyrunum og hann sogaði að
sér hreint loftið. Ég komst ekki út
vegna þess að hann lá á neðri
helmingnum af hurðinni. Ég not-
aði því tímann til að leggja honum
lífsreglurnar og hvíslaði að
honum:
„Reyndu að skera bitana nógu
smátt, úr því að þú getur ekki
tuggið þá. Hann rétti mér höndina
og hvíslaði á móti:
„Þakka þér fyrir . . . skipstjóri“.
Ég klofaði svo yfir hurðina og
hljóp upp í brú. Mér fannst ekki
taka því að fara að sofa héðan af.
Það var aðeins einn og hálfur
klukkutími til vaktaskipta. Ég
hékk því í brúarglugganum eða
ræddi við hásetann sem stýrði um
tilvonandi kvennafar í Húll.
Klukkan var ekki mínútu yfir glas,
þegar hann var horfinn, stýri-
maðurinn, og þá sagði sá sem var á
vakt með honum:
„Ég held bara að honum stýrsa
leiðist, hann talar aldrei við okkur.
Ef við segjum eitthvað, læst hann
ekki heyra það. Það væri gustuk
að ná í eina vel fjöruga handa
honum í Húll.“
„Sannið þið til strákar, þið
munið ækki sjá þennan mann á
meðan við verðum í Húll. Hann
fiskar ekki á sömu miðum og við“,
sagði ég og var ekki heldur viss um
SPARISJÓÐUR
VÉLSTJÓRA
BORGARTÚNI 18 -105 REYKJAVlK
PÓSTHÓLF 757 - SÍMI 28577
Sjómenn beinið
viðskiptunum yðar
í yðar eigin
peningastofnun.
Afgreiðslutími kl.
09.15—16.00 aUa
daga nema
fímmtudaga frá kl.
09.15—18.00
48
VÍKINGUR