Náttúrufræðingurinn - 2005, Side 36
Náttúrufræðingurinn
4. mynd. Kolbeinsey á íslandskorti sem teiknað var afhollenska kortagerðarmanninum ]odocus Hondius einhvern tímann á árabilinu
1613-1629. Hann kallar eyna Meue klip, p.e. Mávaklett, og hefur örnefnið líklega frá hollenskum duggurum sem pekkt hafa til á
fiskislóð norðan íslands. Myndin er úr Kortasögu íslands frá lokutn 16. aldar til 1848 eftir Harald Sigurðsson.
og þeir ákváðu að slá undan og snúa
til baka. Eftir tveggja dægra sjóvolk
til viðbótar náðu þeir landi við
Hraun í Fljótum. Það sýnir að þá
hefur borið nokkuð af leið til vesturs
og ef til vill hafa þeir verið komnir
inn á Skagafjörð þegar þeir sáu land.
Frá Hraunum fóru þeir heim í
Hvanndali, hvíldust og biðu átekta.
Kolbeinsey hvít sem
FÍFUBINGUR
Eftir sex daga setu í foreldrahúsum
lögðu þeir bræður upp að nýju.
Lánið virtist ekki ætla að leika við þá
fremur en í fyrri ferðinni, því enn
fengu þeir á sig þoku og dimmviðri
og jafnvel hríðarél. Eftir tveggja
dægra siglingu sáu þeir að fugli tók
að fjölga á sjónum við bátinn og
töldu sig þá vera að nálgast eyna.
Þeir bundu nú segl við rá, létu reka
og ákváðu að hafa vaktaskipti.
Veður virðist því hafa farið skánandi
þótt enn væri dimmt yfir. Jón og
Bjarni fengu sér blund enda þreyttir
eftir sólarhrings siglingu en Einar
stóð vaktina, hálfvakandi. Þá birti
loks upp og hann sá sólina brjótast
gegn um skýjabakkana í vestri en í
austri kom hann auga á eitthvað
hvítt og taldi í fyrstu að þar færi
hafskip undir seglum. Brátt sá hann
þó að svo var ekki heldur var þetta
eyja sem ofan til var alhvít af
bjargfýlingi (þ.e. fýl) og var til að sjá
eins og fífubingur. Einar vakti nú
bræður sína og má nærri geta að þeir
hafa verið harla kátir er þeir sáu
Kolbeinsey rísa yfir hafflötinn í
kvöldsólarskini. Þeir felldu segl og
mastur, því móti vindi var að fara,
og reru upp í var við eyna. Þeir tóku
nú til við áramar en þótt hraustir
væru reru þeir ekki nema viku
sjávar á einni eykt. Vika sjávar er
fjarlægðareining á sjó, 7,5-9 km, og
eyktin 3 tímar. Þetta sýnir mót-
byrinn því eyktina áttu menn að
geta farið á einum tíma í góðu veðri.
„Flæðardýrið FRÁ SÉR
MISSTU"
Þeir bræður tóku fyrst land í skeri
vestan aðaleyjarinnar og náðu þar
strax miklu af fugli með berum
höndum. Síðan lögðu þeir aftur frá
og renndu fyrir fisk en fengu lítið.
Næst komu þeir að eynni sjálfri,
lögðu að í lítilli vík og gengu þar upp
í fjöruna. Þar varð þeim á hrapalleg
yfirsjón, þeir gleymdu að binda
bátinn. Líkast til hafa þeir haft allan
hug við eyna og það sem þar var að
sjá og áður en þá varði hafði bátinn
rekið frá landi með öllum þeirra
búnaði, fötum, nesti og drykkjar-
34
1