Náttúrufræðingurinn - 1980, Blaðsíða 18

draga úr árvekni með önnur viðbrögð
og ef slys verður draga þau úr trú
manna á gildi varnarvirkja.
Ymis konar varnaraðgerðir til fram-
búöar eru hugsanlegar gegn snjóflóðum.
Þó má skipta þeim í tvo meginflokka:
1. I fyrsta lagi eru varnarvirki við
upptök snjóflóða, sem miða að því að
auka stöðugleika snjóþekjunnar og
koma í veg fyrir að hún renni af stað.
Þessi virki veita snjóbreiðunni stuðning,
brjóta hið samfellda upptakasvæði upp
i marga minni fleti. A 9. mynd er sýnd
ein gerð þeirra. Virkjunum verður að
dreifa með vissu millibili yfir allt upp-
takasvæðið, þau verða að ná upp úr
dýpsta snjó, sem safnast getur í hlíðina
(jafnvel 3—5 m), og þau verða að þola
álag við sig snjóþekjunnar og smáflóð,
sem kynnu að geta fallið á þau. Erlendis
þykja þessi varnarvirki kostnaðarsöm og
aðeins réttlætanlegt að reisa þau á litl-
um upptakasvæðum eða þegar verja
þarf íbúðarhús.
2. í öðru lagi eru varnarvirki, sem
bægja snjóflóðum frá byggingum og
vegum með því að breyta stefnu flóð-
anna eða dreifa þeim og draga þannig
úr krafti þeirra. Hér er um að ræða
garða, sem breyta stefnu flóða, keilur,
sem dreifa þeim, og safngryfjur, sem
gleypa þau. Áhrif þessara varnarvirkja á
snjóflóð fara að sjálfsögðu eftir gerð
flóðanna, hvort þau eru þurr eða vot.
f fallbrautinni er hraði flóðanna svo
mikill að engin varnarvirki geta stöðvað
framrás þeirra. Hins vegar er sums
staðar unnt að reisa virki, sem breyta
stefnu flóðsins, kljúfa það eða hindra að
það geti breitt úr sér, eftir því sem við á.
Þessir stefnubreytar geta verið garðar
eða skurðir. Yfirleitt er tilgangslaust að
272