Náttúrufræðingurinn - 1980, Blaðsíða 20

Þcgar vcrjast skal snjóflóöum næst
oftast mestur árangur ef beitt er saman
ýmsum geróum varnarvirkja.
LOKAORÐ
Tilgangur þessarar samantektar hef-
ur verið þríþættur:
1. Að kynna íbúum á snjóflóftasvæð-
um aðferðir, sem þeir gætu beitt við mat
á yfirvofandi snjóflóðahættu. (Sjá nánar
í Viðauka). Rætt er um orsakir snjóflóða
og gerð grein fyrir þeim athugunum á
veðri og snjó, scm slíkt mat byggist á.
Árangur við mat á snjóflóðahættu
byggist aðeins að einum þriðja á bókviti
eins og því sem hér hefur verið sett fram.
Almenn reynsla við snjóflóðaspár vegur
þriðjung og loks er þriðjungur reynsla af
hinum einstöku flóðasvæðum, sem íbú-
ar á þessum svæðum geta einir aflað sér.
Þess vegna er mjög mikilvægt að menn
láti ekki nægja að kynna sér efni þessar-
ar greinar heldur noti hana sem grund-
völl að j)ví að auka við reynslu sína.
Snjóflóðaspár verða (íví markvissari sem
lengri reynsla fæst af gerð jDeirra. Því
lengur sem snjóflóð eru skráð jrví meiri
líkur eru á að gögn fáist unr einstakar
aðstæður, sem reynslan sýnir að geta
valdið mannskæðustu snjóflóðunum.
2. Að ræða viðbrögð íbúa á snjó-
flóðasvæðum við yfirvofandi snjóflóða-
hættu. Til j)ess að geta brugðist rétt við
snjóflóðahættu |)urfa menn að |)ekkja
eðli hennar. Rætt var um hreyfingar
snjóflóða, krafta sem í þeim búa, og
skriðlengd |)eirra. Þegar snjóflóðahætta
vofir yfir og loka skal svæðum og flytja
fólk á örugg svæði, er mikilvægt að
menn viti nákvæmlega hvar hættu-
svæðin eru. Nauðsynlegt er að hættu-
svæði verði afmörkuð í j)éttbýli í sam-
vinnu milli heimamanna og sérfræð-
inga.
3. Að kynna lauslega varnaraðgeröir
til frambúðar. Gerð varnarvirkja er hins
vegar verkefni fyrir sérfræðinga.
HEIMILDIR
de Quervain, M. 1972. Avalanche formation. í
Lawinenschutz in der Schweiz. Búndner
Wald, Beiheft Nr. 9, bls. 6— 18.
Guttormsson, Hjörleifur. 1975. Snjóflóðin í
Neskaupstað. Árbók Slysavarnafélags Is-
lands, bls. 20—38.
Jónsson, Ólafur. 1957. Skriðuföll og snjóflóð.
Bókaútgáfan Norðri, Akureyri. 555 bls.
I.ied, K., J. 0. Larsen og S. Ilakkehoi. 1976.
Rapport om snö og snöskred. Orien-
tering for praktisk bruk. Norsk Geotek-
nisk Institutt, Oslo. 33 bls.
Perla, R. and M. Martinelli, Jr. 1976. Ava-
lanche Handbook. U. S. Dept. Agric.
Handbook 489. 238 bls.
Scluld, M. 1972. Lawinen. Lehrmittelverlag
des Kantons Zúrich. 132 bls.
Seligman, G. 1936. Snow structure and ski
fields. London, Macmillan and Co. Ltd.
555 bls.
Sommerhalder, E. 1972. Ablenkverbau. I
Lawinenschutz in der Schweiz. Búndner
Wald, Bciheft Nr. 9, bls. 155—169.
Veðráttan, Mánaðarrit. Veðurstofa íslands,
Reykjavík.
274