Náttúrufræðingurinn - 1980, Blaðsíða 19

11. mynd. Keilur og garður úr jarðvegi til varnar gegn snjóflóðum ofan við bæinn Davos í
Sviss. (Frá M. Schild 1972).
reyna að breyta stefnu flóðs um meira
en 20—30°. Því meiri sem hraði flóða er,
því minna ætti hornið milli stefnu-
breytis og skriðstefnu flóðs að vera.
Stefnubreytar duga best gegn flóðum,
sem streyma niður farvegi, en eru alveg
gagnslaus vörn gegn kófhlaupum.
Stefnubreytar eru að sjálfsögðu enn
gagnlegri í snjóflóðstungunni en í fall-
brautinni. — Unnt er að reisa þök eða
svalir yfir hús eða vegi, sem flóð streymir
yfir. Þessi virki eru mjög dýr og meta
þarf vel breidd flóða og kraftana, sem á
þökin verka (10. mynd).
1 snjóflóðstungunni er hraði snjóflóða
orðinni nægilega lítill (innan við 10
m/s) til þess að raunhæft sé að reisa
varnarvirki, sem stöðva þau eða draga
mjög úr ferð þeirra. Þessar varnarað-
gerðir miða að því að eyða hreyfiork-
unni, annað hvort með því að þvinga
flóðstrauminn til þess að skriða upp á
móti eða dreifa svo úr flóðinu að nún-
ingskraftar nái að eyða henni. Skurðir
og garðar, sem liggja þvert á flóðstefn-
una, geta stöðvað hægfara flóö, einkum
ef þau eru vot, en hraðfara hlaup fara
auðveldlega yfir slíkar hindranir. Keil-
ur, sem ýtt er upp úr jarðvegi, hafa hins
vegar reynst vel til þess að dreifa úr
hlaupstraumnum (11. mynd). Keilur
þessar geta verið 5—10 m háar og er
þeim komið þannig fyrir í tungunni að
snjórinn i flóðinu dreifist sent jafnast um
það svæði, sem til umráða er. Venjulega
stoðar lítið að koma slíkum varnar-
virkjum fyrir í þröngum giljum. í snjó-
flóðstungu ætti helst að velja varnar-
virkjum stað á flatlendi og halli lands
ætti alls ekki að vera meiri en 15° til 20°.
273