Náttúrufræðingurinn - 1985, Blaðsíða 45

4. mynd. Næstnyrsta opnan á Streitishvarfi. Gangurinn er hér um 26 m þykkur.
— Near the northern end of the dyke on Streitishvarf. The dyke is about 26 m
thick.
að ganginum og fylgdi honum upp gil-
ið þar til hann mætir mjög þykkri og
fallega stuðlaðri sillu (5. og 9. mynd).
(Sillur eða laggangar myndast þegar
kvika treðst inn á lagamótum. Sillur
eru því yfirleitt svo til samlægar þeim
jarðlögum sem þær liggja í). Sillan
mun vera um 120 m þykk (Guppy og
Hawkes 1925). Hún sker ganginn og
fann ég skörp mót gangs og sillu sem
sýna að svo er. í gilinu neðan við
silluna er gangurinn skriðuhulinn og
því ekki unnt að mæla þykkt hans með
nákvæmni. Guppy og Hawkes áætla
þó þykkt gangsins á þessum stað 68 fet
(21 m). Gangurinn er enn margklofinn
hér rétt neðan við silluna, en vegna
lélegrar opnu treysti ég mér ekki til að
fullyrða um fjölda gangahluta (Guppy
og Hawkes teikna ganginn í sex hlut-
um í þessari opnu). Fjöldi basalthnyðl-
inga virðist álíka mikill hér og neðar í
gilinu. Sunts staðar er líparítið rauð-
leitt eða bleikt, líklega vegna hita-
áhrifa frá sillunni.
Ekki er unnt að komast upp gilið
þar sem sillan og gangurinn mætast, og
fór ég því aftur vestur fyrir gilið og upp
hlíðarnar þar. Gangurinn er mun
rauðleitari ofan við silluna en annars
staðar og er einungis gerður úr líparíti.
Það er því ljóst að basaltgangarnir ná
ekki hærra en að þeim stað þar sem
sillan sker ganginn.
Á toppi fjallsins myndar gangurinn
mjóan hrygg og þaðan sést yfir í Stöðv-
arfjörð (10. rnynd). Líparítið er ljós-
grátt hér efst en roðnar neðar í gilinu,
er nær dregur yfirborði sillunnar.
Hnyðlingar eru hér enn til staðar í
líparítinu, en ekki eins áberandi og
neðar í gilinu. Á stöku stað er líparítið
139