Náttúrufræðingurinn - 1987, Blaðsíða 8

1. mynd. Kort yfir
hraunstrauminn, sem fall-
ið hefur úr Eldgjá til
austurs við Nyrðri Ófæru.
— Map showing the lava
which flowed east from
Eldgjá at Nyrðri Ófœra.
fram sprungunni hafi hrapað niður, en
gosið svo haldið áfram inni í gjánni.
Telur hann 5 mismunandi stig (stage) í
þróun eldvirkninnar. Bernauer virðist
hallast að því að gosið hafi fyrst orðið
á sprungurein, sem í sambandi við eld-
virknina hafi sigið og gjáin þannig orð-
ið til. Hvort sprungubeltið hafi áður
verið til eða myndast sem fyrirrennari
eða frumþáttur í myndunarsögu Eld-
gjár kemur ekki fram hjá honum.
Önnur spurning er svo hvort Gjáin
hafi gosið oftar en einu sinni. Eini
maðurinn, sem, það ég fæ séð, tekur
hreina afstöðu til þess er Sigurður Þór-
arinsson (1955 bls. 153) sem telur að
gosið hafi aðeins einu sinni. Af þessu
er ljóst að allir þessir höfundar hafa í
megin atriðum verið sammála um að
myndun gjárinnar og gosvirknin hafi
svo að segja haldist í hendur. Jafn-
framt hafa þeir allir gengið út frá því
refjalaust að sú skoðun Þorvaldar
Thoroddsen væri rétt að hraunið, sem
Landbrotsbyggðin stendur á væri úr
Eldgjá sjálfri komið, jafnframt að
2