Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1987, Blaðsíða 25

Náttúrufræðingurinn - 1987, Blaðsíða 25
Þorvaldur Thoroddsen. 1894b. Ferðir um Vest- ur Skaftafellssýslu sumarið 1893. — Andvari 19. Þorvaldur Thoroddsen. 1905—1906. Island. Grundriss der Geographie und Geologie. - SUMMARY The Eldgjá eruption and the age of the Landbrot lava. by Jón Jónsson Orkustofnun National Energy Authority Reykjavík In my paper “On lava flows in Skafta- fellssýsla” (Jón Jónsson 1979) I tried to show that the lava flow in Landbrot (Land- brotshraun) could not be of historical age. My conclusion was based on a series of four 14C datings (Jón Jónsson 1979), two of them made on remains of birch wood, and two of a sample of peat. These samples were collected at the farm Ytri Dalbær by the author. All the samples were taken from an approximately 10 m thick soil section on top of the lava flow (Fig. 8). The birch wood samples (U-2416 and U- 2417) were collected from within layers of acidic tephra, which I at that time assumed to have originated from Hekla volcano, and one of them (U-2416) to have prob- ably been identical with H-4. Later it turned out that most probably neither of these tephra layers derive from Hekla. However, these age determinations showed the approximate age of the two tephra layers, which are widespread in Skaftafellssýsla, and accordingly strati- graphically important. Based on these four age determinations I estimated the age of the Landbrot lava to be at least 5200 years. Gudrún Larsen (1979) rejected my conclu- Pettermanns Mitteilungen Justus Pertes Gotha. Þorvaldur Thoroddsen. 1925. Geschichte der Islándischen Vulkane. - D. Kgl. Danske Vidensk. Selsk. Skrifter, Naturvidensk og Mathem. Afd. 8, IX Köbenhavn. sions but without substantial arguments. For some unknown reason Gudrún Larsen was later supported by Sigurdur Thorarins- son (1981), although he had earlier stated that the Landbrot lava was prehistoric (Sigurður Thorarinsson 1955). Gudrún Larsen put forward the idea that the lava had crept in under the soil, which accor- dingly could be older than the lava, and the 14C dating therefore wrong as to the age of the lava. In this connection the following should be borne in mind: 1) The thickness of the lava flow is more than 20 m (drillhole data). 2) The temperature of a flowing basaltic lava is at least around 900—1000°C. 3) It is a well known fact that a lava flow which has traveled long distances, in this case at least 30-40 km, advances with a rolling movement like an “end- less track on a tractor”. 4) The soil section at Dalbær is 10 m or less in depth. 5) The soil is partly peat, indicating a wet area or bog (occurrence of diatom- aceous earth). 6) The peat layers closest to the lava and approx. 30—50 cm above it are undis- turbed, as are the two tephra layers which have been dated. How could the last observation be possible if a 20 m thick and up to 1000°C hot lava had crept under the soil? And what about the water in the soil? A considerably lower temperature than 900—1000°C is needed to bring it to boil, and what would become of the soil in such a situation? Moreover, the vegetation remains, birch (Betula) and willow (Salix), do not show the slightest degree of carbonizing. 19
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.