Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1987, Síða 25

Náttúrufræðingurinn - 1987, Síða 25
Þorvaldur Thoroddsen. 1894b. Ferðir um Vest- ur Skaftafellssýslu sumarið 1893. — Andvari 19. Þorvaldur Thoroddsen. 1905—1906. Island. Grundriss der Geographie und Geologie. - SUMMARY The Eldgjá eruption and the age of the Landbrot lava. by Jón Jónsson Orkustofnun National Energy Authority Reykjavík In my paper “On lava flows in Skafta- fellssýsla” (Jón Jónsson 1979) I tried to show that the lava flow in Landbrot (Land- brotshraun) could not be of historical age. My conclusion was based on a series of four 14C datings (Jón Jónsson 1979), two of them made on remains of birch wood, and two of a sample of peat. These samples were collected at the farm Ytri Dalbær by the author. All the samples were taken from an approximately 10 m thick soil section on top of the lava flow (Fig. 8). The birch wood samples (U-2416 and U- 2417) were collected from within layers of acidic tephra, which I at that time assumed to have originated from Hekla volcano, and one of them (U-2416) to have prob- ably been identical with H-4. Later it turned out that most probably neither of these tephra layers derive from Hekla. However, these age determinations showed the approximate age of the two tephra layers, which are widespread in Skaftafellssýsla, and accordingly strati- graphically important. Based on these four age determinations I estimated the age of the Landbrot lava to be at least 5200 years. Gudrún Larsen (1979) rejected my conclu- Pettermanns Mitteilungen Justus Pertes Gotha. Þorvaldur Thoroddsen. 1925. Geschichte der Islándischen Vulkane. - D. Kgl. Danske Vidensk. Selsk. Skrifter, Naturvidensk og Mathem. Afd. 8, IX Köbenhavn. sions but without substantial arguments. For some unknown reason Gudrún Larsen was later supported by Sigurdur Thorarins- son (1981), although he had earlier stated that the Landbrot lava was prehistoric (Sigurður Thorarinsson 1955). Gudrún Larsen put forward the idea that the lava had crept in under the soil, which accor- dingly could be older than the lava, and the 14C dating therefore wrong as to the age of the lava. In this connection the following should be borne in mind: 1) The thickness of the lava flow is more than 20 m (drillhole data). 2) The temperature of a flowing basaltic lava is at least around 900—1000°C. 3) It is a well known fact that a lava flow which has traveled long distances, in this case at least 30-40 km, advances with a rolling movement like an “end- less track on a tractor”. 4) The soil section at Dalbær is 10 m or less in depth. 5) The soil is partly peat, indicating a wet area or bog (occurrence of diatom- aceous earth). 6) The peat layers closest to the lava and approx. 30—50 cm above it are undis- turbed, as are the two tephra layers which have been dated. How could the last observation be possible if a 20 m thick and up to 1000°C hot lava had crept under the soil? And what about the water in the soil? A considerably lower temperature than 900—1000°C is needed to bring it to boil, and what would become of the soil in such a situation? Moreover, the vegetation remains, birch (Betula) and willow (Salix), do not show the slightest degree of carbonizing. 19
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.