Náttúrufræðingurinn - 1968, Síða 9

2. mynd. Rithönd Eggerts Ólafssonar.
úrufræðin skammt á veg komin, og ísland um marga hluti engu
öðru landi líkt. Hefur því oft reynt á bókarhöfundinn, hverju
hafna skyldi, kenningum vísindamannanna eða athugunum þeirra
félaga sjálfra. Til þess að það mætti vel takast þurfti bæði skarp-
skyggni og dirfsku. En Ferðabókin er ótrúlega sjálfstætt verk. Mér
er ekki kunnugt, hvort Eggert hefur haft nokkurt rit nágranna-
þjóða vorra, sem verið gat bein fyrirmynd um efnisval og skipan,
og vissulega enga feiðbeiningu til skilnings á fjöldamörgum ís-
lenzkum náttúrufyrirbærum. Ljóst er þó af bókinni, að hann hefur
kannað lýsingar frá Færeyjum, Noregi, Svíþjóð og Bretlandi og er
afloft til þeirra vitnað, svo sem Sunnmæralýsingar Ströms og Fær-
eyjalýsingar Debess. Einnig hel’ur liann kannað fjölda rita um al-
menna náttúrufræði, þótt ekki sé þess kostur að rekja það hér. Til
einskis höfundar mun þó jafnoft vitnað og sænska grasafræðings-
ins Linnés. Sýnir það í nokkru sjálfstæði þeirra félaga gagnvart
lærifeðrunum í Kaupmannahöfn, en Linné var þar enn í litlum
metum, þótt viðurkenningu ltefði hann annars hlotið um allan
hinn menntaða lieim. Haft er það fyrir satt, að Bjarni Pálsson hafi
fyrstur náttúrufróðra manna í Danaveldi vitnað til Linnés í grasa-
fræðiritgjörð. Ferðabókin sýnir, að jieir félagar hafa gjörþekkt rit
Linnés og draga af þeim nytsama lærdóma.
Ekki auðnaðist Eggert Joó að ganga til fulls frá Ferðabókinni,
né sjá hana fuflbúna. Síðustu höndina á verkið lögðu aðrir menn,