Samvinnan - 01.08.1967, Page 36

Samvinnan - 01.08.1967, Page 36
flokkadrátta að allt lendir í stjórnleysi. Á því hafa Grikkir þráfaldlega fengið að kenna á undangengnum 140 árum. En þessi vandi, sem er samofinn öllu lýðræði, verður ekki um- flúinn nema með ofbeldi eins- og því sem átt hefur sér stað í Grikklandi og fjölmörgum ný- frjálsum ríkjum í Asíu og Afr- íku. Slíkt ofbeldi er vitanlega engin lausn, heldur flótti frá þeirri þungu og þreytanci á- byrgð að vinna að traustara lýðræði með síaukinni mennt- un alþýðunnar og auknu að- haldi að stjórnmálamönnum. AFSKIPTI KRÚNUNNAR AF STJÓRNMÁLUM Valdaránið í Grikklandi átti sér langan og flókinn aðdrag- anda, sem of langt mál yrði að rekja út í hörgul, en hér skal drepið á fátt eitt af því sem mestu varðar og þá fyrst vikið að afskiptum grísku krúnunn- ar af stjórnmálum landsins, sem hafa yfirleitt verið ákaf- lega klaufaleg, að ekki sé meira sagt, og stundum haft ömur- legar afleiðingar. Fyrsti konungur Grikkja, Oþon, kom til ríkis eftir bylt- ingu sem gerð var 1843—44, rúmum 15 árum eftir að frels- isstríðinu lauk. Hann var ung- ur prins frá Bavaríu, alinn upp í forngrískum hugsunarhætti við hirð föður síns, en fjarri því að vera vaxinn þeim vanda að taka við stjórn hins ný- frjálsa ríkis. Hafði hann með sér sæg ráðgjafa frá Bavaríu og barst mikið á, enda spjátr- ungur mesti, en landsstjórnin lenti í ólestri með þeim afleið- ingum, að gerð var bylting á árunum 1860—62 og konungur sendur heim til föðurhúsanna. Var nú kallaður til ríkis danskur prins, Vilhelm Georg, sonur Kristjáns IX sem færði okkur stjórnarskrána 1874. Prinsinn tók við völdum 1863 undir nafninu Georg I og fór með þau í hálfa öld við mjög góðan orðstír og almennar vin- sældir, enda reyndi hann aldrei að kúga vilja þjóðarinnar. Eigi að síður fékk hann þau hörmu- legu endalok að hann var ráð- inn af dögum þegar hann hélt sigurreið inn í Þessalóníku 1913 eftir sigur Grikkja yfir Tyrkj- um í Balkanstríðinu. Morðingi hans var vitskertur og drap hann af persónulegum ástæð- um sem áttu raunar ekki við nein rök að styðjast. Á síðustu stjórnarárum Georgs I kom fram á vettvang grískra stjórn- mála Krítverjinn Elefþeríos VenÍTelos, sem talinn er helzta 36

x

Samvinnan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.