Samvinnan - 01.08.1967, Blaðsíða 25

Samvinnan - 01.08.1967, Blaðsíða 25
UM SKOLABYGGINGAR OG FLEIRA Árlega er varið rúmlega hálfum milljarði króna til skólamála á íslandi, sem er sízt of mikið þegar hugleitt er hvílík verð- mæti eru fólgin í góðri mennt- un. Hinsvegar er miklu af þessu fé þannig ráðstafað að stappar nærri handahófi. Haldið er t. d. uppi fræðslumálaskrifstofu sem gegnir engu eiginlegu hlutverki í fræðslukerfinu öðru en því að hafa milligöngu um ráðningu kennara, skólastjóra og annarra starfsmanna, raða í launaflokka, úthluta orlofum, semja „landspróf" fyrir 12 og 14 ára börn o. þ. u. 1. Fjármála- stjórn hefur verið tekin úr höndum hennar og hún gegnir alls engu skipulagshlutverki. í rauninni er fræðslumálaskrif- stofan einskonar botnlangi frá dögum alþýðufræðslunnar, þegar ekki var til neitt menntamálaráðuneyti, og al- gerlega óþörf stofnun í skóla- kerfi nútímans. Ef nokkurt vit ætti að vera í störfum fræðslu- málastjóra, ætti hann að vera kosinn fulltrúi kennarasam- takanna til að koma á fram- færi sjónarmiðum og tillögum skólamanna og hafa eftirlit með athöfnum stjórnmála- manna og stjórnarvalda. Þess í stað eru flestar tillögur kenn- arasamtakanna eilíflega salt- aðar hjá fræðslumálastjóra. Einn af starfsmönnum fræðslumálaskrifstofunnar er íþróttafulltrúi ríkisins, sem hefur úrslitavald um byggingu allra íþróttamannvirkja í skól- um landsins. Hann virðist ekki bera neitt skynbragð á nota- gildi slíkra mannvirkja, hag- kvæma og ódýra tilhögun, en virðist leggja mest upp úr því að byggt sé sem dýrast, með þeim afleiðingum að mörg sveitarfélög eru að sligast und- ir slíkum byggingum. Á Dalvík var t. d. íþróttahús í byggingu ein sex eða sjö ár, og um tíma leit út fyrir að hreppsnefndin legði hreinlega árar í bát. í Mosfellssveit er til teikning íþróttahúss fyrir Varmárskóla, en þar hillir ekki undir fram- kvæmdir vegna fjárskorts. Skólabyggingar eru sérstakur kafli íslenzkra skólamála sem taka ætti til rækilegrar athug- unar. Margir þeir húsameistar- ar, sem teiknað hafa íslenzka skóla, virðast alls ekki hafa gert sér það ómak að kanna hvers konar byggingar skóla- starf útheimtir, hvað þar eigi að vera og hvernig því skuli fyrir komið. Sem dæmi má nefna, að í hverjum einasta dönskum barnaskóla er sérstök föndurstofa, þar sem börnin læra að fara með liti og form, einskonar inngangur að list- menntun. Föndurstofan er ekki einu sinni til sem hugmynd í sambandi við íslenzka barna- skcla. Svipaða sögu er að segja um húsnæði fyrir ýmsar sér- hæfðar námsgreinar, svo sem tínlistarkennslu, matreiðslu- Aust-urbæ j arbarnaskólinn. Melaskólinn. Menntaskólinn við Hamrahlíð. Varmárskóli. kennslu, sund og jafnvel leik- fimi. Húsnæðið er hreinlega ekki til. Það er með öðru til marks um þann kotungsbrag í opinberum framkvæmdum sem komið hef- ur í kjölfar velmegunar og lífs- þæginda, að á kreppuárunum voru reistir skólar á borð við Austurbæjarbarnaskólann í Reykjavík með nauðsynlegu húsnæði fyrir nálega allar kennslugreinar, en margir skólar veltuáranna búa við sár- asta skort, bæði að því er varð- ar húsnæði og kennslutæki. Þetta mun meðfram stafa af því að hér skortir samræmda áætlanagerð og skilning skóla- manna á því, hvernig beri að haga skólastarfi. Ein gleðileg undantekning frá þessari leiðu reglu er Guðmundur .Arnlaugs- son rektor Menntaskólans við Hamrahlíð, sem veit hvað hann vill, hvernig skólahúsnæði hann vill fá og hvaða starfsemi á að fara þar fram, enda vekur byggingin athygli fyrir einfald- leik og hagkvæmt fyrirkomu- lag. Melaskólinn í Reykjavík hefur lengi verið stolt borgar- yfirvaldanna, enda gott hús, en mikið hefði mátt spara þar í rúmi og kostnaði með skyn- samlegri teikningu. Sígilt dæmi um bruðl og handahóf er Varmárskóli við Brúarland með bremur bökum, þremur hálf- hæðum, frámunalega óhentug- um gluggum — sem allt eykur stórlega á byggingar- og við- haldskostnað. Skólar af sömu gerð munu hafa verið reistir víðar. Á Kolviðarnesi í Hnappadalssýslu hefur verið reistur heimavistarskóli, sem örnefnanefnd hefur gefið lág- kúruheitið Laugargerðisskóli. Þessi bygging var rándýr, kost- aði 21 milljón króna, og má se<?ia að þar hafi verið helzti mikið í borið, en henni er ákaf- lega haganlega fyrir komið, hannig að hún nýtist vel og er tiltöiulega ódýr í viðhaldi og rekstrl. Svipaðar skólabvgging- ar hafa verið reistar víðar. Á síðasta ári var 175 millión- um króna varið til skólahygg- inga, og mætti ætla að fvrir bá urmhæð fengiust nokkrir álit- legir skólar á ári hveriu. ekki sízt ef horfið væri að hví ráði ? stærri stil en gert er að sam- eina skólahéruð og reisa stærri skóla. Efnahagsstofnuninni hefur verið falið að reikna út harf'r fvrir skólahúsnæði í landinu. en hegar hún hóf hað ot.a.rf hafði aldrei frá urmhafi ísla.ndshvggðar verið tekið saman, hve mikið skólahús- pæði væri til! 25
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.