Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1924, Blaðsíða 29

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 23
Bankamir eru einnig erfiðir viðfangs. En forgangsmenn
þessarar söluhreyfingar eru samt vongóðir. Bændunum er
lífsnauðsyn að geta komist utan um milliliðina og beint í
samband við neytendur innanlands og utan.
Barátta samkepnismanna kemur stundum
Sænska kaup- fram í undarlega sakleysislegum myndum.
mannasam- Nýlega byrjaði að koma út í Svíþjóð sér-
bandið og krist- lega kristilegt rit um verslunarmál. f inn-
indómurinn. gangsgrein var því lýst, hversu blaðið vildi
beita sér fyrir þróun kristindómsins, en
vinna móti „hatri, lögleysu, mammonssýki, tortrygninni og
lönguninni til að leggja alt út á versta veg“. þar á eftir
kom samtal við formann kaupmannaráðsins, Munholm,
þar sem hann ræðst með mikilli gremju á kaupfélögin (það
eina verslunarform, sem má segja að sé samrýmanlegt
anda og eðli kristindómsins). Síðan fylgdu aðrar greinar,
þar sem kaupmenn voru eggjaðir til baráttu móti sam-
vinnufélögunum, og að beita bæði „kjafti og klóm“. petta
er dálítið svipað og íslenskir samvinnumenn þekkja úr
málgögnum kaupmannanna. Ofan á fögur orð. En þegar
til viðskiftamálanna kemur, gegndarlaus andstaða.
Frá aldamótunum og fram að stríðsbyrj-
Gengishrunið un tóku kaupfélögin í þýskalandi geysi-
í þýskalandi miklum framförum. þungamiðja sam-
og kaupfélögin. vinnuhreyfingarinnar var að færast frá
Manchester t.il Hamborgar. Stríðið lamaði
þýsku samvinnufélögin eins og aðrar greinar þjóðlífsins.
Árið sem leið fækkaði félagsmönnum um 30 þús. En þar
var af miklu að taka, því að þeir voru áður meir en hálf
fjórða miljón. Einna hættulegast fyrir félögin er, að þau
hafa mist allar sjóðeignir sínar um leið og gjaldmiðill
landsins varð verðlaus. Nú eru þau að byrja að nýju. það
þarf heila kynslóð til að vinna aftur það, sem tapað var
á þeim eina lið.