Andvari - 01.07.1960, Qupperneq 67

ANDVARI
KONAN SEM LÁ ÚTI
161
Kristín Kjartansdóttir.
^8 öðru, og stóðu til þess allar vonir að
,'ann sæ6 þar vel og lengi. Kristín dvaldi
Par auðvitað hjá frænda sínum.
n Kjartan bjó aðeins nokkur ár á Sig-
Undarstöðum. Hann var ungur maður,
8 æsilegur íþróttamaður, um eitt slceið
8 1Iuukóngur Islands, og mikill áhuga-
j, 3 Ur urn þau mál öll. Idann átti margra
^°sta völ og fór sem mörgum öðrum að
3nn neyta hæfileika sinna á víðara
g.ar ssyiði heldur en því sem markað er
nyr yjabónda í fámennri sveit. Hann er
u skjalavörður Alþingis.
i . r tar fljótt yfir sögu að fara að jörSin
Utnra Kristínar og Guðmmtdar skipti ört
111 ábúendur á næstu árum. Kristín
þó þar að mestu.
arunum eftir heimsstyrjöldina síðari
•'ar víða mikil upplausn í sveitum þessa
lands. Atvinnuaukningin við sjávarsíðuna
var svo gífurleg að hún raskaði í bili því
sem kallað er eðlilegt hlutfall milli at-
vinnuvega lands og sjávar. Það er fljót-
legra og arðvænlegra, þegar mikil hreyf-
ing er á fjármagni manna milli, að nýta
tækifæri og hefja framkvæmdir í þétthýli
og fjölmenni en á fámennum stöðum og
afskekktum. Þess guldu margar sveitir á
þessum árum og er kunnara en frá þurfi
að segja að sum byggÖarlög lögÖust þá í
eyði að mestu eða öllu og hafa verið það
síðan. Ekki verður slíkt sagt um Borgar-
fjörðinn, enda væri þá sköpum skipt ef
þar þætti ekki lífvænlegt. En þess gætti
þó þar sem annarstaðar að færri urðu til
þess að sækja um ábúð á þeim jörðum sem
losnuðu og nokkur smábýli í því góða
héraði munu hafa horfið úr tölu bújarða.
Sigmundarstaðir eru, eins og áður segir,
vildisjörð í miðri sveit og þjóðvegurinn
skammt fyrir neðan túnið. Samt urðu það
örlög þeirra að lenda í þessu öfugstreymi.
Og þegar þar var komið sögu að enginn
varð til þess að leita þar eftir búsetu, nema
einsetumaður helsjúkur, þá varð Kristín
Kjartansdóttir að losa um þau bönd er
fastast og lengst höfðu tengt hana þessum
stað, og hnígur nú frásögn þessa þáttar
til þeirra greina sem eru tilefni hans og
uppistaða.
Milli foreldra minna og þeirra Sig-
mundarstaðahjóna lágu frá ungum aldri
þeirra hin traustustu bönd einlægrar vin-
áttu. I þau bönd kom aldrei neinn þver-
brestur, á þá vináttu féll aldrei neinn
skuggi. Það er ekki langt á milli bæjanna
Sigmundarstaða í Hálsasveit og Kirkju-
bóls í Hvítársíðu. Ef ekki væri þar garður
á milli granna þá lægju lönd jarðanna
saman. En Hvítá skiptir hér löndum og
sveitum. Straumþung og torfær fellur hún
eftir botni dalsins, óreið á þessum slóðurn
nema stöku sinnum tíma og tíma á stráka-