Andvari - 01.01.1919, Blaðsíða 134
114
Framþróunarkenningar
[An dvariv
sem þeir sjálfir hafa trú á, jafnvel þótt efast megi
um ágæti þess. En hitt er lakara þegar menn reyna
að blekkja aðra með röngum skýrslum máli sínu til
stuðnings. En þetta hafa nú sumir Darwins-sinnar
margsinnis gert í alþýðlegum fræðiritum.
Schaffhausen reit um ferð sina um Afríku. Hann
þóttist hafa hitt í Abessiniu dvergaþjóð og taldi hana
millilið milli manna og apa. þessir menn höfðu eng-
in híbýli og engin áliöld, enga trú, vóru mállausir
og siðlausir. Mest lifðu þeir í trjánum apalííi og
klifruðu ágætlega! Annan mannflokk hitti liann í
Afríku, á enn þá lægra þroskastigi. Þeir vóru loðnir
talsvert og höfðu sýnilega rófu, eins og hálfapar. —
Þessi frásögn var um nokkur ár talin ábj'ggileg, því
að höfundurinn var talinn alkunnur visindamaður, svo
að margir Darwins-sinnar bygðu mikið á henni. Nú
vita menn, að þetta er tómur tilbúningur. Hinn
heims-kunni mannfræðingur Raske, helir manna bezt
sannað það, að hvorki í Afríku né Ameríku finnast
slíkar mannverur.
Það yrði hér oflangt mál að segja frá öllum þeim
mörgu lygasögum um milliliði milli manna og apa,
sem gengu um manna á milli og ritað var um í
ýmsum tímaritum á síðari hluta síðastliðinnar aldar.
En minna vil eg þó á einn mann enn, sem allra
manna mest hefir rutt úr sér af blekkingum í nafni
vísindanna. Það er hinn alkunni Háckel á þýzka-
landi sem eg á við. Hann hefir ritað mörg alþýðleg
rit, en full eru þau af ósannindum og hlutdrægni, —
reit eitt sinn um fósturþróun mannsins og dýra og
þólti farast illa. Hann lét t. d. prenta sömu fóstur-
myndina þrisvar. Ein átti að tákna mynd af manns-
fóstri, önnur af apadýri og hin þriðja af hundsfóstrL