Vikan - 15.03.1979, Blaðsíða 24

Vikan prófar léttu vínin
11. Hvítvín úr ýmsum álfum
Loksins er komið að lokum yfirreiðar
Vikunnar um hvítvínslendur Áfengis-
og tóbaksverslunar rikisins. Þessi yfir-
reið átti að vera ánægjuleg, en reyndist
það ekki. Af 62 hvitvínum voru aðeins
12 góð.
Raunasagan endar í þessu tölublaði
með lýsingu á sex lélegum hvítvínum úr
ýmsum álfum, þremur frá Bandaríkjun-
um, einu frá Búlgaríu, einu frá Suður-
Afríku og einu frá Kina.
Frá Vínlandi hinu góða
Bandaríkin eru með meiri háttar vín-
framleiðsluríkjum heims. Fróðir menn
segja, að bestu vínin þaðan jafnist á við
góð vín frá bestu vínframleiðslulöndum
Evrópu. Um það getum við ekki dæmt,
því að slík Bandaríkjavín koma ekki
hingað.
Við Fingravötnin í New York ríki,
rétt sunnan Ontario-vatns, eru ræktuð
Vínlandsvín. Þau eru að öllu eða mestu
leyti úr hinum fornu amerísku vín-
berjum, sem islenskir landkönnuðir
hrifust af fyrir tæpum tiu öldum.
Vinþekkjarar hafa ekki mikið álit á
vínum úr þessum berjum. Þess vegna er
yfirleitt reynt að blanda saman þessum
berjum og berjum af evrópskum
uppruna. Árangurinn er enn sem komið
er takmarkaður.
Gott að fá lánuð
frönsk nöfn
Taylor er stærsti vínbruggari Fingra-
vatns. Það fyrirtæki selur hingað
hvitvínið Sauteme, ekki merkt neinum
sérstökum árgangi. Nafnið á víninu á
vafalaust að minna á franska héraðið
Sauternes, þar sem framleidd eru sæt
hvítvin úr Semillon og Sauvignon Blanc
vinberjum.
Nafnið á víninu er trúlega villandi og
á bara að gefa til kynna, að vínið sé sætt.
Það er sennilega úr blöndu amerískra og
evrópskra berja. Bandarikjamenn eru
frjálslyndir i nafngiftum á þessu sviði,
enda eru vínlög þar ekki eins ströng og í
góðvínalöndum Evrópu.
t gæðaprófun Vikunnar fékk þetta vin
fremur lélega einkunn, fjóra. Það var
sætt, hvorki gott né vont, en hafði
beiskan eftirkeim. Verðið er 2.000
krónur.
... líka í Kaliforníu
En það er ekki New York, heldur
Kalifornía, sem er vínríki Bandaríkj-
anna. Þaðan koma öll frægustu vínin og
þar tvöfaldast vínræktin á fárra ára
fresti. Enda eru skilyrði þar eins og best
gerist i Evrópu.
1 Kaliforníu eru ekki ræktuð amerísk
vínber, heldur evrópsk. Algengast er að
Ómeti
úr
ýmsum
áttum
kalla vínin eftir berjunum. Flest kunn-
ustu vínberin eru ræktuð þar og hefur i
hvítvíni náðst bestur árangur með
Búrgundarberinu Chardonnay.
Hér i Ríkinu fæst Chablis, án árgangs,
frá Paul Masson. Vinið minnti ekkert á
fránskan Chablis, enda er framleið-
andinn bara að stæla frægt vinnafn frá
Evrópu til notkunar á heimamarkaði.
1 gæðaprófun Vikunnar fékk þetta vín
skástu einkunn bandarískra vína eða
fimm. Jafnframt er það ódýrasta vínið
þaðan, kostar 1.850 krónur flaskan.
Vín þetta hafði sérkennilega ilman,

NANCI HELGASON
MARGT ÞARF AÐ ÞRÍFA
GERVIBLÓM
Ef þifl œtlifl afl þrífa gerviblóm,
skulufl þifl setja þau i stóran
pappirspoka, stró siflan salti yfir
og hrista rösklega. Afl þvi loknu
skolifl þifl þau upp úr volgu vatni,
og þau eru sem ný.
TÚSSPENNAR
Tússpennar, og reyndar allir
pennar, geta orflið óþolandi
slettóttir. Ráfl við þvi er afl taka
bómullina, sem notufl er f
sfgarettu-„filter", strjúka yfir
sletturnar, og penninn er hreinn.
KOPAR
Þegar fellur ó koparinn hjó
ykkur, er róflifl afl pússa hann
mefl blöndu af sltrónusafa og
salti.
VAX Á KERTASTJÖKUM
Þafl er ekki þafl skemmtileg-
asta f heimi afl plokka vax af
kertastjökum — róflið er afl hafa
stjakana inni f frysti f rúman
klukkutima, og órangurinn
verður undraverflur.
SÍGARETTUREYKUR
Margar húsmœflur þola ekki
sfgarettureyk. Loftífl verflur
slœmt og veggir gulir. Loftið
skónar strax, ef kveikt er ó
kertum, og tíl þess afl forfla
voggjum fró þvf að gulna, er rófl
að setja bolla mefl ediki f hvert
hom herbergisins sem reykt er i.
MATT BORÐPLAST
Borðplast getur hœtt að
glansa, en þó er bara að pússa
þafl upp úr sódavatni. Ef það er
alvarlega skitugt, hellifl þó jöfnu
lagi af sprittí yfir borðplastið og
lótifl þafl liggja ó f minútu.
Hreinsið jjað siflan f burt mefl
vœgri blöndu af ediki og vatni.
GLERPLATA
Glerborð skal hreinsa með
sítrónusafa, sem þurrkast sfflan
upp mefl dagblaði efla pappfrs-
þurrku. Ef minnihóttar rispur eru
komnar f glerplötuna, mó nó
þeim af með þvf afl nudda mefl
tannbursta, vöfðum innan i
mjúkan klút, yfir rispumar.
SILFURHRINGIR
Ef silfurhringirnir ykkar verfla
dökkir og Ijótír, skulufl þifl setja
þó f 1/2 bolla af ediki ósamt 2
matskeiðum af bökunarsóda og
lóta liggja i 2 tíma. Þurrkið siflan
með handklæði eða jafnvel
bursta.
SKARTGRIPIR
Hvít krít getur gert ótrúlegt
gagn f skartgripaskríninu ykkar.
Reynið afl setja eina ofan i, og
skartgrípirnir munu gljó lengur.
PAPPÍRÁ VEGGJUM
Hver þekkir ekki pappfrs-
glefsur, sem sitja fastar ó
tréveggjum, t.d. eftír plaköt?
Róflifl til afl nó þeim af er að
bleyta þær upp i ediki, gæta þess
vel, að edikið sjúgist í gegn, og
eftir nokkrar minútur dettur
pappirinn af, þegar strokið er
yfir. Annafl róð er afl bera olfu
(salat-olia dugir) ó pappírsglefs-
una og nugga hana sfflan af með
grófum klút
sem ekki er auðvelt að lýsa, en var ekki
beinlínis röng. Vinið var þurrt og skarpt,
minnti á rabarbarahrásaft. Besti kostur
þess var, að það þoldi vel að nálgast
stofuhita.
Vel auglýst efnasull
Hitt Kaliforníuvínið í Ríkinu er
Chateau la Salle, án árgangs, frá
Christian Brothers. Það er í
sérkennilegri flösku, sem sumir muna
kannski úr auglýsingum í tímaritum á
borð við Time og Newsweek.
Eftir auglýsingunum að dæma er
þetta gífurlegt fjöldaframleiðsluvín, því
að margar flöskur þarf til að standa
undir miklum auglýsingakostnaði. t
slíkum tilvikum er algengt, að minna fé
verði aflögu til að halda uppi gæðum.
t gæðaprófun Vikunnar fékk þetta vin
einkunnina fjóra. Það vakti óbeit án
þess að vera beinlínis vont. Dómurunum
datt helst i hug, að um efnafræðilegan
samsetning væri að ræða, en ekki vín.
Flaskan kostar 2.000 krónur.
í gæðaprófuninni kom í ljós, að mikið
var af loftbólum i víninu. Lyktin minnti
á útvatnað spritt eða sterkt sódavatn.
Bragðið var eins og af vínberjum, sem
eru farin að skemmast, eða eins og af
útvötnuðum spíra. Það var eitthvað
óvínlegt við þennan sæta vökva.
Vonbrigði með frægan
Misket
Við skulum svo venda okkar kvæði í
kross og halda til Svartahafs. Þaðan
fáum við eitt búlgarskt hvítvin, Misket,
sem hefur hinn mikla kost að vera ódýr-
asta hvítvínið í Rikinu, kostar ekki nema
1.450 krónur.
Búlgaría er ekki gamalgróið vinland.
Framleiðslan hefur verið knúin áfram af
stjórnskipuðum ofsa á síðustu árum.
Erfðavenjurnar vantar og vínið er yfir-
leitt talið hversdagslegt.
Misket er einmitt með kunnustu
vínum Búlgariu. Nafnið kemur af
múskat-vínberjunum, sem það er unnið
úr. Þetta vínber hefur þægilegan ilm,
sem á að endurspeglast í víninu.
Gagnstætt öðrum múskathvítvinum er
Misket þurrt vin.
Allt gaf þetta góðar vonir um, að
hér væri komið borðvín, sem benda
mætti íslendingum á, svo að pyngja
þeirra léttist ekki úr hófi fram. Því
miður gaf gæðaprófunin ekki slikt til
kynna.
Vinið fékk fjóra I einkunn. Það hafði
ekki nógu skira áferð. Saman við brjóst-
sykurs-múskatilminn blandaðist dauf
skolplykt, og bragðið var eins og af
vatni, sem byrjað er að fúlna. Kannski
ná nota þetta vin til matargerðar til að
spara fé.
24 Vikan XI. tbl.