Vikan - 12.08.1993, Blaðsíða 39
dálítið mannfræðilegu sjónar-
horni. Hversu mikið af skoð-
unum hans og hugmyndum
eru afrakstur félagsmótunar,
uppeldis og menntunar? Að
hvaða leyti endurspegla þær
grunnafstöðu hans, siðferði-
lega og félagslega?
5. Þú skalt byrgja brunninn
- en ekki hrinda barninu
ofan í hann!
Nú á dögum er það því
miður afar órómantísk stað-
reynd að fortíð kærastans
þíns í kynferðismálum skiptir
þig miklu og getur jafnvel ver-
ið lífsspursmál. Svo að nú er
bara að vera hraust og pota
leiðinlegu spurningunum pent
inn, svona þegar hann er bú-
inn að segja þér frá æskuár-
unum á Djúpavogi. Þetta eru
leiðindaspurningar því að
enginn ætti að þurfa að hnýs-
ast of mikið í einkalíf annarra.
Þetta er samt maðurinn sem
þú (vonandi) ert að sofa hjá
og þú verður að fá að vita -
svona í grófum dráttum - hvar
hann hefur haldið sig undan-
farin ár. Hefur hann búið í
stórborg - lifað þar reglulegu
kynlífi með einum eða fleiri fé-
lögum? Hefur hann sofið hjá
karlmanni eða farið til vændis-
konu? Hefur hann farið í
eyðnipróf?
Hann verður að sjálfsögðu
að geta ætlast til þess að þú
gefir honum sömu upplýsing-
ar um sjálfa þig. Þetta er nú-
tíminn og það er hættulegt að
vera til.
Skynsöm kona er upplýst
um smitleiðir kynsjúkdóma og
hvernig á að forðast þá.
Skynsöm kona sefur ekki hjá
hverjum sem er án þess að
vita eitthvað um kynhegðun
viðkomandi (það er enginn að
biðja um eyðublað í þrfriti,
bara kurteislega en ákveðna
kröfu um lágmarksupplýsing-
ar). Skynsöm kona er ekki
feimin við að kaupa smokka,
ganga með þá á sér og fara
fram á að þeir séu notaðir. Ef
karlmaður, sem þú ert að
sofa hjá í fyrsta skipti (og
þekkir ekki þeim mun betur),
neitar að nota smokk stendur
þú upp, klæðir þig og ferð.
Engin unaðsnótt er í alvör-
unni þess virði að fá
klamydiu, herpes, vörtur eða
lekanda á eftir. Enginn karl-
maður er heldur í alvörunni
þess virði að deyja fyrir hann
- svona fyrstu vikuna sem þið
þekkist.
6. Hann vill fá að borga þeg-
ar þið farið út saman en þú
leyfir það ekki.
Það er kannski freistandi
að hugsa til þess að enn skuli
vera til karlmenn sem vilja
borga fyrir þig þegar þið farið
út að borða, í leikhúsið eða á
tónleika. Hélt kannski einhver
að sú dýrategund væri út-
dauð, eftir alla þessa kvenna-
baráttu og jafnréttisumræðu?
Aldeilis ekki, það eru enn til
karlmenn sem finnst þeir
styrkja stöðu sína gagnvart
konunni með því að bjóða
henni út, opna fyrir hana dyr,
taka kápuna hennar og draga
fram stólinn hennar - og leyfa
henni ekki að sjá reikninginn
á dýra veitingastaðnum.
Margar konur upplifa slikt
reyndar sem einhvers konar
staðfestingu á því að þær séu
fallegar og eftirsóknarverðar.
Maðurinn væri varla að borga
stórar fjárhæðir fyrir eitt kvöld
með þeim að öðrum kosti -
eða hvað? Hættan er auðvit-
að sú að öðru hvoru ykkar
finnist þú þar með vera skuld-
bundin honum, hvort sem er
til að fara aftur með honum út
eða fara með honum heim og
sofa hjá honum. Slíkar á-
kvarðanir átt þú að taka á þín-
um eigin forsendum en ekki
hans.
Svo eru auðvitað til karl-
menn sem vildu ekkert frekar
en konu sem býðst til - eða
fer fram á - að borga sinn
hluta - ég tala nú ekki um
hans líka! Það eru ekki allir
karlmenn jafnmúraðir og
margir bera meiri virðingu fyrir
konu sem situr ekki bara og
horfir upp í loftið þegar reikn-
ingurinn kemur.
7. Gleymdu ekki sjálfri þér.
Þetta er afar mikilvægt. Of
margar konur leyfa sér, með-
vitað eða ómeðvitað, að
þurrka út sitt eigið líf þegar
þær hefja nýtt samband og
falla algerlega inn f Iff ást-
mannsins. Þannig hætta þær
að geta notið einverunnar og
hætta að vera sjálfum sér
nægar. Sá tími sem þær áður
nýttu í uppbyggjandi einveru
- til dæmis við lestur eða eitt-
hvert annað áhugamál -
verður aðeins millibilsástand.
í stað þess að gera eitthvað
uppbyggilegt er setið við sím-
ann og beðið eftir næstu upp-
hringingu. Eigin áhugamál
gleymast eða falla í skugg-
ann af áhugamálum
kærastans. Vinkonurnar
gleymast því að þú getur ekki
hætt á að mæla þér mót við
þær ef hann skyldi nú vilja
hitta þig. Mamma þín gleym-
ist því að þú getur ekki hang-
ið svona í símanum - þú ert
nú einu sinni að bíða eftir
Það er ekki hollt fyrir ykkur að
vera öllum stundum saman.
Þetta hjálpar þér einnig að
gera þér grein fyrir því að þú
átt líf sem er þess virði að lifa
því, jafnvel án karlmanns.
Ástarsamband krefst þess
sama af þér og öll önnur verk-
símtali. Allan daginn, alla
daga vikunnar.
Með því að halda sjálfstæð-
inu og meta að verðleikum
það líf sem þú áttir áður en
hann kom til sögunnar ertu
um leið að styrkja stöðu þína í
sambandinu. Þú átt að stjórna
því líka hvenær og hvernig
þið hittist og þú átt ekki að
láta hann ganga fyrir öllu öðru
(lífi þfnu. Það er líka óþarfi að
fá þunglyndiskast í hvert skipti
sem hann kyssir þig bless.
efni sem þú sinnir í lífi þínu.
Það krefst vinnu, árvekni, til-
litssemi og sjálfsvirðingar.
Það krefst líka skynsemi.
Bestu og ánægjulegustu ást-
arsamböndin eru þau sem
byggjast á gagnkvæmri virð-
ingu en ekki þjónustulund og
undirgefni. Þú verður að gera
þér grein fyrir því hvaða kröfur
þú vilt setja og þora að fylgja
þeim eftir. Þannig sameinast
best ást og skynsemi - öllum
í hag. □
16.TBL. 1993 VIKAN 39