Æskan - 01.07.1968, Síða 35

Garðy rkjuþankar
Þegar vel viörar að sumrinu,
þroskast fræ blómanna. Til
dæmis eru sum blóm mjög lit-
fögur eins og stjúpmæður. Get-
ur maður valið fræ af falleg-
ustu afbrigðunum og þurrkað
og geymt til næsta vors eða
sáð því undir gler í sólreit.
Þegar krónublöðin eru fallin,
vex fræið hraðar. Venjulega er
það seinni hluta ágústmánaðar,
sem líta má eftir fræi. Þegar
fræbelgirnir eru orðnir dökkir,
er fræið fullþroskað. Má þá
liafa pappír undir og klípa ut-
an um fræbelgina. Springa þeir
þá og fræið hrynur niður á
blaðið. Fræin, sem eru ljós eða
glæ, eru ekki þroskuð og því
ekki örugg til sáningar. Ef ekki
er sáð að haustinu, verður að
þurrka fræið, en ekki við eld.
Síðan er það geymt á rakalaus-
um stað til vors. Þá fáum við
blóm með sömu litum og þau,
sem fræið var tekið af.
Þetta er ágætt ráð við lúpin-
ur, til dæmis Russelslúpínur,
sem eru mjög litfagrar og hafa
fjölbreytilega liti. Af lúpínum
eru bér nokkrar tegundir:
Poliantlúpínur, sem mest er af
bjá okkur, Alaskalúpínur, bláar
að lit og harðgerar, Regnboga-
lúpínur, sem eru smávaxnari.
Fallegasta en veikgerðasta af-
In'igðið er svo Russelslúpínan.
Eitt afbrigði liefur verið rækt-
að hér af einærum tegundum,
sem er mjög litið varið í.
Lúpínur mega helzt ekki fá
að blómstra fyrsta árið, þær
þurfa að fá að þroskast áður.
Víðast livar á landinu vaxa
villt ber, krækiber og bláber.
Ef mögulegt er, ættu menn að
hagnýta sér berin eftir föng-
um. Berin eru hoR. í þeim er
mikið af nærandi efnum, sem
líkaminn á ekki auðvelt með
að ná í annars staðar. Þau eru
rik af A, B og C vítamínum.
Krækiberjasaftin er miklu holl-
ari en tilbúin saft, þó að hún sé
auglýst með ýmsum fögrum
orðum.
Hana er hægt að geyma til
vetrarins án þess að hún
skemmist. Þeir, sem geyma
skyr til vetrarins, ættu að fara
að eins og gert var i gamla
daga: fylla skyrið með kræki-
berjum. Þessi náttúrugróður er
ódýr en afar hollur, og er sjálf-
sagt að nota liann eftir föngum.
Bláberjamauk eða sulta er mjög
ljúffeng og ættu menn ekki að
taka útlenda sultu fram yfir.
„Hollt er lieima hvat,“ segir i
kvæðinu. Landið okkar á ærinn
auð, öllum til að gefa. Það er
óhætt að reiða sig á gæði þess
og óhætt að treysta þeim.
Að undanförnu hefur Sjón-
varpið flutt kvikmyndaþætti úr
skáldverki Charles Dickens,
Davíð Copperfield, og hafa
þættir þessir vakið mikla at-
hygli og umtal. Margir lesend-
ur ÆSKUNNAR hafa ósltað eft-
ir upplýsingum um höfundinn
og spurt, hvort bókin Davíð
Copperfield hafi komið út á ís-
lenzku.
Barnablaðið ÆSKAN iiefur
gefið út tvö af verkum Dickens:
Oliver Twist og Davíð Copper-
field, og fást báðar bækurnar
enn hjá blaðinu. Fyrir áskrif-
endur blaðsins kostar hvor bók
um sig aðeins 105 krónur, og er
hægt að fá þær sendar hvert á
land sem er gegn greiðslu eða
gegn póstkröfu.
Charles Dickens fæddist í
Portsmouth 7. febrúar 1812.
Foreldrar lians fluttust til Lon-
don, er hann var á bernsku-
skeiði. Efnahagur þeirra varð
síðar mjög bágur, og kynntist
Dickens því miklu fátæktar-
Charles
basli á æskuárum sinum. En
liann kynntist einnig merkileg-
um bókmenntum, því að faðir
lians átti dálítið safn úrvals-
bóka, og í þeim las Dickens
oft, þegar jafnaldrar lians voru
að leikum.Þegar Dickens komst
til íullorðinsára, gerðist hann
l)laðamaður, en tók jafnframt
að rita skáldsögur, er brátt
vöktu fádæma atliygli og vin-
sældir um gervallt Bretland og
víða um lönd. Hafa skáldsögur
lians verið þýddar á mörg
tungumál. Dickens var skáld
af Guðs náð. Skyggni lians á
mannlegt lif var frábær, enda
eru lýsingar hans bráðlifandi.
Hann var meinfyndinn og bit-
ur i senn, enda auðnaðist lion-
um að skapa sögulietjur, sem
seint munu gleymast. Dickens
andaðist 9. júni 1870. Var lík
hans, samkvæmt ósk ensku
þjóðarinnar, flutt til West-
minster Abbey í London, þar
sem jarðneskar leifar ýmissa
Jón afi.
; Fyrir áskrifendur ÆSKUNNAR
kostar hvor bók um sig aSeins
105 krónur.
* Davið Copparlield.
CHARLES DICKENS.
frægustu sona Bretlands eru
geymdar.
Sagan Davið Copperfield er
talin vera ævisaga Dickens
sjálfs, klædd í skáldlegan bún-
ing. Margt í lienni styðst við
raunverulega atburði úr lífi
Dickens.
skáldsins, og fyrirmyndir ým-
issa söguhetjanna eruvel kunn-
ar. Sagan er að vissu leyti
merkilegri fyrir bragðið. Þar
er lýst örðugri lifsbaráttu ungs
manns, og er sagan víða álirifa-
mikil og vel til þess fallin að
vekja viðbjóð á liarðýðgi og
ruddaskap, en jafnframt trú á
sigur hins góða.