Æskan - 01.07.1968, Page 45

Bærinn í Laufási.
Svar til Magnúsar: Mörgum þykir Laufás i Suður-Þingyjar-
sýslu meSal fegurstu bæjarstæða á landinu. Bærinn stendur við
Eyjafjörð austanverðan og snýr stöfnum til ýmissa meginbyggða
Eyjafjarðar. Bærinn rís á breiðum sléttuin stalli upp frá grösug-
uin ósliólmum Fnjóskár, en að bæjarbaki er Laufásinn, brattur
<>g skógi vaxinn. Hér fara saman ágætir landkostir og hrífandi
umhverfi, hæði nær og fjær. Áður fyrr var Laufás eitt af eftir-
sóttustu brauðum landsins. í Laufási stendur einn þeirra torf-
■>æja, sem ríkið á og vill vernda til komandi tíma sem sýnishorn
gamalla islenzkra híhýlahátta. Aðrir slíkir bæir eru Keldur á
Eangárvöllum, Glaumhær í Skagafirði, Hólar í Hjaltadal, Grenjað-
urstaður í S.-Þingeyjarsýslu og Burstarfell í Vopnafirði, og eru
l>eir allir í vörzlu þjóðminjavarðar og Þjóminjasafnsins í Reykja-
vik. í Laufási hafa húið margir merkisprestar og búhöldur, sem
ekki verða nafngreindir hér, en á siðustu öldum hafa þeir hver á
lætur öðrum liúið við liúsakynni, sem ekki voru allfrábrugðin
l>eim bæ, sem enn stendur. Öldum saman hefur hærinn i mcgin-
atriðum verið iíkur þvi, sem hann er nú, að liúsaskipan og bygg-
>»garlagi. Það liggur i eðli jiessara stóru gömlu bæja, að sú húsa-
skipan, sem einu sinni var á komin, hélzt með mikilli seiglu öld
eftir öld, þótt alltaf væri verið að hyggja upp og dytta að. Hús
voru endurnýjuð eitt og eitt í senn og þá olt ekki um annað að
gera en byggja sem likast því, er áður var. Húsaskipanin sjálf
krafðist þess.
I Laufási var liúsum þahnig skipað, að fimm hús snúa þil-
stöfum fram á lilaðið lil vesturs. Heíur mörgum sjófarendum á
siglingaleið Eyjafjarðar ]>ótt tignarlegt að sjá þessa reisulegu
stafna bera við ásinn á bak við. Nyrzt þessara framhúsa er stofa,
sern skiptist í fínustofu og gestastofu, þá bæjardyr, og er vind-
liani á burstinni með nafni bæjarins, þá skáli, þá dúnhús, þar
sem æðardúnninn var hreinsaður, og er undir þvi hlaðinn stein-
kjallari, en á burstinni er útskorinn æðarbliki, syðst er skemma.
Innar frá bæjardyrum eru löng göng og sín tvö húsin til hvorrar
liandar, að norðan svonefnt brúðarliús, þar sem brúðir voru
skrýddar, og búr, en að sunnan lilóðaeldliús og litastofa, sem á
síðasta slceiði var einnig köliuð skólaliús. Aftast liúsanna er bað-
stofa, en undir henni er nýjaeldhús, búr og piltaherbergi. Við
norðurenda baðstofu er kontór með sérstökum inngangi.
Flutt var úr Laufásbæ árið 1936, og liefur hann verið mann-
laus síðan. Um líkt leyti var ögn farið að gera við bæinn á veg-
um safnsins, en 1957—1959 var gert rækilega við hann allan. Von-
andi tekst að láta liann og aðra slika hæi standa óskemmda til
framhúðar, ]>útt við mörg vandamál sé að etja i því efni.
Hundrað ár i Þjóðminjasafni.
Svar til Guðjóns: Allir nem-
endur, sem ganga undir gagn-
1 'æðapróf, skulu þreyta sam-
ræmt landspróf í eftirtöldum
fireinum: íslenzku, dönsku,
ensku og stærðfræði. Prófin
skulu miðast við að kannaður
Se ákveðinn kjarni hverrar
námsgreinar. Þau skulu vera
skriflqg og haldin samtimis um
aEt land. Heimilt er þó, að
Eluti prófs sé munnlegur. —
Einkunnir skal gefa í tölum
frá 0 til 10, í heilum tölum og
hálfum. Eina einkunn skal gcfa
fyrir hverja námsgrein, nema
i íslenzku tvær samkvæmt nán-
ari ákvörðun prófnefndar.
Svar til Óðins: Kirkjugarð-
arnir í Reykjavik eru friðhelg-
ir. Þar er bönnuð öll óþarfa
uinferð, leikir og livers konar
hávaði. Börn mega eigi hafast
þar við, nema í fylgd með full-
orðnum, sem þá heri áhyrgð á
liegðun þeirra. Öll umferð vél-
knúinna ökutækja og reiðhjóla
er hönnuð þar, nema með sér-
stöku leyfi liverju sinni. Sömu-
leiðis er bannað að fara þar
með liesta, hunda og önnur
dýr. Aðstandendur þeirra, sem
jarðsettir eru i grafreitum eða
duftreitumi kirkjugarðanna, svo
og allir þeir, sem um lönd
kirkjugarðanna fara, verða að
lilýða þeim reglum, sem þar
gilda hverju sinni.
Svar til K. S. H.: Til þess að
liefja nám i liárgreiðslu er hezl
fyrir þig að hafa lokið gagn-
fræðaprófi. Ekki er hægt að
hefja nám yngri en 16 ára.
Námstíminn er þrjú ár með
námi i iðnskóla.
257