Æskan - 01.01.1972, Side 14

ROBERT L. STEVENSON:
Gulleyjan
(Stytt og endursögð)
Höfundur þessarar heimsfrægu sögu
er Robert Louis Stevenson. Hann fædd-
ist í Edinborg í Skotlandi 13. nóv. árið
1850. Þegar í æsku varð hann mjög
heilsuveill, en hann bjó yfir góðum gáf-
um og hugur hans hreifst mjög af
skozku þjóðsögunum.
Það var ósk foreldra Roberts, að
hann legði stund á laganám. Er hann
hafði aldur til, innritaðist hann í háskól-
ann í Edinborg, en skömmu áður en
hann skyldi Ijúka embættisprófi, varð
hann altekinn illum lungnasjúkdómi.
Heilsu sinnar vegna neyddist hann til
að yfirgefa föðurlandið, og hélt hann
þá til suðlægra landa sér til heilsubótar.
Þegar hann var 29 ára var hann á
ferð i Ameríku, og enn var hann að
leita heilnæms loftslags. Hann hélt vest-
ur á bóginn, upp í fjöllin, til þess að
njóta hins þurra fjallalofts i Kaliforníu.
Dag nokkurn var hann á gönguferð á
viðlendri auðn, en enn hafði hann ekki
náð sér og þoldi ekki áreynsluna. Hann
varð máttvana og hneig niður, og i tvær
nætur lá Robert meðvitundarlaus úti í
auðninni. Það vildi honum til lífs, að
tveir hjarðmenn rákust þar á hann og
íluttu hann til byggða. í nokkrar vikur
lá hann milli heims og helju, en and-
legt þrek hans var óbugandi, og hann
komst á fætur aftur.
Meðan Robert dvaldi hjá hjarðmönn-
unum, vann hann að ritstörfum eins og
honum var frekast unnt.
Ári síðar kvæntist Robert Fanny Van
de Grift frá San Francisco, stúlku, sem
hann hafði lengi þekkt. Hafði hún verið
gift áður og átti son, Lloyd að nafni.
Robert og Lloyd urðu mestu mátar, og
hafði Lloyd unun af því að hlýða á stjúp-
föður sinn, sem sagði honum oft
skemmtilegar sögur. Kvöld nokkurt dró
Robert fram landabréf, og til þess að
skemmta litla drengnum hóf Robert að
segja honum sögu af sjóræningjum,
huldum fjársjóðum, skipbroti og upp-
reisn. Þeir höfðu landabréfið fyrir fram-
an sig, og Robert bjó söguna jafnóðum
fil og staðsetti atburðina á landabréf-
inu. Þannig varð til þessi fræga saga,
Gulleyjan.
Þótt Robert hefði aldrei skrifað ann-
að en þessa sögu, hefði hann samt
skráð nafn sitt í bókmenntasöguna með
þessari einu sögu. En Robert lét ekki
staðar numið, því að nokkrum árum
seinna kom út eftir hann bókin ,,Dr.
Jekyll og Mr. Hyde“, og enn siðar „Kid-
napped", sem margir töldu hans bezta
verk.
Robert lézt aðeins 44 ára að aldri.
Það var þó ekki sjúkdómur sá, er hann
hafði barizt við alla ævi, sem dró hann
til dauða, heldur varð hjartaslag hon-
um að aldurtila.
I. Okunni
sjómaðurinn
g, sem skrifa þessa sögu, heiti Jim Hawkins
og er 15 ára, þegar frásagan hefst. Trelavney
dómari, Livesey læknir og hinir aðrir leitar-
menn Gulleyjunnar hafa lagt að mér að skrifa
upp og skrásetja alla atburði ferðarinnar þang-
að og draga ekkert undan, nema legu eyjarinnar sjálfrar,
með því að þar eru enn fjársjóðir fólgnir í jörðu.
Saga mín hefst með því að segja frá föður mínum, sem
rak veitingahúsið Benboga á Norður-Englandi, skammt
frá sjónum. Þetta var um 1750, og var faðir minn þá orðinn
aldraður maður og farinn að heilsu.
Ég man það eins og það hefði gerzt i gær, þegar ókunni
sjómaðurinn með örið á kinninni kom arkandi heim að
húsinu okkar. Hann hafði með sér mjög stóra farmanns-
kistu, sem tveir menn báru á börum. Hann lét mennina
skáka kistunni inn í veitingastofuna, greiddi þeim síðan
með silfurpeningum og lét þá fara. Hann kallaði á föður
minn og mælti eitthvað á þessa leið:
„Jæja, félagi! Fái ég egg og flesk, eitthvað að drekka
og herbergi hérna uppi, þá mun ég una vel hag mínum
hér. Vikin hérna er viðkunnanleg fyrir gamlan skipstjóra.
Það er bezt, að þið kallið mig bara kaptein."
Siðan rétti hann föður mínum nokkra gullpeninga og
bað hann að segja sér til, þegar hann væri búinn að éta

12