Æskan - 01.01.1972, Side 6

Kristófer Kólumbus.
Cil eru óljósar sagnir um það, að Kinverjar hafi i
fyrndinni komizt til Ameríku, en um þetta vita menn
ekkert með vissu. En menn vita, að Leifur heppni,
sonur Eiriks rauða, fann Ameríku og kallaði landið
Vinland hið góða. Og nú er leitað að minjum um
ferð hans á liklegum stöðum.
En þessir landafundir hurfu í gleymsku aftur, og það er fyrst
með þeim atburði, er Kristófer Kólumbus finnur Ameríku, að sá
fundur hefur verulega þýðingu fyrir heiminn.
Kólumbus fæddist í Genúa árið 1451 og var sonur iðnaðar-
manns. Hann fór ungur til sjós, og til eru sagnir um, að hann hafi
Kólumbus sér til lands i nýrri heimsálfu 12. október árið 1492.
eitt sinn komið til íslands. Kólumbus var hraustur maður og
góður sjómaður, og svo hafði hann mikið hugmyndaflug.
Á þessum tímum voru menn að brjóta heilann um stytztu leiðina
lil Indlands, og voru ýmsar kenningar uppi. Kólumbus var hrifn-
astur af þeirri hugmynd, að stytzta leiðin væri sú að sigla i
vestur til Indlands. Þetta byggðist á því, að jörðin væri hnöttur,
og opið haf væri til Indlands.
Kólumbus fór með þessa ferðaáætlun til konungsins í Portúgal
og bað hann um skip til þessarar ferðar. Konunginum og ráð-
gjöfum hans í Lissabon leizt ekki meira en svo á þessa áætlun.
Næst fór Kólumbus til Spánar, og þar fékk hann góðar viðtökur,
en var þó ekki fengið skip til fararinnar
Þreyttur og leiður lagði hann nú af stað til Frakklands. Á
leiðinni kom hann við i klaustri einu og bað um mat og húsa-
skjól. Þetta var klaustrið La Rabida, og ábótinn þar var fyrr-
verandi skriftafaðir ísabellu drottningar. Ábótinn fékk mikinn
áhuga á ferðaáætlun Kólumbusar. Ábótinn skrifaði isabellu og
réð henni til að styrkja Kólumbus.
Ferdinand og isabella drottning hans voru þá að taka siðustu
vígi Mára á Spáni og var það Granada. ísabella lofaði Kólumbusi,
að hann skyldi fá þrjú skip, þegar hún hefði unnið striðið við
Márana. Og hún stóð við þetta loforð.
Þegar Granada var fallin i hendur Spánverja og striðinu lokið,
fékk hann þrjú skip. Flaggskipið hét Santa Maria og hin Pinta
og Nina, og voru þetta allt lítil skip. Kólumbus lagði af stað með
þessi skip, og voru áhafnir þeirra alls konar lýður, margir teknir
beint úr fangelsum. Kólumbus lét úr höfn hinn 3. ágúst 1492 frá
Palos. Fyrst hélt hann til Kanarieyja og þar þurfti hann að gera
við eitt skipið. Svo var lagt út á Atlantshaf, og þetta sögulega
ferðalag var hafið. Um sjóferð þessa hafa spunnizt margar sögur.
Þeir sáu fyrst land 12. október 1492, og þeir héldu allir, að
þeir væru komnir til Indlands. Kólumbus fór i land með nokkra
menn. Þetta var litil eyja í Bahamaeyjaklasanum, sem þeir voru
komnir til, og Kólumbus nefndi hana San Salvador og helgaði
hana einvaldskonungi Spánar. Kólumbus tók nokkra innfædda
menn með sér með valdi og sigldi áfram til Kúbu og Haiti. Frá
Haiti sneri hann aftur heim og kom til Palos 15. marz 1493.
Ferdinand og isabella voru þá i Barcelona, og Kólumbus fór
þangað til þess að gefa þeim skýrslu um ferðina. Honum var
mjög vel tekið. Hann kom með krydd, gull og hitabeltisfugla og
einnig sex Indiána, sem vöktu mikla athygli. Kólumbus talaði
mikið um auð þessa nýja lands, og var hann gerður að varakon-
ungi yfir hinum nýfundnu löndum.
Kristófer Kólumbus lagði brátt af stað í aðra ferð og hafði þá
sautján skip. Með honum voru margir landnemar, og i þessari ferð
fann hann Jamaiku, mikið paradisarland.
Svo hófust erfiðleikarnir. Spánverjar þeir, sem fóru að nema
þessi nýju lönd, vildu ekki hlýða honum, og brátt kom i Ijós, að
4
j