Heimir - 01.07.1910, Blaðsíða 10
250
HEIMIR
á þessu tírnabili og hefir haldist meö svipnöu sniöi síöan.
I Ameríkueins og á Englandi, Ungverjalandi oghvarannar-
staöar, sem únítaratrúin hefir rutt sér til rúms, hefir hún aöal-
lega verið fólgin í auknu andlegu víðsýni og frelsi til að láta
mannlega skynsemi velja og hafna, Eölilega hefir breytingin,
sem hún hefir haft í för meö sér oft verið hægfara, og únítarar
sjálfir hafa oft verið íhaldsamir, en þeir hafa aldrei útilokað úr
sínum ifokki nokkurn þann mann, sem með alvöru hefir leitast
við að finna hið rétta í trúmálum. Þeir hafa aldrei gert neina
kenningu, trúarjátningu eða nokkuð annað að algildandi mæli-
kvarða fyrir því,hverju hver og einn, ernefndi sig únítara, mætti
trúa. Vegna þessa frjálslyndis — og þetta er hiö sanna frjáls-
lyndi — hefir únítaratrúin getað stöðugt tekið eðlilegum breyt-
ingum og framförum, hindrunarlaust þegartíminn hefir verið bú-
inn að sannfæra hreinskilna og sannleikselskandi menn um að
hið nýja. sem við hefir bæzt, liefði varanlegt gildi. Af þessu
leiðir, að hver únítari getur nefnt menn eins og Martineau,
Channing, Sósínus, Jesús og ótal fleiri leiðtoga sína án þess að
skoða sig á nokkurn hátt skuldbundinn til að viðtaka alt sem þeir
kendu sem óyggjandi sannleik. Þetta frjálslyndi, sem er hverjum
fjársjóði dýrara, vilja únítarar vernda og gera að eigu sem flestra
að unt er. Margar trúarskoðanir manna eru skammlífar og
breytast skjótt, aðrar vara í gegnum margar aldir og kynslóðir,
þó ekki ávalt í sömu mynd. Hin únítaríska stefna er, að prófa
alt og trúa því sanna — engu öðru þarf að trúa — og þegar Sann-
leikurinn vex, þá að taka því með fögnuði sem merki um fram-
för og þroskun mannsins.