Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1926, Page 14

256
Eiríkur Albertsson:
IÐUNN
gera heiðara og hreinna á sínum nýja veitvangi? Enn
sem komið er hefir flokkurinn verið áhrifalítill, enda
virtist takmarkið dálítið óljóst: Við þráum eitthvað betra,
þótt ummælin séu fögur og einlæg játning góðs manns.
En játningin sýnir ótvírætt, að eitthvað meira en lítið er
að í íslenskum stjórnmálum.
Nú hefir verið farið nokkrum orðum um ýmsa galla í
íslensku stjórnmálalífi. Fljótt hefir verið yfir sögu farið
og að mestu aðeins stiklað á hæstu hnjúkum. En ef
skygnst er eftir dýpstu orsök ávirðinganna er hún sú,
að stjórnmálalífið skortir leiðsögu.
Eg man eftir atviki frá síðasta vetri héðan úr Reykja-
vík, sem bendir í þessa átt. Eg var staddur hér á Stúd-
entafélagsfundi. Rætt var um stjórnmál. Tveir mektar-
menn, sinn úr hvorum helstu andstæðuflokkunum póli-
tísku, leiddu þar saman hesta sína. Rætt var um mikið
vandamál, hvernig mætti haga atvinnulífinu svo að eng-
inn liði skort. Um það mál átti að ræða með heilagri
alvöru. Annar ræðumaður, sem var atvinnurekandi í stór-
um stíl, hélt því fram að hann myndi kosta kapps um
að skila börnum sínum, er hann félli frá, meira auði, en
honum hafði verið fenginn í hendur af sínu foreldri. Og
gerðu allir það, taldi hann þjóðarhagnum vel borgið.
Hinn áleit að atvinnurekandanum bæri að láta verka-
menn sína fá hlutdeild í arði sínum. En nú vildi svo til,
að sá, sem þannig mælti, rak líka atvinnu. Sá, er atvinnu
rak í stórum stíl, hélt þá því fram, að honum bæri þá
samkvæmt sannfæringu sinni og lífsskoðun að gefa þeim
sem þyrftu, þann arð, er hann kynni að hafa af atvinnu
sinni. Vitanlega var full samkvæmni í því og hefði mátt
ætla, að hinn hefði kannast við að svo væri. En það
fór fjarri því. Svar hans var nákvæmlega á þessa leið: