Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1926, Blaðsíða 75

Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1926, Blaðsíða 75
IÐUNN Ritsjá. 317 má kannske, að hann skorti dramatiskan kraft, en þó er sagan dramatisk. Rithöfundur hefir sagt við mig, að sagan sé of losara- leg. Bygging hennar hefði gjarna mátt vera dálítið traustari. En aðgætandi er, að sagan er endurminningar, og þar er eðlilegt að minningaleiftranna gæti. Sá sami rithöfundur taldi það líka galla, að í sögunni gnæfði enginn hár tindur — fjall — upp af láglendi hennar. M. ö. o.: Dramatiskan kraft vantaði í söguna. Það er satt, í söguna vantar þetta „dramatiska fjall “, en það gerir ekkert frá listrænni hlið, því að hún á hið dramatiska djúp. Sagan lýsir hvernig mannúðar- og réttlætis-tilfinning ungrar stúlku vaknar, hversu sárt hana tekur til olnbogabarna lífsins. Hún sér veiluna í siðferðis- og réttlætis-vitund þjóðarinnar, — eins og þjóðin lifir nú lífi sínu. Unga stúlkan vill bæta úr meinunum. Hún er vinsæl, efnamennirnir vilja fá henni fé í hendur til Iíknarstarf- semi. Hún kemst á snoðir um, að féð er blóðpeningar. Efna- mennirnir taka þúsundirnar frá vesalingum þjóðfélagsins með sömu hendi sem þeir gefa aftur með tugina, jafnvel hundruðin til þess að eiga vís hin æðstu sæti í opinbera þjóðlífinu, — til þess jafn- vel, að þeir séu skoðaðir riddarar rétttrúnaðarins og beri stimpil kristindóms og mannúðar á enni sér. Með hárfínni nákvæmni er því lýst, hvernig sundin lokast smátt og smátt fyrir henni. Með hárfínni nákvæmni er því lýst í sögu þessarar ungu konu, hvernig réttlátustu og bestu mennirnir eru bornir ofurliða í viðleitni þeirra til að gera lífið réttlátt, satt og fagurt, vegna þess að þeir eiga ekki lund til að ganga inn á leið samninganna við þá aðilja lífs- ins, sem ekki eru nógu andlega skyldir takmarkinu, sem hinir réttlátu mannúðarmenn keppa að. Þá er takmörkunin eina Ieiðin sem fær er. Draga sig inn í skelina, og skelin lokast, en lífið stakk flís sinni inn í hana áður en hún lokaðist. Sársaukinn er þar geymdur, þó að flísin sjáist ekki lengur, en það veit skelin. Unga stúlkan flýr að lokum — flýr frá foraði yfirdrepskaparins og hræsninnar. Hún flýr heimili foreldra sinna — elskulegt og gott heimili að mörgu leyti — flýr það af því að inn í það höfðu líka læst sig hendur hins sjúka þjóðlífs og bælt niður með misk- unnarlausri harðneskju réttlætistilfinningu föður hennar, eða öllu heldur: kraft hans til að framfylgja réttlætinu. Og þar er komið að því dramatiska í sögunni. Þegar hún veit hve alt er fúið og andstyggilegt, ætlar hún að knýja föður sinn „til að ganga á veg- um sannleika og réttlætis". Þar er aödragandinn að „fjallinu",
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Iðunn : nýr flokkur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.