Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1931, Side 13

JÐUNN
Skáldsögur og ástir.
323
TTiilli manna, sean þó lifa samtímis og eru sömu þjóðar.
Ég Ias bókina jafnskjótt og eintak hafði af tilviljun
borist hingað, og mér hvarflaði í hug við lok lesturs-
ins, að ekki væri ólíklegt, að framtakssamar íslenzkar
konur sendu höfundinum þakkarávarp fyrir bókina.
En nú virðist svo, að það sé einkum kvenþjóðin, sem
hellir úr skálum reiði sinnar í stáð þess að votta þakk-
læti sitt.
Og þó held ég, að þessi misskilningur sé ekki tilefn-
islaus eða stafi eingöngu af sljóieika. Svo hefir viljað
til, að ég hefi lesið töJuvert af skáldskap eftir íslenzk-
ar konur undanfarið. Eitt yrkisefni er yfirgnæfandi.
Langsamlega mest er ort um óhamingjusamar ástir, um
miskunnarlaus örlög eða ástæður, er hnupli frá konunni
hamingju ástarinnar. Fyrir því virtist ekki óeölilegt,
að þessar söm.u konur tækju með samúð við riti, sem
fjallaði um baráttu frægrar stúlku í sögu vorri fyrir
ást sinni við ofurefli — drottnunargjarnan föður og
rangsnúið aldarfar.
En það hefir farið töluvert á annan veg. Viðtöikurnar
hafa ekki verið þakklæti, heldur alvarleg gremja. Og
að öllu samanLagöu má segja, að gremjan stafi aðallega
af einu. Hún stafar af því, að höfundurinn skyldi ekki
láta Daða fleka Ragnheidi. Ef sagan hefði verið samin
um þessa þungamiðju, að sakleysið hefði verið látið
vélast af karlmanni, þá hefði henni verið vel tekið.
Þetta er vissulega eftirtektarvert atriði. Kvenfólk
hugsar áreiðanlega eins mikið um og lifir og hrærist,
í ástamálum eins og karlmenn, en þó er þeim mjög
nauðugt að kannast við það fyrir sjálfum sér, að kven-
maðurinn sé kynferðileg vera.
En Kamban er sannfærður um þaö. Bók hans ber
það enn fremur með sér, að hann er alvarlega trúaður