Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1929, Side 63

Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1929, Side 63
IÐUNN Menning, sem deyr? 57 lag, í ótal krókum og bugðum, en er þó ávalt og alls- staðar sama fljótið, er leitar að ósi, hversu óralöng sem leiðin kann að vera. Spengler brýtur algerlega í bág við þessa heimsskoð- un. í orðinu »mannkyn« liggur engin söguleg hugsjón falin, ekkert áform; maðurinn á sér ekkert markmið, frekar en fiðrildið eða blómið. »Mannkyn« er ekkert annað en innantómt orð. Því er ekki heldur til nein ó- slitin þróun í menningu; ein menning er ekki til, heldur margar. Menning hefst hjá einhverri þjóð eða þjóðum einhversstaðar á hnettinum, þar sem skilyrði eru fyrir hendi; hún vex upp, eins og jurt úr gróðurmold. Menn- ingin grær, þroskast, nær hámarki sínu, hnignar, visnar og deyr. Hin ýmsu menningartímabil í sögunni eru hvert um sig öðrum óháð, eins og ein jurt er annari. Ein menning tekur ekki arf eftir aðra. Það kann að líta svo út, en er ekki annað en blekking. Menning, sem sjálf er orðin þur og skrælnuð og ófrjó, getur tekið upp á því að apa eftir annari, skreyta sig lánuðum fjöðrum. En hún fær engan nýjan lífskraft við það. Menning er Hfandi vöxtur, sjálfstæður, sérkennilegur, út af fyrir sig. Mörg menningartímabil hafa gengið yfir þessa jörð, ým- ist hvert á eftir öðru eða hvert við hliðina á öðru. Hvert þeirra á sína sögu, sína þróun; ekkert þeirra hefir haft áhrif á örlög allra þjóða, ekkert þeirra á frjókraft fyrir alla tíma. Þegar menningin hefir tæmt þá möguleika, sem með henni búa, visnar hún og deyr og er úr sögunni. Heimsmenning, er svo að segja umlyki alt »mannkyn«, hefir aldrei verið til. Spengler nefnir átta aðskildar menningaröldur, sem risið hafa á ýmsum stöðum á hnettinum og sögur fara af. Assyriska menningin og sú egypzka hefjast báðar um 3000 f. Kr. við fljótin Eufrat og Níl. Um 1500 f. Kr.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Iðunn : nýr flokkur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.