Kirkjuritið - 01.07.1937, Page 32

270
Ásmiindur Guðnnmdsson:
KirkjuritiÖ.
standa eins og á mörkunum milli pess að vera beinar
sögur um Jesú — eða lcenning hans. Þser eru eins og
men, sem gimsteinar — orð Jesú — eru greyptir i. Þeg-
ar menn mintust orðanna, fylgdi sagan með. Sönnt
hvatirnar, sem réðu því, að orðum Jesú var safnað, urðu
]tví einnig valdandi, að tekið var að safna „dæmunum".
Þau höfðu einnig að geyma orð eilífs lífs og áttu að
verða mönnum regla og mælisnúra fvrir breytni þeirra.
Þau hafa ekki verið lítil kvisl erfðakenningarinnar,
heldur mynda þau og orð Jesú og píslarsaga lians sam-
eiginlega höfuðálinn. Það sést glögt á því, hve mikið
Itefir varðveizt af þeim Idutfallslega við annað efni guð-
spjallanna. Og hak við það má enn sjá eins og í móðu,
hvernig fjöhli fólks hefir leitasl við að geyma þennan
arf sem itezt og ávaxta hann með þvi að gefa öðrum
hann með sér. En þess er þó ekki að dyljast, að mestur
hluti „dæmanna“ og orða Jesú vfirleitt er hulinn mistri
liðinna alda.
Engin ástæða er til þess að ætla, að þau „dæmi“, sem
hafa orð Jesú að þungamiðju, séu færð seinna i letur en
fyr seg'ir um orð ltans alment. Má g'jöra ráð fyrir, að
allmikið hafi þegar verið ritað um miðja 1. öld. Næsta
stigið var að raða dæmunum saman og t'Iokka þannig,
að þau veittu sem samfeldasla fræðslu og yrðu sem öfl-
ugust til sóknar og varnar kristninni. Með því móti
yrðu þau áhrifameiri en livert einstakt um sig'. Þetta er
ekki ágizkun ein, svífandi í lausu lofti, þvi að í Mark.
rná sjá glöggvar menjar þess. í Mark. 2, 1—3, fi er
fimni „dæmum“ raðað saman og fast ofið, þannig að
stígandi verður í frásögninni. Mótspyrnan gegn Jesú og
fjandskapur til hans magnast meir og' meir. I sögunni
um lækningu Iama mannsins kemur mótspyrnan ekki
berlega í ljós, heldur hugsuðu fræðimennirnir í hjörtum
sínum (2, 7): „IJví mælir þessi maður svo? Hann guð
lastar. Enginn getur fyrirgefið syndir nema einn, það
er Guð“. í næstu sögu hera þeir fram ásökun á Jesú við