Kirkjuritið - 01.06.1962, Side 12
250
KIRKJURITIB
þrá og hrifningu, sem gefur byr uiulir vængi þeirra aiullegu
krafta, sem lyfta okkur hæst“.
Sú æska, sem þannig er lýst, gat verið virðingarlítil og
óhlýðin gagnvart liinum eldri og örbirg af peningum, en samt
rík með sjálfri sér. Ekki voru þessir draumar sízt um upp-
byggingu eða gjörbyltingu á sviði félagslífs og stjórnmála.
Nú er sá hugmyndaheimur hruninn að meira eða minna leyti,
brunninn upp í logum styrjaldanna og orðinn tortryggilegur
sem einveldisstefnur nútímans, sem eru frumþættir kalda
stríðsins. Það er því naumast furða, þótt unga fólkið líti á
okkur sem vesæla sjálfsblekkjendur, sem ekki sjái Iianda sinna
skil og geti livorki greint stefnu né takmark svo að af viti sé.
En þrátt fyrir allt, við áttum þó æskudrauma, sem kannske
aldrei liafa rætzt, ef við erum lireinskilin. En þeir voru samt
og komu fram sem trú á tilgang lífsins og samfélagsins. Og
játning og kjarni þessara æskudrauma birtust í orðum Long-
fellows, er hann segir:
„Líf er vaka gimsteinn gœSa
GuSi vigt en ekki mold“.
Og viðleitni þessarar játningar í framhaldinu:
„Frarti til starfa, fram til starfa
flýjum aldrei skyldubraut“.
En einmitt þarna er munur á nútíma æskunni mestur. Þetta
glæsilega fólk, sem oft getur reynzt svo duglegt, framsækið og
verklagið, byggt upp lieilar íbúðir og lieil borgarhverfi í frí-
stundum sínum og gengið fram í krafti bæði á landi og sjó,
það hlær að draumum og hugsjónum þeim, sem fyrri tíma
æskulýður átti. Og að vissu leyti er það von. Þessar rómantísku
draumsýnir hafa svo margar reynzt liillingar og blekkingar í
hörðum átökum þessarar atomaldar, með styrjöldum sínum
og eyðingu. Við munum tíma þegar fasismi, kommúnismi og
nazismi gátu verið ungu fólki heilagar hugsjónir til að gera
veruleika í samfélaginu. Nú vitum við ekkert viðbjóðslegra
skammaryrði en nazismi og nazisti um verstu tegund heimsku
og grimmdar, og sálarleysi og guðleysi kommúnismans ógnar
frelsi og framtíð hins vestræna lieims, að flestra dómi.