Nýjar kvöldvökur - 01.07.1935, Síða 28

Pierre Mille:
Járn-María.
Saga þýdd af Friðrik J. Rafnar.
(Niðurl.).
Arin liðu. Járn-María tók eftir því með
nokkurskonar barnalegri undrun að þrek-
ið og kjarkurinn, sem hún hafði fundið
svo mikið til, var smátt og smátt að
þverra. Hún fór að verða einhvernveginn
svo gráleit á gagnaugunum og umhverfis
augun og eyrun. Þar við bættust alls-
konar þjáningar, sem hún fyrirvarð sig
fyrir, og tæplega kom sá dagur, að hún
hefði ekki hitasóttarroða í kinnum, þeg-
ar kvölda tók.
Læknirinn kallaði þetta hitabeltis »ane-
mi«. Það er orð, sem lærðu mennirnir
nota, en þýðir ekki annað en löngun til
að deyja, enda er dauðinn hinn sjálf-
sagði endir slíks ástands. En það er hæg-
ur og rólegur dauðdagi; menn deyja
biátt áfram af því, að menn eru of
þreyttir til að lifa og vilja sofa; menn
finna ekki til allra minnsta ótta við
dauðann. Menn deyja af því, að það er
auðveldara, en að berjast lengur viö
máttleysið,' sem hefir heltekið allar taug-
ar. Jafnvel ungir og sterkir menn, sem
búast mætti við að sýndu einhverja mót-
spyrnu, tapa öllum áhuga og tærast upp,
þegar þeir verða fyrir þessari sýki. Þetta
kalla þeir hitabeltis »anemi«- María
tærðist upp.
Ástand hennar fór síversnandi. Eftir
daginn, sem henni var sýndur svo mikill
heiður, var eins og allur friður væri flú-
inn úr sálu hennar. Allt virtist vera ger-
breytt í umhverfi hennar og hún þekkti
ekki sjálfa sig lengur. Bærinn óx hröð-
um skrefum. Það voru byggð skrautleg
hús með hjöllum og svölum. En það sem
henni gekk verst að sætta sig við, var
hve margir settust að í bænum, sem ekki
voru í hernum. Þessir óeinkennisbúnu
menn voru að komast í meiri hluta.
Margar fjölskyldur höfðu komið frá
Frakklandi, en kæmi það fyrir að María
rækist á einhverjar franskar konur, þá
sneru þær sér undan með fyrirlitningu.
Það var reist stjórnarbygging, sjúkra-
hús og kirkja úr múrsteini; prestur við
hana var faðir Felix, sem áður var und-
irforingi við blökkumannaherdeild. Þeg-
ar sjúkrahúsið var vígt, var henni send-
ur aðgöngumiði að hátíðahöldunum,
henni var sýnt rúmið, sem hún hafði gef-
ið; hún' var meira að segja nefnd k, nafn
í hátíðarræðunni. En það var nú ekki
nema rétt svo, því að nú var öldin önnur,
bærinn breyttur og kominn í álit, og nú
voru þar komnar heiðarlegar konur. Þess-
ar heiðarlegu konur var Maríu alveg
sama um, en það sem hana tók sárast
var, að við fótagaflinn á rúminu sat
kvenmaður, sem var hjúkrunarkona. Það
hefði henni aldrei dottið í hug! Svona
átti það nú að enda; framvegis átti hún
aldrei að verða annað en Járn-María,
vændiskonan. Ef til vill hefur hún aldrei
skilið stöðu sína í lífinu, en nú fylltist
hún af ósegjanlega þungbærri tilfinn-
ingu, sem rændi hana öllu öryggi og sið-
ferðilegu jafnvægi. Líkamlegur lasleiki
hennar jók líka á hina óbærilegu lífs-