Nýjar kvöldvökur - 01.07.1935, Blaðsíða 29
JÁRN-MARÍA
123
þreytu, sem hún nú á engan hátt gat
sigrað.
Loksins hlotnaðist henni sú náð að fá
að deyja þjáningalaust. Hún dó á síðasta
degi föstumánaðar Múhameðsmanna, þeg-
ar dimmt var orðið, einmitt á þeim tíma,
þegar negrarnir, sem tekið hafa margir
Múhameðstrú, bíða með mestri óþreyju.
Sólin var gengin til viðar, en allur vest-
ur himininn var eins og baðaður í gulli,
þó að máninn væri kominn upp á austur-
loftið. Það var rétt að hann sást á dimm-
bláum himninum. Þá heyrðust snögglega
löng fagnaðaróp um allt umhverfi bæjar-
ins; fólkið var að fagna komu mánans,
sem tilkynnti að nú mætti byrja þessa
næturhátíð. Frá hinum gráu byggingum
úthverfanna komu hópar af hofgyðjum
lostaseminnar, skreyttar í dansinn, reiðu-
búnar til að framkvæma hinar leyndar-
dómsfullu siðvenjur þessarar nætur, inn-
fæddar konur, fátækar, ærusviptar þjón-
ustumeyjar lastanna, stéttarsystur Járn-
Maríu. Þær söfnuðust saman í stórhópa,
maður heyrði glamrið í koparhringunum,
sem þær báru um öklana. Það lék bros
um varir Járn-Maríu, þegar hún hugsaði
um, að nú mætti hún þó hvíla sig um ald-
ur og æfi. Hún hafði ekki viljað taka á
móti prestinum, en þegar hjúkrunarkon-
an kom, ætlaði hún alveg að ganga af
göflunum og jós yfir hana þeim orðum,
sem bezt er að endurtaka ekki hér. Hún
var engin viðhafnarkona, ekki einu sinhi
heiðarlegur kvenmaður, og því verður
skiljanlegt að hún Iétti á hinni þraut-
píndu sál sinni og vægi ekki orð sín á
gullvigt.
En hinn fyrrverandi undirforingi í
blökkumannaherdeildinni, sem snúið hafði
baki við framtíðar virðingarstöðu í hern-
um, til þess að gerast þjónn kirkjunnar,
þekkti fyrra líf hennar of vel til þess
að reiðast henni. Hann krafðist þess, að
líkami Járn-Maríu, sem nú var hreinsað-
ur í dauðanum, fengi kirkjulega greftr-
un. Það fylgdu henni allir, sem áður
höfðu þekkt hana. Og við vitum, hvernig
kynni það voru. Allir þeir sem lifað
höfðu pestina miklu af, fylgdu Maríu til
grafar og faðir Felix hélt h'kræðuna yfir
henni. Hann sagði að hún hefði átt allar
dyggðir, nema þá eina, sem eigingirni og
syndugleiki mannanna hefði kæft. Og af
því að faðr Felix var vafalaust eini mað-
urinn í líkfylgdinni, sem engin kynni
hafði haft af Járn-Maríu áður, var hann
líka vafalaust allra þeirra bezt fallinn til
þess að fela sálu hennar miskunn Guðs á
vald.
Það er nú raunar faðir Felix, sem hef-
ir sagt mér þetta allt. Hann er nú ef til
vill ekki vanur að segja frá, en ég hef
skrifað þetta niður, án þess að bi'eyta
nokkru eða bæta við. Ég endurtek þessa
einföldu sögu, eins og mér var sögð hún
og ég mundi skammast mín fyrir að
fegra hana eða bæta við einu einasta
orði, sem ekki væri satt.
Nú er aðeins eftir að segja frá einu
merkilegu, sem ég veit þó naumast hvern-
ig ég á að koma orðum að. Svertingjarn-
ir eru vegna menntunarleysis síns ákaf-
lega gjarnir á að sjá í öllu undur og yfir-
náttúrlega hluti. Þeir voru ekki ánægðir
með að helgiathöfn sú, sem framkvæmd
var við útför hinnar góðu dísar, skyldi
ekki vera framkvæmd oftar. Þeir reistu
því einskonar turn á gröf Járn-Maríu,
sem gerður var úr þurrkuðum leir. Og
til þess að enginn vafi skyldi leika á þvi
að þama hvíldi Járn-María, hin góða dís,
sem vafalaust mundi eftir dauða sinn
halda áfram að gera undur og stórmerki,
settu þeir efst á turninn líkneski af
henni, gert úr hörðum við. Negrarnir eru
engir listamenn; þeim datt heldur ekki
í hug að halda því fram að líkneskið væri
í minnsta máta líkt hinni látnu. En samt
sem áður tókst þeim að gera það þannig
16*