Sjómannadagsblaðið - 01.06.1982, Page 28

verður mér hugsað til þess, sem
gerðist tveim dögum áður, en það
tengist þessu atviki nokkuð.
Svo var mál með vexti, að þetta
var fyrsta vertíðin, sem Jón var
vélamaður. Ég hafði verið véla-
maður þarna árið áður, en nú
hafði verið sett í bátinn ný vél,
Skandía og það vildi svo til, að
vélin bræddi úr sér tvisvar sinn-
um. Vildi pabbi kenna Jóni bróð-
ur um þetta. Hann væri svo ungur
og hefði ekkert vit á þessu og ætl-
aði að fá sér annan vélamann á
bátinn. Úr þessu varð mikið hark,
því við sögðum gamla manninum,
að hann skyldi bara velja á milli
þess að skipta um vélamann og
sona sinna, því ef Jón yrði látinn
fara, færum við af heimilinu. Og
það stæði.
Jón blandaði sér ekki í þessi
mál, vissi ekki einu sinni um
þessar orðræður. Við töldum, að
ef Jón væri látinn hætta í vélinni,
þá myndi það skaða hans framtíð
og enginn maður myndi framar
trúa honum fyrir vélgæslu. Við
töldum okkur hafa vissu fyrir því,
að óhöppin með nýju vélina hefðu
ekki verið honum að kenna. Og
það varð úr að hann varð að gefa
eftir — og víst eins gott, því ef Jón
hefði ekki verið til staðar, þegar
Sigríður fór upp í klettana, er ekki
gott að spá hvað gerst hefði. Það
munaði því aðeins tveim dögum
að Jón yrði ekki þarna með.
— Og hvað með Jón?
— Jón bróðir varð áfram á
Sigríði, þótt það yrði nú skammur
tími, eins og fram kom, en á hinn
bóginn hélt hann áfram sjósókn
og vélstjóm og við bræðumir vor-
um saman til sjós og í útgerð í 30
ár eftir þetta. Hann býr í Vest-
mannaeyjum.
Vonin keypt frá Noregi
— Sama ár og Sigríður fórst, þá
keyptum við okkur svo bát frá
Noregi, eða þá um haustið. Vor-
um við fjórir, sem keyptum þenn-
26 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
an bát en einn gekk fljótlega úr
skaftinu. Þetta var Vonin. Nú, hún
varð síðan upphafið að þriggja
áratuga sjósókn okkar bræðra.
Vonin var 26 tonn og hana átt-
um við í 17 ár, en létum þá smíða
nýjan bát í Vestmannaeyjum.
Við keyptum Vonina 1929, síð-
asta árið fyrir kreppuna og vorum
heppnir. Við fiskuðum vel og út-
koman varð það góð, að við gát-
um borgað bátinn að mestu leyti,
sem var eins gott, því nú fóru
erfiðir tímar í hönd. Hélst það basl
allt þar til stríðið kom. Við vorum
að allt árið. Oftast á dragnót, og
reyndum að leggja upp fisk hvar
sem var. Fiskuðum á erlenda tog-
ara, lögðum upp hjá Steingrími í
Fiskhöllinni, sem var prýðismað-
ur. Og einhvemveginn blessaðist
þetta, og í raun og veru máttu allir
prísa sig sæla, sem náðu því að
halda í horfinu.
Fiskverð féll gífurlega og er
óþarfi að rekja þá sögu hér. Hún
er svo þekkt.
Minnisstæð sjóferð
— Hvað er minnisstæðasti róð-
urinn frá þessum árum?
— Ég veit það nú eiginlega
ekki, en líklega er það róður í
páskavikunni 1933, en þann at-
burð hef ég skráð.
Á skírdag, 13. apríl 1933, lögð-
um við á gömlu Voninni á stað
snemma morguns í róður, til að
vitja um netin. Veðurspáin mun
hafa verið vaxandi suðaustanátt
þegar á daginn liði, — hvassviðri
og snjókoma síðdegis.
I birtinguna var komið að net-
unum og er þá kominn frískur SA
vindur. Strax var byrjað að draga
og tvær 15 neta trossur dregnar
inn, án þess að leggja þær aftur.
Samt var afli mjög góður, sérstak-
lega í þær miðjar. Nú er þriðja
trossan dregin, sú lá í norður og
suður þétt vestan við imikinn
hraunstand, — og hún lögð á
sama. Þá var farið í fjórðu tross-
una og þá síðustu, því þá var há-
markið að hafa 4 trossur. Hún lá
sömu stefnu og þriðja trossan,
nema þétt austan við standinn.
Þessi trossa var einnig lögð á
sama.
Nú var lestin orðin full upp í
lúgukarm og er þá ekki annað
eftir en leggja 2 fyrstu trossumar á
sama og þær voru dregnar upp af:
aðra sunnan við standinn til vest-
urs og hina þétt með honum að
norðan í sömu stefnu. Lágu því
tvær seinna lögðu trossurnar í
þverkross yfir þær sem lágu aust-
an og vestan við standinn, og hann
því milli allra trossanna — inni-
byrgður í ferhyrning af netum.
Þegar við drógum þarna fyrst, 9.
apríl, hafði ein trossan lent yfir
fyrrnefndan stand, og slitum við
þar niður 3 net. Setti ég þá bauju á
standinn í þeim tilgangi að ná
netunum upp við tækifæri. Þessi
bauja stóð þama til 27. apríl, er
við tókum netin upp. Þá var að
verða tregt og því skipt yfir á lín-
una.
Eftir þennan hálfa mánuð, sem
við höfðum netin í sjó, gáfu þau
okkur 23465 fiska, eftir afla-
skýrslu minni. 13 daga var dregið,
páskadagarnir gengu úr og 25. og
26. apríl. Þar sem þetta var allt
saman hraunafiskur eins og hann
gerðist þá, með afbrigðum vænn
— þá voru ekki neinir ókynþroska
stútungar — hef ég áætlað þetta
230 tonn upp úr sjó, því stundum
þurfti ekki 100 í tonnið. Á þessum
tíma var fiskurinn talinn en ekki
vigtaður. Það var seinna.
Heimsiglingin
Þá er að segja frá heimsigling-
unni þennan skírdag. Stefnan var
tekin norðan Smáeyja milli
Dranga, sunnan Litlaboða, sem er
suður af Þrídröngum. Þungt var í
móti að sækja; komið rok og
snjóslitringur en tiltölulega sjólít-
ið. Gamla Vonin var mjúk í mót-
stími og átti til að renna sér í öld-
una og vera blaut á framendann.