Sjómannadagsblaðið - 01.06.1982, Blaðsíða 29

Sigríður VE 240. Fyrsti vélbáturinn, sem Vigfús útgerðarmaður í Holti eignaðist en það
var árið 1907.
Sem fyrr segir var lestin full af
fiski og Vonin því vel þunguð, —
var hún því oft hálf lunningarfull.
Það kom þó ekki að sök, því
lensportin voru stór og góð og
rann vel út af henni. En verst var
að koma vildi leki með kinnung-
unum að ofan, ef þeir urðu fyrir
einhverju hnjaski, sem oft vildi
verða við bryggjur. Gamla Vonin
var orðin 24 ára gömul. í þá daga
þóttu norskir bátar ekki sterk-
byggðir, en voru yfirleitt taldir
mjög góðir sjóbátar, og það var
gamla Vonin. Og vegna svona
leka hafði lensidælan nú vart
undan.
Rétt fyrir dimmumótin var
komið undir Eiðið og veðrið þá
orðið það hart, að tvísýnt þótti að
leggja í Flóann og komast í höfn.
Eins og kunnugt er, var þessi leið
erfið í SA-veðrum, oft tvísýn og
jafnvel ófær. En við gosið 1973 er
mér sagt að þetta hafi gjörbreyst
til batnaðar.
Ég hafði fullan hug á að ná í
höfn, ef mögulegt væri. Við Eiðið
var stoppað lítinn tíma, þar sem
hreinsuð var lensidæla og annað í
vél yfirfarið og gengið úr skugga
um að allt væri í lagi. Ofan dekks
var allt lagfært og betur bundið,
eftir því sem með þurfti. Síðan
ákvað ég að halda í Faxasund og
kanna útlitið, enda þótt mér þætti
hæpið að takast mætti að komast í
höfn. Ég þóttist hafa í bakhönd-
inni að snúa aftur undir Eiðið, ef
mér litist ekki á sjólagið austanvið.
Þegar farið var framhjá Lat og
Faxa fannst mér grilla sæmilega í
klettana, þó farið væri að bregða
birtu, enda má alveg skríða þar
með landinu. Þegar komið var vel
austur úr sundinu herti bylinn, og
veðrið var í sínum versta ham.
Óhætt er að segja að skyggni var
ekkert og sjólagið, — þó ekkert
sæist, — var óskaplegt.
Feginn hefði ég nú viljað geta
notað áform mitt um að snúa
aftur, en fannst eins og á stóð
óráðlegt að leggja bátinn undir
flatt og Faxasund ekki breitt, ef
eitthvað færi úrskeiðis á snún-
ingnum. Hættumar voru á bæði
borð, — Faxasker annars vegar og
Faxanefið hins vegar. Mátti því
ekki mikið útaf bera, ef komast
ætti vestur úr sundinu. Ég tók því
þann kostinn, þó ekki væri hann
góður, að halda áfram. Ekki mátti
keyra vélina mikið vegna sjóanna,
sem helltu sér hver af öðrum
framanyfir bátinn, og varð alveg
að slá af þegar hörðustu hnútarnir
skullu yfir.
Það var ógemingur að gera sér
grein fyrir hvort nokkuð miðaði
áfram, samt vonaði ég og hélt að
eitthvað miðaði í áttina.
Leki kemur að bátnum
Allt í einu rekur Jón bróðir
hausinn upp úr vélarhúslúgunni,
sem var aftantil í stýrishúsinu hjá
mér, og segir að mikill sjór sé
kominn í bátinn. Annaðhvort sé
lensidælan stífluð eða lekinn sé að
aukast. Þar með var hann horfinn
niður aftur.
Einhvem veginn tókst að kalla
hásetana til dekks, og meðan þeir
voru að koma sér að dælunni sló
ég alveg af rerðinni, en reyndi sem
ég gat að halda bátnum sem best
uppí.
Þegar allir hásetamir voru
komnir upp á dekk, nema Guð-
laugur bróðir minn, sem var
kominn í lúkarskappann, ríður
þessi feikna brotsjór yfir bátinn
framanfrá og langs aftureftir
honum og fannst mér hann um
leið hnykkjast afturábak og vera
að stingast niður á afturendann.
Eftir brotið svamlaði ég í stýris-
húsinu hálffullu af sjó, en enginn
af 5 eða 6 mönnunum, sem á
dekki voru, losnuðu við bátinn, þó
ótrúlegt sé. Ekki stoppaði vélin við
áfallið, gat ég því sett á ferð og
samstundis slegið bátnum undan,
þó lunningarfullur væri.
Fljótt rann út af bátnum við
ferðina, og var nú settur út poki
með tvisti og smurolíu, til að lægja
brotsjóina. Svona pokar komu oft
að góðu gagni, og einnig þama.
Ekki vissi ég fyrr en í land var
komið að lúkarskappinn hafði
farið af við áfallið. Þá sagði Guð-
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 27