Sjómannadagsblaðið - 08.06.1986, Qupperneq 86

84
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Rudyard Kipling
HVERNIG KOKIÐ Á HVALNUM
VARÐ ÞRÖNGT
Langt úti í hafi, börnin ung og smá, var einu sinni
hvalur, og hann borðaði fisk. Hann borðaði ýsur ogjýs-
ur, og hámerar og vogmerar, og skrápflúrur og kollúrur,
og þyrskling og brisling, og hina snúandi, smjúgandi,
dansandi, glansandi ála. Alla fiska, sem hann fann, hvar
sem var í hafinu, borðaði hann með munninum —
svona! Að lokum var aðeins einn einasti lítill fiskur eftir
í öllu hafinu, og það var kænn lítill fiskur, og hann synti
rétt fyrir aftan hægra eyrað á hvalnum, til þess að vera á
óhultum stað. Þá reis hvalurinn upp, settist á sporðinn
og sagði: „Ég er svangur." Og hinn kæni litli fiskur sagði
með kænlegri röddu: „Tígulega, göfuga sjávarspendýr,
hefur þú nokkurn tíma borðað mann?“
„Nei,“ svaraði hvalurinn. „Hvernig er hann á bragð-
ið?“
„Fyrirtak," sagði kæni litli fiskurinn. „Fyrirtak, en
beizkur."
„Sæktu mér þá nokkur stykki,“ sagði hvalurinn og
þeytti sjóinn með sporði sínum, svo að freyddi um hann
allan.
„Einn er nóg í einu,“ sagði kæni litli fiskurinn. „Ef þú
syndir norður á fimmtugasta stig norðlægrar þreiddar og
fertugasta stig vestlægrar lengdar,“ (þetta eru galdraorð)
„þá munt þú finna þar sjómann, skipbrotsmann, sem
situr á fleka úti á reginhafi, og er ekki í neinum fötum,
nema einum bláum segldúksbuxum, og hefur axlabönd“
(þið megið ekki gleyma axlaböndunum, bömin ung og
smá) „og sjálfskeiðing. En það er ekki nema sanngjarnt,
að ég segi þér frá því, að þetta er með fádæmum snarráð-
ur og ráðsnjall maður.“
Tcikningarnargerði Kipling.
Svo synti hvalurinn og synti, unz hann var kominn
norður á fimmtugasta stig norðlægrar breiddar og fer-
tugasta stig vestlægrar lengdar, og þar fann hann einn
einasta einmana sjómann, skipbrotsmann, sem sat á
fleka úti á reginhafi, var ekki í neinum fötum, nema ein-
um bláum segldúksbuxum, og hafði axlabönd (þið verð-
ið umfram allt að muna eftir axlaböndunum, bömin ung
og smá) og sjálfskeiðing. Og hann var að sulla með tán-
um í sjónum. (Vegna þess, að hann var með fádæmum
snarráður og ráðsnjall maður, hafði móðir hans leyft
honum að fara á sjó, annars mundi hann aldrei hafa far-
ið.)
Þá glennti hvalurinn upp ginið, meira og meira og
meira, þangað til það náði næstum aftur að sporði, og
hann gleypti skipbrotsmanninn og flekann, sem hann sat
á, og bláu segldúksbuxurnar hans og axlaböndin (sem
þið megið ekki fyrir nokkum mun gleyma) og sjálfskeið-
inginn — hann slumsaði þetta allt saman ofan í hlýja,
dimma matarskápinn, sem hann hefur innan í sér, og svo
smjattaði hann með vörunum — svona! — og sneri sér
þrisvar sinnum í hring á sporðinum.
En þegar sjómaðurinn, sem var með fádæmum snar-
ráður og ráðsnjall, varð þess var, að hann var kominn
ofan í hlýja, dimma matarskápinn innan í hvalnum, þá
fór hann að hoppa og skoppa og stappa og klappa og
özla og gösla og emja og lemja og smella og skella og arga
og garga og brokka og skokka og fetta sig og bretta sig og
dansa trítlvals, þótt hann hefði heldur átt að láta slíkt
ógert á þessum stað. Og hvalnum varð ákaflega bumbult
af öllum þessum látum. (Þið eruð þó víst ekki búin að
gleyma axlaböndunum?)
Þessi mynd er af hvalnum, þegar hann er að gleypa sjómann-
inn, sem var með fádæmum snarráður og ráðsnjall, og flekann
hans og sjálfskeiðinginn og axlaböndin, sem þið megið ekki
gleyma. Þið getið séð hnappana á axlaböndunum og sjálf-
skeiðinginn fyrir neðan þá. Sjómaðurinn situr á flekanum,
sem hefur lotið á hliðina, svo að þið sjáið víst ekki mikið af
honum. Hvíti hluturinn við vinstri hönd sjómannsins er spýta,
sem hann var að reyna að róa flekanum með, þegar hvalurinn
kom syndandi. Þess konar spýta er kölluð greypirá, sjómað-
urinn skildi hana eftir fyrir utan, þegar hvalurinn gleypti
hann. Hvalurinn hét Gleypir, og sjómaöurinn Alfur Kálfur
Hálfsson. Hinn kæni litli fiskur felur sig undir kviðnum á
hvalnum, þess vegna gat ég ekki látið hann sjást á myndinni.
Orsökin til þess, að sjórinn sýnist svo gruggugur og úfinn er
sú, að hvalurinn slokar hann í sig, til þess að geta gleypt Alf
Kálf Hálfsson, flekann og sjálfskeiöinginn og axlaböndin. Þiö
megið aldrei gleyma axlaböndunum.