Eimreiðin - 01.09.1922, Side 5

eimreiðin
UPPELDI OG SKÓLAR
197
okkar eins fullkomna og þeir eru hjá auðugu nágrönnunum
okkar. En við getum þó stefnt í þá áttina, sem við vitum að
hefir orðið öðrum þjóðum að góðu, og lagað skólana eftir
þörfum okkar og megni.
Aðal breytingar, sem eg vil gera á skólunum eru þessar:
1. Að gera líkamsæfingar (leikfimi) og vinnu, að höfuðnáms-
greinum í skólunum auk móðurmálsins og reiknings.
2. Að breyta kensluaðferðinni í andlegu námsgreinunum á þá
leið, er eg geri grein fyrir hér á eftir.
Höfuðnámsgreinir í skólunum yrðu þá fjórar: móðurmálið,
vinnan, reikningur og leikfimi. Móðurmálið og vinna ættu að
taka álíka mikið rúm hvor um sig og meira en Ieikfimi og
reikningur.
Meiri hluti manna vinnur mestmegnis stritvinnu. Því hraust-
ari, sterkari, liðugri og þolnari sem líkaminn er, því hæfari
er hann til hvaða vinnu sem vera skal. Allir viðurkenna gildi
leikfimi og íþrótta til þess að þroska líkamann. Geta nú skól-
arnir gengið fram hjá þessum þætti uppeldisins, ef þeir eiga
að fullnægja kröfum nauðsynjarinnar? Eg held ekki. Daglegar
líkamsæfingar undir skynsamlegri stjórn, þó ekki væri nema 4
árshelmingar af vaxtartíð barnsins ættu að hafa mikil áhrif á
líkamsþroska þess. Börnin hefðu ekki síður not af heimaleikj-
um sínum úti og inni, þótt þau stunduðu líkamsæfingar í skól-
nnum, heldur miklu fremur. En að treysta á börnin sjálf í
þessu efni, láta þau sjálfráð um líkamsæfingar sínar að mestu
eða öllu leyti, eins og nú á sér stað, er of djarft teflt, þó að
mörg dæmi sanni, að það geti farið allvel. Hin dæmin eru
miklu fleiri, sem sýna, hve illar afleiðingar afskiftaleysið í
þessum efnum hefir. Fjöldi unglinga, bæði í sveitum og kaup-
stöðum, bera þess ljósan vott í hreyfingum og látbragði, að
t*á hefir skort líkamsæfingar í uppvextinum. Hálfbogin bök,
þunglamalegur og þróttvana gangur, eða apalega teprulegur hjá
stúlkunum, stirðleiki, vinnukvíði, áræðisleysi og þolleysi hefir
alt sína vanrækslusögu að segja og er alt of títt með ung-
■uennum okkar, og þeim, sem að öðru leyti teljast hafa góða
heilsu.
Þess ber enn fremur að gæta, að þroski sálarinnar er í
órofa sambandi við þroska líkamans. Ein aðaltryggingin fyrir