Eimreiðin - 01.01.1941, Síða 139

eimreiðin
SÖFNUNARSJÓÐUR ÍSLANDS
125
sjoðanna. Fyrir það fé og vextina á að kaupa vönduð hljóðfæri, en
vaxtahluta af fénu í aðaldeildinni á árlega að nota til bess að fegra
°g bæta kirkjusönginn.
J’il eru menn, sem gefið hafa fé til stofnunar elliheimila. Nokkur
Jiluti stofnsjóðanna er í útborgunardeildinni og ætlaður til að reisa
Jyrir nauðsynleg hús handa heimilunum og lil kaupa á lielztu byrj-
unarnauðsynjum, en nokkuð er i aðaldeild og ákveðnum liluta af
vóxtunum ætlað að standast árlegan kostnað við starfræksluna.
Hétt er að vara við misnotkun á útborgunardeildinni. Þessi mis-
notkun er fólgin í þvi, að sjóðir, sem varanlegir eiga að vera, séu
lagðir þar inn. Af því hefur skaði lilotizt. Þetta skýrist bezt með þvi
uð segja frá slikum yfirsjónum. Nóg er til, en ég læt eitt dæmi
usegja. Ungur maður lióf búskap i sveit einni, þar sem til vom
Jveir sjóðir, og áttu báðir að vera til þess að bæta úr skorti fátækra
nianna. Stjórn sjóðanna hafði farið í handaskolum, og voru háðir
1 vaxtalausum lánum lijá ýmsum hændum sveitarinnar, en sumt var
glatað. Hinn ungi bóndi varð fljótlega oddviti og tók sér þá fyrir
liendur að koma lagi á og innheimti sjóðaleifarnar. Þann sjóðinn,
sem hann náði fyrr saman, sendi hann i Söfnunarsjóðinn með þeim
iyrirmælum, að hann skyldi ávaxtast í aðaldeildinni og helmingur
vaxta ávallt lagður við höfuðstól. Hinn helmingurinn skyldi falla
Jil útborguna.r til lireppsnefndarinnar. Hinn sjóðurinn kom skömmu
srðar i Söfnunarsjóðinn. Nú liðu áratugir. Þá kemur þessi fyrrverandi
°ddviti i Söfnunarsjóðinn og vill vila, hvernig sjóðir þessir, sem
Jiann hafði bjargað, liefðust við. Hann har rælct til þeirra, þó að langt
'æri liðið frá því, að liann flutti úr lireppnum. Sá sjóðurinn, sem
lagður var í aðaldeildina, liafði dafnað eftir hætti og hreppsnefndin
a'lega hirt liálfa vaxti. Þeir fóru stöðugt liæklíandi, svo að flestir voru
anaegðir. Hinn sjóðurinn fannst ekki, þvi að hann liafði verið látinn
1 uH)orgunardeildina og lireppsnefndin tekið liann út svo fljótt sem
'erða mátti. Þetta mislíkaði hinum fyrverandi oddvita og kvað Söfn-
nnarsjóðinn verða að bera ábyrgðina, ef sjóðurinn væri glataður.
Jio féll hann frá því, þegar hann sá bréfið, sem fylgdi sjóðnum, þvi
að þar var tekið skýrt fram, að liann skyldi lagður í útborgunardeild-
lna 'neð uppsagnarskilmálum. Bréfið var ekki.skrifað af honum, þvi að
l'ann hafði ekki sent peningana beint, lieldur falið skilríkum manni
1 Ueykjavík að leggja þá i aðaldeildina. Hinn skiJriki maður var
jafnfrámt samvizkusamur og vildi ekki eiga þátt i þvi að leggja
sjoðinn i aðaldeildina, þaðan væri iiann aldrei afturkræfur og því,
eins og hann liugsaði sér það, gagnslaus og sama sem kastað í sjó-
llln> Hann gerði eins og hann liafði bezt vit á og lét peningana i