Eimreiðin - 01.10.1946, Síða 92

316
RITSJÁ
KIMRBIÐl.'I
þýðukveð’skap og ljóðagerð, handa
yngstu lesendunum. Yísurnar hefur
dr. Símon Jóh. Ágústsson valið, en
teikningarnar með þeim hefur gert
Halldór Pétursson.
Flestar vísurnar eru gamlir liús-
gangar, sem við lærðum í bernsku.
Eklci er ég allskostar ánægður með
texta þeirra allra þarna, og svo mun
verða urn fleiri, að þeir munu ekki
alltaf kannast við orðalagið eins og
þeir lærðu það. Sem dænii nefni ég
húsganginn „Siggi var úti með ærnar
i haga“, sem hér er talsvert frábrugð-
inn því, sem ég og fleiri lærðum
hann fyrir mörgum árum. „Þau eru
að tína grösin grænu, svo gildni
vömbin, vömhin“. Þannig kannast ég
við seinni liluta vísunnar: „Hver er
uppi á bænum, l)ænum“, en ekki eins
og hann er í bókinni (bls. 25). Gimh-
illinn mælti og grét við stekkinn, en
ekki „Gimhill mælli“, eins og hér
stendur (bls. 45), er annað afbrigðið.
Klappa santan lófunum,
reka féð úr móunum,
vinna sér til hita,
láta pahba vita.
Þannig geymist þessi harnagæla í
minni mér, en kemur mér ókunnug-
lega fyrir sjónir hér (hls. 63).
Þá er skrítið niðurlagið á gátunni
alkunnu, „Ingimundur og hans liund-
ur“, á hls. 35. Þar endar liún svona:
„Gettu livað hann lieitir". Auk þess
er 2. Ijóðlína öðruvísi en maður átti
að venjast. Gátuna lærði ég svona:
Ingimundur og hans hundur
sátu báðir og átu.
Nú nefni ég hundinn,
og gettu niína gátu —
og þannig er hún prentuö í „íslenzk-
um gátum“ Ólafs Davíðssonar (1887).
Kaflinn úr þulunni „Sat ég undir
fiskihlaða föður míns“ (hls. 87) er
þarna að orðalagi fráhrugðinn því,
sem maður kannast við og í annan
stað er vafasamt mjög, hvort rétt sé
að húta þannig úr gamalli og vin-
sælli þulu eins og þarna er gert.
Vísunni
„Við skulum eklci liafa liátt“, o. s. frv.
liefði gjarnan mátt verða samferða
hin útgáfan:
Við skulum elcki hafa hátt,
hér er maður á glugganum.
Hann er vanur að lienda smátt
og hylur sig í skugganuin.
Báðar voru vísur þessar mikið
kveðnar við börn og fylgdust oft að
yfir vöggunni, ef illa gekk að koma
ærslabelg í svefn, enda hrást þá ekki,
að lcyrrð komst fljótt á, uggvæn kyrrð
í haðstofunni, unz lilundur lmeig á
brá.
Sannleikurinn er sá, að manni er
undarlega sárt um þessar gömlu vís-
ur. Þessvegna kemur það okkur til
að hrökkva við, þegar við rekumst
á þær öðruvísi en við lærðum þær
í bernsku. Þar með er ekki sagt, að
fleiri en ein útgáfa geti ekki verið
til af sömu vísunni. Víst er, að svo
er um sumar.
Svo eru það teikningarnar í hók-
inni. Þær eru yfirleitt mjög vel gerð-
ar og eiga vel við efnið. Teikningin
með vísu Jóhanns Sigurjónssonar,
„Sofðu unga ástin niín“, hefði náð
hetur efninu, ef liún liefði verið af
harni í vöggu á baðstofugólfi, og
móður þess, í stað hins tízkulega um-
hverfis hér. Halldór Pétursson cr
snillingur að teikna dýr, eins o?
myndirnar bera með sér.
Yfirleitt má segja um þessa bók,
að hún sé, þrátt fyrir nokkra óna
kvæmni, ágæt barnabók, með þj°
legum lilæ og efni, sem íslenzk hörn
Iiafa unnað hugástum, og mun verða
þeiin lijarfólgið áfram, kynslóð eftn
kynslóð.