Eimreiðin - 01.04.1948, Page 84

EIMREIÐIN
MINNINGAR GUÐRÚNAR BORG-
FJÖRÐ, Rvík 1947 (HlaöbúS). —
Sjálfsævisögur og endurminningar
er sú tcgund bókmennta, sem ná oft
miklum vinsældum lesenda, séu þær
vel i letur færðar og frásögnin greina-
góð. Allmargt slíkra bóka hefur ver-
ið gefið út hér á landi undanfarin
ár, bæði frumsamdar og þýddar —
og ærið misjafnar að gæðum. Sumir
menn halda dagbækur, og kemur sér
oft vel fyrir rithöfunda, enda þótt
það, sem á dagana drifur að jafnaði,
sé ekki sérlega stórvægilegt. Dagbók
sinni á einhver kýmnasti höfundur
okkar íslcndinga það að þakka, að
hann getur oft styrkt trúverðugleika
frásagnar sinnar af atburðum með því
að ftefna stund og stað, er þeir gerð-
ust. Ég á hér við Þórberg Þórðarson,
en hann hefur haldið dagbækur um
mörg ár, svo sem hann hefur sjálfur
skýrt frá á einum stað í ritum sinum.
Guðrún Borgfjörð hélt að vísu ekki
dagbækur svo kunnugt sé, en í for-
mála þessarar bókar skýrir hún frá
því, að fyrir áeggjan bróður síns,
Klemenz Jónssonar landritara, hafi
hún tekið að rita endurminningar
sínar, þó ekki til þess að þær kæmi
fyrir almenningssjónir, heldur handa
eftirkomandi ættingjum, þeim til
ganians og fróðleiks. Þessi umsögn
hennar, skráð fyrir 22 árum, er góð
trygging fyrir því, að hér sé ekki um
neitt sýndarverk að ræða, heldur sem
sannasta og réttasta frásögn, eins og
skráð hefði verið í dagbók, án úr-
dráttar og yfirhylmingar. En dagbæk-
ur eru einkamál og þeim trúað fyrir
mörgu, sem engum öðrum er ætlað
að sjá.
Reyndin verður þá líka sú, við lest-
ur þessarar bókar, að hér er um að
ræða eina af þeim betri þeirrar
tegundar, sem flokka má undir
sjálfsævisögur og endurminningar.
Guðrún lýsir hér uppvaxtarárum sin-
um á Akureyri og í Reykjavík, og
fléttast inn í þær lýsingar margt
fróðlegt um menn og málcfni sam-
tíðarinnar. Miðar sumt af þessum
fróðleik að því að veita lesandanum
fyllri mynd en áður af merkum ís'
lendingum 19. aldar. Svo er t. d. um
lýsingu Guðrúnar á Sigurði Guð-
mundssyni málara (bls. 80—84).
Eftirmáli Agnars Kl. Jónssonar,
hróðursonar Guðrúnar, skýringar
hans um ýms atriði bókarinnar,
ásamt nafnaskrá, eykur gildi þessa
ritverks, sem er vandað að frágangi
og að mestu laust við prentvillur’
en það er orðið fátítt fyrirbrigði í IS'
lcnzkum bókum. Meinlegar prent-
villur, svo sem t. d. „allmagrar bæk-
ur“ fyrir allmargar bækur (bls. 199),
eru fáar, og myndirnar, scm af eðli-
legum ástæðum eru gainlar sumar.
eru prentaðar á sérstakan, svellþvkk-
an myndapappír — og njóta sín þvl
vel. Si'. S.